واردات و صادرات کالا یکی از فعالیت های اقتصادی پربازده محسوب می شود که پیچیدگی های خاص خود را دارد. برای عملکرد موفق در این زمینه، باید با اصطلاحات و واژه های تخصصی آن آشنا شوید. یکی از این اصطلاحات، انوانتر است. ما در ادامه مطلب قصد داریم به تعریف این واژه بپردازیم و نکات مهمی را در این زمینه بیان کنیم. پس تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
ترخیص کالا در ایران
ترخیص کالا در ایران یکی از مهمترین مراحل صادرات و واردات کالا بوده که پیچ و خم های زیادی دارد؛ اما برای جلوگیری از قاچاق و ورود کالاهای غیر استاندارد، بسیار کارآمد است. ترخیص کالا مراحل مختلفی دارد که شامل آماده سازی و ارائه اسناد و مدارک مورد نیاز، پرداخت مالیات و تعرفه های گمرکی، سود بازرگانی و غیره است. برای اینکه بتوانید به طور موفقیت آمیز این مراحل را پشت سر گذاشته و به سرعت کالای خود را به دست بیاورید، بهتر است با نکات و اصطلاحات فنی در این زمینه آشنایی داشته باشید.
ترخیص کالای وارد شده نیاز به مجوز های مختلف از سازمان های زیادی از قبیل سازمان بهداشت، استاندارد، وزارت بهداشت و غیره دارد. همچنین برای ترخیص کالا از گمرک باید مدارکی مانند فاکتور خرید و غیره را ارائه داد. بعد از اخذ مجوز ها و ارائه آن ها، به همراه مدارک مورد نیاز می توان کالای مورد نظر خود را از گمرک ترخیص کنید. البته در این بین باید هزینه هایی مانند هزینه حمل و نقل، انبارداری و غیره را نیز پرداخت کنید. معمولا صاحبان کالا تمامی این مراحل را به افراد متخصص و باتجربه در این زمینه واگذار می کنند که به این افراد ترخیص کار گمرک گفته می شود.
انوانتر چیست؟
انوانتر یکی کلمه فرانسوی بوده و در اصطلاح گمرکی به معنای صورت برداری از کالا در انبار های ذخیره سازی و نگهداری گمرک است. انوانتر در فرایند واردات و صادرات کالا جزء یکی از مراحل ترخیص کالا به شمار می آید. در این مرحله از ترخیص کالا از گمرک، صاحب کالا اجازه دارد به بررسی کالای خود بپردازد. در واقع انوانتر این امکان را به صاحب محموله می دهد که مهر و موم و پلمپ محموله خود را باز کرده و به بررسی محتویات بسته ها بپردازد.
اعمال انوانتر شرایط مخصوص به خود را دارد. از مهمترین شروط اجرای انوانتر، رضایت و اجازه اداره گمرک و حضور مامور گمرک است؛ در غیر ایون صورت قابلیت اجرا نخواهد داشت. این قانون در سراسر کشور و در تمام ادارات گمرک قابلیت اجرا دارد. برای این کار، صاحب کالا ابتدا باید درخواست خود را به صورت کتبی به اداره گمرک تقدیم کرده و بعد از صادر شدن اجازه، اقدام به این کار کند.
نکته مهم این است که صاحب کالا باید هر کاری که قصد انجام آن را دارد، از قبیل خشک کردن، وزن کردن، تغییر لفاف و غیره را به صورت دقیق و جزئی در درخواست کتبی خود مطرح کند. مامور گمرک نیز قبل از انجام و شروع انوانتر باید تمامی مشخصات ظاهری بسته بندی را بررسی و قید کند. در پایان یک نسخه از تمامی آنچه توسط مامور گمرک ثبت شد، باید در اختیار انبار قرار داده شود.
کاربرد انوانتر در ترخیص کالا
همانطور که متوجه شدید، انوانتر یکی از مراحل اساسی برای ترخیص کالا بوده و تقریبا شبیه به پکینگ لیست است. این مرحله به صاحب محموله این امکان را می دهد که به بررسی و ارزیابی محموله وارداتی یا صادراتی خود بپردازد. به طور کلی، طبق قانون 99 گمرک، شخص که مالکیت کالا و محموله را دارد، می تواند در هر مرحله از ترخیص کالا به بازرسی محموله خود پرداخته و اقداماتی مانند جابجایی، وزن کردن کالا ها و غیره را انجام دهد.
