پروانه تردد یک مجوز رسمی است که به وسایل نقلیه اجازه می دهد در محدوده های خاص یا برای مقاصد مشخص حرکت کنند. این مجوز برای کنترل تردد و حفظ ایمنی عمومی بسیار اهمیت دارد. در صادرات و حمل و نقل بین المللی، داشتن مجوز تردد ضروری است تا کالاها به طور قانونی و با رعایت تمامی مقررات حمل شوند. در این مقاله به بررسی مفهوم پروانه تردد، نحوه دریافت آن، مدارک مورد نیاز و اهمیت این مجوز در صادرات می پردازیم تا اطلاعات جامعی در این زمینه ارائه دهیم.

پروانه تردد چیست؟

پروانه تردد

پروانه تردد مجوزی است که به وسایل نقلیه اجازه می دهد در محدوده های خاص یا برای مقاصد معین حرکت کنند. این مجوز توسط سازمان های مربوطه مانند پلیس راهور یا وزارت راه و شهرسازی صادر می شود و هدف اصلی آن کنترل و مدیریت تردد، حفظ ایمنی عمومی و کاهش ترافیک سنگین است. در حوزه حمل و نقل و ترانزیت، مجوز تردد نقش مهمی دارد؛ زیرا بدون این مجوز، وسایل نقلیه نمی توانند به صورت قانونی کالاها را از مرزها عبور دهند و به مقصدهای داخلی یا خارجی برسانند.

این مجوز ممکن است به صورت موقت یا دائمی صادر شود و بسته به نوع وسیله نقلیه و هدف تردد، شرایط و مدارک مختلفی برای دریافت آن مورد نیاز است. با داشتن پروانه تردد، رانندگان و شرکت های حمل و نقل می توانند با اطمینان بیشتری به فعالیت های خود ادامه دهند و از مشکلات قانونی جلوگیری کنند.

پروانه تردد را از چه سازمانی باید اخذ کرد؟

مجوز تردد را باید از سازمان های مربوطه اخذ کرد که بسته به نوع وسیله نقلیه و مقصد تردد متفاوت است. در ایران، پلیس راهور ناجا و وزارت راه و شهرسازی مسئول صدور این مجوزها هستند. برای حمل و نقل بین المللی و ترانزیت کالا، سازمان های مرتبط با گمرک و حمل و نقل نیز ممکن است در صدور این مجوز نقش داشته باشند. این سازمان ها با بررسی مدارک و شرایط وسیله نقلیه، مجوز را صادر می کنند تا تردد در محدوده های خاص یا برای مقاصد معین به صورت قانونی و ایمن انجام شود.

مدارک مورد نیاز برای دریافت مجوز تردد

برای دریافت پروانه تردد، متقاضیان باید مجموعه ای از مدارک را تهیه و ارائه کنند. این مدارک بسته به نوع وسیله نقلیه و مقصد تردد ممکن است متفاوت باشد. در زیر لیستی از مدارک مورد نیاز برای دریافت مجوز تردد آورده شده است:

  • کارت شناسایی راننده و مالک وسیله نقلیه:
    • کارت ملی راننده و مالک
    • گواهینامه رانندگی معتبر
  • مدارک وسیله نقلیه:
    • کارت خودرو
    • سند مالکیت وسیله نقلیه
    • بیمه نامه شخص ثالث معتبر
    • برگه معاینه فنی معتبر
  • مدارک مرتبط با محموله (در صورت حمل بار):
    • لیست بار یا مانفیست کالا
    • فاکتور فروش کالا
    • مجوزهای لازم برای حمل کالاهای خاص (مانند مواد خطرناک)
  • مجوزهای مرتبط با شرکت حمل و نقل (در صورت استفاده از خدمات شرکت های حمل و نقل):
    • پروانه فعالیت شرکت حمل و نقل
    • مجوزهای قانونی مرتبط با فعالیت شرکت
  • مدارک تکمیلی (بسته به نوع تردد و وسیله نقلیه):
    • نامه درخواست از شرکت یا سازمان (در صورت نیاز)
    • گواهی سلامت راننده (در برخی موارد خاص)
    • مدارک مرتبط با ترانزیت کالا (در صورت حمل و نقل بین المللی)
    • مجوزهای خاص برای تردد در مناطق ویژه (مانند مناطق نظامی یا حفاظت شده)

این مدارک باید به دقت تهیه و به سازمان مربوطه ارائه شوند تا فرآیند صدور پروانه تردد بدون مشکل انجام شود. برخی از این مدارک ممکن است به صورت الکترونیکی از طریق سامانه های آنلاین مربوطه ارائه و استعلام شوند. داشتن این مدارک تضمین می کند که وسیله نقلیه به صورت قانونی و ایمن در محدوده های تعیین شده تردد کند.

نحوه استعلام پروانه تردد

مجوز تردد

استعلام مجوز تردد به راحتی از طریق سامانه های آنلاین سازمان های مربوطه امکان پذیر است. رانندگان و مالکان وسایل نقلیه می توانند با مراجعه به وب سایت پلیس راهور ناجا، وزارت راه و شهرسازی یا سایر سازمان های مرتبط، وضعیت پروانه تردد خود را بررسی کنند. برای این کار، به وارد کردن اطلاعاتی مانند شماره پلاک خودرو، شماره پروانه تردد یا کد ملی راننده نیاز است.

پس از وارد کردن اطلاعات مورد نیاز، سامانه به صورت خودکار وضعیت پروانه تردد را نمایش می دهد. در صورت وجود هر گونه مشکل یا نقص در مدارک، متقاضی می تواند از طریق همان سامانه اقدام به رفع مشکل و تکمیل مدارک کند. این روش آنلاین، فرآیند استعلام را سریع تر و ساده تر کرده و نیاز به مراجعه حضوری به سازمان های مربوطه را کاهش می دهد. با این روش، رانندگان می توانند به راحتی از وضعیت پروانه تردد خود مطلع شوند و اطمینان حاصل کنند که تمامی مجوزهای لازم برای تردد قانونی را دارند.

مراحل صدور پروانه تردد

مراحل صدور پروانه تردد به شرح زیر است:

  1. تکمیل فرم درخواست: متقاضی باید فرم درخواست مجوز تردد را از سامانه آنلاین سازمان مربوطه یا دفاتر حضوری دریافت و تکمیل کند. این فرم شامل اطلاعات شخصی، مشخصات وسیله نقلیه و جزئیات مربوط به مسیر و مقصد تردد است.
  2. ارائه مدارک مورد نیاز: مدارک مورد نیاز، شامل کارت شناسایی راننده و مالک، مدارک فنی و ایمنی وسیله نقلیه، بیمه نامه معتبر و مدارک مرتبط با محموله باید به سازمان مربوطه تحویل داده شوند. می توان این مدارک را به صورت حضوری یا الکترونیکی ارسال کرد.
  3. بررسی و تایید مدارک: مدارک ارائه شده توسط کارشناسان سازمان بررسی می شوند. در این مرحله، صحت و کامل بودن مدارک ارزیابی می شود و در صورت وجود هر گونه نقص، متقاضی مطلع می شود تا مدارک را تکمیل کند.
  4. پرداخت هزینه: پس از تایید مدارک، متقاضی باید هزینه های مربوط به صدور پروانه تردد را پرداخت کند. این هزینه ها بسته به نوع وسیله نقلیه و مدت زمان اعتبار پروانه متغیرند. پرداخت ها معمولا از طریق درگاه های بانکی آنلاین یا به صورت حضوری انجام می شود.
  5. صدور پروانه تردد: پس از تایید نهایی مدارک و پرداخت هزینه ها، مجوز تردد صادر می شود. این پروانه ممکن است به صورت الکترونیکی در سامانه قابل دسترسی باشد یا به صورت فیزیکی به متقاضی تحویل داده شود.
  6. دریافت پروانه تردد: متقاضی می تواند مجوز تردد را از طریق سامانه آنلاین دانلود کند یا به صورت حضوری از دفتر مربوطه دریافت کند. این پروانه باید در تمام مدت تردد همراه راننده باشد.

اهمیت دریافت پروانه تردد در صادرات

دریافت مجوز تردد در صادرات اهمیت بسیاری دارد، زیرا این مجوز امکان حمل و نقل قانونی و ایمن کالاها را فراهم می کند. با داشتن مجوز، وسایل نقلیه می توانند بدون مشکل در مرزها و مسیرهای تعیین شده تردد کنند تا از مشکلاتی مانند توقف های غیر قانونی و جریمه های سنگین جلوگیری شود. این مجوز تضمین می کند که تمامی مقررات حمل و نقل و ایمنی رعایت شده و کالاها به موقع به مقصد می رسند.

این مجوز نقش مهمی در افزایش بهره وری و کاهش هزینه های حمل و نقل دارد. بدون این مجوز، شرکت های حمل و نقل و صادرکنندگان ممکن است با تاخیرهای ناشی از مسائل قانونی و نظارتی مواجه شوند که می تواند تاثیر منفی بر زمان بندی تحویل کالاها و رضایت مشتریان داشته باشد. بنابراین، دریافت مجوز تردد برای تضمین جریان روان صادرات و حفظ رقابت پذیری در بازارهای بین المللی ضروری است.