البته لازم به ذکر است تمامی این اقدامات در حضور مامور گمرک انجام می شود. هر گونه اقدامی که صاحب کالا انجام می دهد، باید توسط مامور گمرک ثبت شده و مورد تایید هر دو طرف قرار بگیرند. همچنین مامور باید دقت داشته باشد، صاحب کالا حق انجام کارهایی را دارد، که درخواست آن را به صورت کتبی ارائه داده است. برای استفاده از امکان انوانتر، نیاز به درخواست کتبی صاحب کالا و ارائه اسناد و مدارک کتبی به اداره گمرک است.
در صورت اجرای انوانتر هیچگونه مسئولیتی به گردن اداره گمرک نخواهد بود. مامور گمرک قبل از باز کردن محموله توسط صاحب کالا، آن را به دقت بررسی می کند و سپس در اختیار صاحب کالا قرار می دهد. بعد از این مرحله هرگونه صدمه و خسارت به کالا بر عهده صاحب کالا خواهد بود و گمرک معاف از هرگونه تعهد مالی است.
مزیت های مدیریتی انوانتر
انواتر و اجرای آن به عنوان یک حق قانونی برای صاحب کالا، می تواند مزیت های مدیریتی زیادی به همراه داشته باشد. از جمله مهمترین مزیت این فرایند، کاهش تلفات کالا ها است. کالاهای مختلفی در انبار گمرک ذخیره می شوند که هر کدام از آن ها در معرض خطرات مختلفی از قبلی جابجایی نادرست، حوادث حمل و نقل، مکان نادرست ذخیره سازی و غیره قرار دارند. در مواجهه با این عوامل خطر ساز، ممکن است برخی کالا ها آسیب دیده و حتی گم شوند.
انجام مرحله انوانتر توسط صاحبان کالا و شناسایی کالا توسط خود آن ها، می تواند مانع از این تلفات و آسیب ها شود. از طرفی انوانتر می تواند موجب مدیریت منابع اقتصادی نیز شود. ذخیره سازی کالا های آسیب دیده و از بین رفته در گمرک می تواند هزینه های نگهداری را از بین ببرد. انوانتر که به معنای بازدید و بررسی کالا قبل از اظهار کالا است، این امکان را ایجاد می کند که تعیین تعرفه، شمارش کالا و غیره به درستی و به دقت انجام شود. در ادامه به توضیح برخی از نتایج انوانتر خواهیم پرداخت.
مطمئن شدن از سلامت کالا
مهمترین مزیت اجرای انوانتر، اطمینان از سلامت کالا ها است. همانطور که می دانید در حمل و نقل کالا ها ممکن است اتفاقات زیادی رخ داده و موجب آسیب رسیدن به محموله ها شود. با بررسی و کنترل کالا ها در انبار قبل از ترخیص کالا می توان از سلامت کامل آن ها اطمینان پیدا کرد.
انطباق کالا با سفارش و قرارداد
در روند واردات و صادرات کالا به دلیل حجم زیاد ممکن است خطاهایی رخ دهد. برای اطمینان بیشتر از درست بودن تعداد و خصوصیات کالا با موارد سفارش داده شده، بهتر است یکبار دیگر محموله قبل از ترخیص توسط صاحب کالا یا نماینده قانونی او مورد بررسی قرار بگیرد.
تخمین هزینه های گمرکی
با استفاده از حق انوانتر صاحب کالا یا نماینده قانونی او می تواند به تخمین و تعیین هزینه های گمرکی پرداخته تا از پرداخت هزینه های اضافی جلوگیری شود.
انتخاب روش اظهار
همانطور که می دانید، انتخاب روش درست و صحیح برای اظهار کالا باید بر حسب مقدار، نوع و ارزش کالا تعیین شود. چنانچه در انتخاب روش اظهار اشتباهی رخ دهد، ممکن است ترخیص کالا به تاخیر افتاده و یا به طور کلی ممنوع شود. بنابراین با استفاده از حق انوانتر صاحب کالا می تواند به بررسی دوباره محموله پرداخته و روش درستی را برای اظهار انتخاب کند.
افزایش سرعت و کارآمدی ترخیص
یکی دیگر از پیامد های مثبت انوانتر، بالا بردن سرعت ترخیص کالا است. با استفاده از این روش می توان از بروز اشتباهاتی که موجب اتلاف انرژی، پول و زمان افراد می شود، جلوگیری کرد.