کاربرد پروانه تردد در صادرات کالا

پروانه تردد

مجوز تردد در صادرات کالا نقش حیاتی دارد و به وسایل نقلیه اجازه می دهد تا کالاها را به صورت قانونی و با رعایت تمامی مقررات حمل و نقل به مقصد برسانند. این مجوز به رانندگان کمک می کند تا بدون موانع قانونی و مشکلات مرتبط با تردد، از مرزها عبور کرده و کالاهای صادراتی را به مقصدهای بین المللی حمل کنند.

این مجوز همچنین از وقوع مشکلاتی مانند توقف های غیرقانونی و جریمه های مالی جلوگیری کرده و به افزایش بهره وری در زنجیره تامین کمک می کند. با داشتن این مجوز، شرکت های حمل و نقل می توانند برنامه ریزی دقیقی برای حمل کالاها داشته باشند و از تاخیرهای ناشی از مسائل قانونی جلوگیری کنند.

به طور کلی، پروانه تردد ابزار ضروری برای تضمین جریان روان و ایمن صادرات کالاها است که در نهایت به افزایش رضایت مشتریان و حفظ رقابت پذیری در بازارهای بین المللی منجر می شود.

بهترین شیوه حمل بار چیست؟

انتخاب بهترین شیوه حمل بار به عوامل مختلفی بستگی دارد که باید قبل از تصمیم گیری در نظر گرفته شوند:

  1. نوع کالا: برای کالاهای فاسدشدنی مانند مواد غذایی، حمل و نقل هوایی یا یخچالی مناسب تر است. کالاهای سنگین و بزرگ تر مانند ماشین آلات به حمل و نقل زمینی یا دریایی نیاز دارند.
  2. زمان تحویل: اگر سرعت تحویل اهمیت زیادی دارد، حمل و نقل هوایی گزینه بهتری است. حمل و نقل دریایی ممکن است زمان بیشتری ببرد، اما برای محموله های سنگین و بزرگ از نظر اقتصادی مقرون به صرفه تر است.
  3. هزینه: حمل و نقل هوایی معمولا گران تر از حمل و نقل زمینی یا دریایی است. انتخاب روش مناسب باید بر اساس بودجه و نیازهای خاص انجام شود.
  4. مسیر حمل و نقل: برخی مسیرها برای حمل و نقل دریایی یا زمینی مناسب تر هستند، البته ممکن است به ترافیک و شرایط جوی نیز وابسته باشند.

پروانه تردد چه نوع مجوزی می باشد؟

پروانه تردد یک نوع مجوز رسمی است که به وسایل نقلیه اجازه می دهد در مناطق خاص یا مسیرهای معین حرکت کنند. این مجوز برای کنترل تردد و مدیریت ترافیک در مناطق مختلف صادر می شود. مجوز تردد می تواند به صورت موقت یا دائمی صادر شده و بسته به نوع وسیله نقلیه و هدف تردد، ویژگی های متفاوتی دارد.

در حوزه صادرات و حمل و نقل بین المللی، پروانه تردد به وسیله نقلیه اجازه می دهد تا کالاها را به طور قانونی از مرزها عبور داده و به مقصد نهایی برساند. این مجوز به ویژه برای جلوگیری از مشکلات قانونی، جریمه های احتمالی و تاخیر در تحویل کالا اهمیت دارد. به طور کلی، پروانه تردد یک مجوز کلیدی برای تضمین ایمنی، نظم و قانونی بودن تردد وسایل نقلیه در مسیرهای تعیین شده است.

چارتر پارتی قراردادی است که به موجب آن صاحب و مالک کشتی می تواند کشتی خود را برای استفاده در حمل و نقل های کالاهای مختلف، به دیگران واگذار کند. در صورت مجاز بودن شرایط قرارداد چارتر، ممکن است با سایر فرستنده ها قراردادهای فرعی هم منعقد شود. مالک کشتی هم می تواند در طی این قرارداد به کنترل ناوبری و مدیریت کشتی خود ادامه دهد اما این که ظرفیت حمل بار چقدر باشد، موضوعی است که توسط فرد اجاره کننده تنظیم خواهد شد.

ویژگی های چارتر پارتی

چارتر پارتی

قرارداد چارترینگ کشتی که بین حداقل دو طرف یعنی همان مالک کشتی و فرد اجاره کننده کشتی منعقد می شود، دارای ویژگی های خاصی است:

  • تقسیم هزینه های کشتی: چنان چه مالک بخواهد از کشتی برای مقاصد تجاری و یا حمل و نقل کالاها و خدمات بهره ببرد، باید علاوه بر هزینه های خرید کشتی، از عهده هزینه های اجرایی و عملیاتی، خدمه، بیمه و خدمت، استهلاک و غیره هم بربیاید.
  • تقسیم مدیریت و مسئولیت های کشتی: استفاده از کشتی برای مقاصد تجاری و یا حمل و نقل های بین المللی باید از انواع مسئولیت ها و نیازهای مدیریتی مانند مدیریت عملیات، مدیریت نیروی انسانی، تامین نیازهای جاری و ثابت، مدیریت مالی و غیره تشکیل شده باشد.
  • منعطف بودن بندهای قرارداد کشتی اجاره ای: در این قرارداد باید تمام نیازها و منافع هر یک از مالک و اجاره کنندگان کشتی به بهترین شکل تامین شود. همچنین اجاره کننده باید با توجه به نقاط ضعف و قوت و نیاز هر شخص، تصمیم بگیرد که در جایگاه مالک کشتی قرار گیرد و یا آن که به عنوان مستاجر تنها از کشتی سود ببرد.

مزایای چارتر پارتی

همان طور که اشاره کردیم چارتر پارتی به این معنا است که مالک کشتی منافع و قابلیت کشتی خود را در اختیار دیگران قرار می دهد. در واقع اجازه استفاده از آن برای مدت زمان مشخصی یا تعداد سفرهای مشخصی از طرف مالک کشتی به فرد اجاره کننده کشتی اعطا خواهد شد. چارترینگ کشتی هم که یکی از انواع مختلف قراردادها است که طبیعتا نکات مثبت و چالش هایی را با خود به همراه دارد. استفاده از قرارداد اجاره کشتی برای هر دو نفر یعنی مالک کشتی و فرد اجاره کننده نکات مثبتی را به همراه خواهد داشت که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • مزایای استفاده از چارتر پارتی برای مالک کشتی را بیشتر از هر چیز باید در تسلط مالک به نحوه استفاده از کشتی جستجو کرد. به عبارت دیگر در این قرارداد شرایط استفاده و نیز استقرار کشتی ها کاملا تشریح شده و مالک کشتی هم از این حق و امتیاز برخوردار است که با توجه به کلاک ها و آنچه که برای وی اهمیت دارد، شرایط و موارد مورد نظر خود را در قرارداد بگنجاند.
  • مزایای اجاره کننده چارتر پارتی هم مانند مالک کشتی شامل موارد متعددی است که از جمله آن ها می توان به نوع سرمایه گذاری اشاره کرد. شاید برایتان جالب باشد بدانید که اجاره کشتی که جایگزین خرید آن شود، با توجه به شرایط و وضعیت می تواند به عنوان یک استراتژی سرمایه گذاری سبک شناخته شود که در نتیجه کمترین سرمایه را به بیشترین تبدیل می کند. همچنین مالک کشتی از زمانی که کشتی خود را به کارخانه کشتی سازی سفارش می دهد، حداقل باید بین دو تا سه سال انتظار بکشد که این زمان بسیار طولانی است. در صورتی که با چارتر پارتی می توان ظرف مدت کمتر از یک ماه به کشتی مورد نظر دست پیدا کرد.

انواع قرارداد چارتر پارتی

چارتر پارتی یا قرارداد اجاره کشتی دارای انواع مختلفی است که در این قسمت آن ها را برای شما عنوان می کنیم:

قرارداد اجاره زمانی

در این نوع از چارتر پارتی تمام ظرفیت کشتی برای مدت معینی اجاره داده می شود و مدت اجاره هم با توجه به نیازهای اجاره کننده و توافق مالک تعین خواهد شد که این زمان می تواند بین چند ماه تا چند سال باشد. طبق این قرارداد مالک کشتی متعهد خواهد شد که کشتی را برای دریانوردی، در زمان و مکانی که از قبل تعیین شده، در اختیار اجاره کننده قرار می دهد. در غیر این صورت اجاره کننده این اختیار را دارد به دلیل تاخیر، قرارداد را فسخ کرده و خسارت خود را مطالبه کند.

در این نوع از قراردادها اجاره دهنده و مالک کشتی وظیفه دارند که کشتی خود را بیمه کنند و دستمزد خدمه کشتی را هم در قرارداد استخدام وجود دارد، پرداخت کنند. اجاره کننده هم باید علاوه بر این که هزینه اجاره را بپردازد، مخارج سوخت کشتی در دریا و بندر را نیز بپردازد. هزینه های مربوط به عوارض بندری، عبور از کانال، اجاره یدک کش و هر نوع مالیات و عوارض متعلق به کالا هم بر عهده فرد اجاره کننده خواهد بود و علاوه بر همه این ها، اجاره کننده باید تمامی هزینه های بارگیری و تخلیه بار را نیز بپردازد. در صورتی که اجاره کننده در مدت زمان تعیین شده محموله و کالاهای خود را از کشتی تخلیه کند، باید به مالک دموراژ پرداخت کند.

قرارداد اجاره برای سفر

چارتر پارتی

در چارتر پارتی از نوع سفر مالک کشتی کالای معینی را بین بنادر یا در محدود ای مشخص حمل کرده و در ازای آن مبلغی را به عنوان کرایه دریافت می کند. این مبلغ بر اساس وزن کالا یا در صورت حجیم بودن بر اساس حجم آن محاسبه خواهد شد. اگر این جزئیات به طور دقیق مشخص نباشند، ممکن است طرفین در مورد مبلغ مقطوعی به عنوان کرایه با یک دیگر توافق کنند. در چارتر سفری کشتی مانند چارتر زمانی، خدمه و به طور کلی مدیریت کشتی باید در اختیار مالک کشتی باقی بماند.

قرارداد اجاره سفری دارای دو نوع است:

  • اجاره کشتی برای یک سفر
  • اجاره کشتی برای چندین سفر متوالی

در مواردی که کالا معادل یا کمتر از ظرفیت حمل کشتی باشد، می توان آن را طی یک سفر حمل کرد. اما اگر کالا بیش از ظرفیت حمل کشتی برای یک سفر باشد، می تواند قرارداد را برای چندین سفر متوالی تنظیم کرد.

قرارداد اجاره در قالب واگذاری

در این نوع قرارداد اجاره کشتی، مالک کل کشتی های خود را همراه با وسایل، اما بدون خدمه، برای مدت زمان مشخصی، به نرخی که معمولا بر حسب ظرفیت حمل، عمر و سرعت کشتی تعیین می شود، اجاره خواهد داد. اجاره کننده هم مسئولیت اداره آن را بر عهده دارد به این شکل که گویی کشتی خودش است.از این رو اجاره در قالب واگذاری را اجاره کشتی لخت هم می گویند. مالک کشتی برای مدت تحت پوشش قرارداد اجاره، کنترل کشتی های خود را از دست خواهد داد.

اجاره کننده هم تمام پرداخت ها همچون سوخت، آذوقه، عوارض بندر، استخدام، پرداخت خدمه و غیره را می پردازد. البته ممکن است در چارتر پارتی واگذاری، بندی وجود داشته باشد که در آن مدیر و مهندس ارشد توسط مالک کشتی تایید شوند. اجاره کننده هم با مسئولیت هایی همچون نگهداری، حفظ و ایمنی کشتی مواجه است. قبل از تحویل کشتی به اجاره کننده، کشتی باید توسط نمایندگان هر دو طرف کاملا مورد بررسی قرار گیرد و در هنگام تحویل هم مجددا این کار انجام شود.

بارنامه چارتر چیست؟

بارنامه چارتر بیشتر برای کالاهایی صادر خواهد شد که کشتی اجاره ای و دربست دارند. حمل کالا بر اساس این بارنامه تابع قرارداد چارتر است. این بارنامه مورد قبول بانک ها در اعتبار هیچ سندی نخواهد بود. مگر این که خلاف آن شرط شده باشد. در ضمن زمانی که سن کشتی ها از 15 سال بیشتر باشد، کشتی ها به کشتی های اجاره ای دربست تبدیل خواهند شد.

صنعت حمل و نقل، به عنوان یکی از عرصه‌های مهم در اقتصاد جهانی، همواره به دنبال روش‌های جدید و بهبود عملکرد بوده است. در این زمینه، استفاده از روش‌های متنوع بسته‌بندی و سازماندهی بارها به منظور حمل و نقل بهینه آن‌ها، اهمیت بسیاری دارد. در این راستا، مفاهیمی مانند “استافینگ” و “استریپ” به عنوان دو روش متداول در صنعت حمل و نقل مطرح می‌شوند.

استافینگ به عنوان یک فرآیند برای سازماندهی بارها درون وسایل نقلیه، نقشی حیاتی‌ در بهبود کارایی و ایمنی حمل و نقل ایفا می‌کند. استریپ نیز به عنوان یک روش دیگر برای سازماندهی بارها و کانتینرها درون وسایل نقلیه مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مقاله، به بررسی دقیق‌تر stuffing و استریپ پرداخته خواهد شد و تفاوت‌های اساسی بین این دو روش در صنعت حمل و نقل بررسی خواهد شد.

استافینگ چیست؟

استافینگ

استافینگ به عنوان یک فرآیند سازماندهی بارها و کانتینرها درون وسایل نقلیه، یکی از مفاهیم کلیدی در حوزه صنعت حمل و نقل است. در این روش، بسته‌ بندی و ترتیب دهی کانتینرها و بارها به صورت دقیق درون وسیله نقلیه انجام می‌شود. هدف اصلی استافینگ، جلوگیری از جابجایی ناخواسته و آسیب به بارها و کانتینرها در طول سفر است.

استافینگ معمولاً با استفاده از سیستم‌های قفل‌گذاری و مکانیزم‌های متنوع انجام می‌شود. این سیستم‌ها شامل استفاده از قفل‌های مکانیکی، چوب‌های مخصوص حمل و نقل، قرقره‌ها، روکش‌ها و بندها می‌شوند. با استفاده از این ابزارها، کانتینرها و بارها به طور محکم درون وسیله نقلیه قرار می‌گیرند و از جابجایی ناخواسته آن‌ها در طول سفر جلوگیری می‌شود.

اهداف

استافینگ در صنعت حمل و نقل، به منظور دستیابی به اهداف مهم و حیاتی زیر انجام می‌شود:

  1. ایمنی بار: یکی از اهداف اصلی استافینگ، حفظ ایمنی بارها در طول سفر است. با سازماندهی و قفل‌ گذاری مناسب بارها و کانتینرها درون وسیله نقلیه، جابجایی ناخواسته و آسیب به بارها کاهش می‌یابد. این اقدام باعث کاهش خطر خرابی، آسیب و از بین رفتن بارها می‌شود و ایمنی در حمل و نقل بارها را فراهم می‌کند.
  2. بهره‌ وری فضای بار: استافینگ با سازماندهی دقیق بارها و کانتینرها، بهره‌ وری فضای داخل وسیله نقلیه را افزایش می‌دهد. با قرار دادن بارها به صورت محکم و مرتب درون وسیله نقلیه، میزان بیشتری از فضا قابل استفاده می‌شود و امکان حمل بارهای بیشتر در هر سفر فراهم می‌شود.
  3. کاهش ضربه‌ها و لرزش‌ها: استافینگ با قفل‌گذاری و بسته‌بندی مناسب بارها و کانتینرها، ضربه‌ها و لرزش‌ها را در طول سفر کاهش می‌دهد. این اقدام باعث حفظ سلامت بارها و کاهش خطر خرابی و آسیب به آن‌ها می‌شود.
  4. سهولت بارگیری و تخلیه: استافینگ با سازماندهی مناسب بارها، فرآیندهای بارگیری و تخلیه را ساده‌تر و سریع‌تر می‌کند. با داشتن بسته‌ بندی و قفل‌گذاری بهینه، عملیات بارگیری و تخلیه بارها به صورت مؤثر‌تر و کارآمدتر انجام می‌شود. این موضوع به جلوگیری از تأخیر در تخلیه و عدم مواجهه با دموراژ نیز کمک می‌کند.

در کل، استافینگ با ترتیب‌دهی و سازماندهی مناسب بارها و کانتینرها درون وسیله نقلیه، بهبود ایمنی، بهره‌ وری و حفاظت از بارها را هدف دارد. همچنین، با کاهش ضربه‌ها و لرزش‌ها، آسیب به بارها کاهش می‌یابد.

انواع stuffing

استافینگ

در اینجا، به برخی از انواع استافینگ متداول اشاره می‌کنیم:

  1. رویه‌ای (Tarping): در این نوع استافینگ، با استفاده از پوشش‌های بزرگ و محکم مانند تارپ (Tarp)، بارها رویه‌بندی می‌شوند. تارپ‌ها معمولاً از مواد مقاوم در برابر آب، گرد و غبار و شرایط جوی تهیه می‌شوند و بر روی بارها قرار می‌گیرند تا آن‌ها را در برابر عوامل خارجی محافظت کنند.
  2. با نایلون (Shrink Wrapping): در این روش، بارها با استفاده از نایلون یا Shrink Film بسته‌بندی می‌شوند. نایلون در اثر تماس با حرارت به شکل بسته‌بندی بارها تنگ می‌شود و به صورت محکمی روی آن‌ها قفل می‌شود. این روش علاوه بر حفظ ایمنی بار، امکان نمایش بار و دسترسی به آن را نیز فراهم می‌کند.
  3. با استفاده از بندها (Strapping): در این روش، بندها برای قفل‌گذاری بارها استفاده می‌شوند. بندها معمولاً از موادی مانند پلی‌استر یا فولاد تقویت شده ساخته می‌شوند و با استفاده از ابزارهای خاصی به دور بارها پیچیده و به صورت محکمی قفل می‌شوند.
  4. با استفاده از پالت‌ها (Palletizing): در این روش، بارها روی پالت‌ها قرار می‌گیرند و سپس با استفاده ازStretch Film به پالت و بارها به طوری محکم متصل می‌شوند. این روش باعث سهولت بارگیری و تخلیه بارها می‌شود و همچنین بهره‌ وری فضای بار را افزایش می‌دهد.
  5. با استفاده از سیستم‌های قفل‌ گذاری (Locking Systems): در برخی موارد، سیستم‌های قفل‌ گذاری خاصی برای قفل کردن بارها استفاده می‌شوند.

توجه داشته باشید که این فقط چند نمونه از انواع استافینگ است و هنوز انواع دیگری نیز وجود دارد. هر نوع استافینگ ممکن است بسته به نوع بار، نوع وسیله نقلیه و شرایط حمل و نقل، مورد استفاده قرار گیرد. همچنین، استافینگ ممکن است به صورت ترکیبی از چند روش مختلف انجام شود تا به نیازهای خاص حمل و نقل بار پاسخ دهد.

مدارک مورد نیاز برای استافینگ

برای انجام عملیات استافینگ، معمولاً مدارک زیر مورد نیاز قرار می‌گیرند:

  1. دستورالعمل‌ها و راهنماها: برای انجام صحیح عملیات استافینگ، دستورالعمل‌ها و راهنماهای مربوطه باید در دسترس باشند. این مدارک شامل روش‌های بسته‌ بندی، قفل‌ گذاری و بارگیری بارها، استفاده از ابزارها و تجهیزات مورد نیاز و دستورالعمل‌های ایمنی مربوطه است.
  2. مدارک حمل و نقل: بسته به نوع بار و قوانین محلی، ممکن است نیاز به مدارک حمل و نقل باشد. این مدارک می‌توانند شامل مجوزها، گواهینامه‌ها، برگه‌های بارنامه و سایر اسناد مربوطه برای حمل و نقل بار باشند.
  3. مدارک ایمنی: ایمنی در استافینگ بارها بسیار مهم است. ممکن است نیاز به مدارک ایمنی مانند دفترچه‌های راهنما، برچسب‌های هشدار و نشانه‌ها، برگه‌های اطلاعات ایمنی مواد و سایر مدارک مربوط به ایمنی و آسیب‌ پذیری بارها باشد.
  4. مدارک آموزشی: افرادی که در عملیات استافینگ شرکت می‌کنند، باید آموزش‌های لازم را دریافت کرده و دارای مدارک آموزشی مربوطه باشند.
  5. مدارک فنی: بسته به نوع استافینگ و تجهیزات استفاده شده، ممکن است نیاز به مدارک فنی مانند دفترچه راهنما و دستورالعمل‌های تعمیر و نگهداری تجهیزات باشد. این مدارک برای استفاده صحیح از تجهیزات و ابزارهای استافینگ بسیار مهم هستند.

مهم است که در هر حالت، با نگاه کردن به قوانین و مقررات محلی و توجه به نوع بار و شرایط حمل و نقل، مدارک مورد نیاز را به درستی تأمین کنید. همچنین، ممکن است شرکت حمل و نقل یا مقامات محلی میزان و نوع مدارک مورد نیاز را تعیین کنند.

مراحل استافینگ

استافینگ

مراحل استافینگ بسته به نوع بار، روش بسته‌بندی و قفل‌گذاری، وسیله نقلیه و شرایط حمل و نقل متفاوت است. اما در کل، مراحل عمومی استافینگ عبارتند از:

  1. آماده‌ سازی بار: قبل از شروع استافینگ، بار باید آماده‌ سازی شود. این کار شامل بسته‌بندی مناسب بار، تهیه پالت‌ها (در صورت لزوم) و تشکیل یک انبارگاه منظم از بارها است.
  2. انتخاب روش استافینگ: بسته به نوع بار و شرایط حمل و نقل، روش مناسب بسته‌بندی و قفل‌گذاری را انتخاب کنید. مثلاً اگر از تارپ استفاده می‌کنید، تارپ را آماده کنید. اگر از نایلون استفاده می‌کنید، آن را آماده کنید و موارد دیگر.
  3. بسته‌ بندی بار: این مرحله شامل بسته‌ بندی بار با استفاده از روش استافینگ مورد نظر است. بسته‌ بندی باید محکم و ایمن باشد و بار را در برابر آسیب، خرابی و نفوذ عوامل خارجی محافظت کند.
  4. قفل‌گذاری بار: در این مرحله، از ابزارها و تجهیزات مناسب استفاده کنید تا بار را قفل کنید. مثلاً اگر از بندها استفاده می‌کنید، آن‌ها را به دور بار پیچیده و محکم کنید. اگر از سیستم‌های قفل‌ گذاری استفاده می‌کنید، آن‌ها را درست تنظیم کنید و بار را قفل کنید.
  5. بررسی و تنظیمات نهایی: پس از قفل‌ گذاری بار، اطمینان حاصل کنید که بار به درستی بسته‌ بندی و قفل شده است. بررسی کنید که بار ثابت و محکم است و هیچ قسمتی از بار به طور ناخواسته جابجا نمی‌شود.
  6. ثبت و مستند سازی: در پایان، مهم است که روند استافینگ و جزئیات آن را ثبت و مستند سازی کنید. این کار شامل ثبت اطلاعاتی مانند تاریخ و زمان استافینگ، روش بسته‌ بندی و قفل‌ گذاری، نام و اطلاعات افراد مسئول و سایر جزئیات مربوطه است.

توجه کنید که مراحل استافینگ ممکن است بسته به شرایط و نیازهای خاص حمل و نقل متغیر باشند.

استریپ چیست و چه تفاوتی با استافینگ دارد؟

استافینگ و استریپ دو روش مرتبط رایج برای حمل و نقل کالا با استفاده از کانتینرهای حمل و نقل هستند.

استریپ که به نام تخلیه یا بازکردن هم شناخته می‌شود، به فرایند تخلیه کالا یا بار از یک کانتینر حمل و نقل در هنگام ورود آن به بندر مقصد یا انبار مربوطه اشاره دارد. این فرآیند شامل خارج کردن کالاها از کانتینر، بررسی آن‌ها با توجه به لیست بارگیری یا فهرست بسته‌ بندی و مرتب‌ سازی آن‌ها برای حمل و نقل یا انبار‌ است. خالی کردن کانتینر معمولاً با استفاده از تجهیزاتی مانند لیفتراک‌ها یا جرثقیل‌ها انجام می‌شود که به اندازه و وزن بار بستگی دارد.

به طور خلاصه، استافینگ فرآیند بارگیری کالا به داخل یک کانتینر در نقطه مبدأ است، در حالی که استریپ فرآیند تخلیه کالا از کانتینر در نقطه مقصد است. هر دو فرآیند برای جابجایی کارآمد کالاها از طریق زنجیره حمل و نقل بسیار حائز اهمیت هستند.

نتیجه گیری

در نتیجه، استافینگ و استریپ دو فرآیند اساسی در صنعت حمل و نقل هستند که هرکدام وظایف خاص خود را دارند. استافینگ کانتینر بر روی تنظیم و مرتب‌سازی بارها درون کانتینرها تمرکز دارد تا فضا بهینه شود و استحکام بارها تامین شود. از سوی دیگر، استریپ بر روی خالی کردن بار به صورت ایمن و در زمان کمتر تمرکز دارد.

با توجه به اهمیت و نیازهای مختلف در حمل و نقل بارها، استفاده از هر دو مورد، استافینگ و استریپ، می‌تواند بهبود قابلیت عملکرد و کارایی در صنعت حمل و نقل بارها را فراهم کند. همچنین می‌تواند به ایجاد بسته‌ بندی ایمن، مصرف بهینه منابع و افزایش بهره‌ وری کمک کند و در نهایت باعث بهبود عملکرد و کاهش خطرات در حمل و نقل بارها شود.

اندازه گیری و سنجش جز عمده محاسباتی است که برای بررسی دو عامل مهم استفاده می شود. به این وسیله می توان درک درستی از وضعیت این عوامل داشت و راه و روشی اصولی و درست برای تعادل بخشی به دست آورد. در حوزه اقتصاد هم این محاسبات به تزارنامه های مختلفی گفته می شود که هر کدام از آن ها با توجه به شرایط مرتبط، کاربرد مختص به خود را دارند.

در این میان تراز تجاری و تراز پرداخت دو مورد از مهم ترین فاکتورهایی هستند که به واسطه آن می توان ورود و خروج کالا در طیف اقتصادهای خرد و کلان را بررسی کرد. در این مطلب با ما همراه باشید تا به طور کامل به بحث BOT بپردازیم و با مفهوم آن آشنا شویم.

تراز تجاری چیست؟

تراز تجاری

تراز تجاری(Trade Balance) در اقتصاد از تفاوت درآمد ناشی از صادرات و هزینه واردات به دست می آید. کشورهایی که تراز تجاری مثبت دارند، دارای بازار خارجی فعال تری برای فروش محصولات خود هستند. به این معنا که پس از تولید کالاها و برطرف کردن تقاضا در مرزهای داخلی، امکان صادر کردن کالاها برای تقاضای مشتریان خارجی هم وجود خواهد داشت.

طبیعتا با فروش محصولات داخلی به افراد خارجی می توان پول بیشتری را به کشور وارد کرد و قدرت اقتصادی آن را افزایش داد. از طرفی کشورهایی که تراز تجاری منفی دارند، بیشتر به واردات و کالاهای خارجی متکی هستند و ممکن است اقتصاد ضعیف تری داشته باشند. در کل BOT می تواند به صورت مثبت و منفی باشد که در ادامه هر یک از آن ها را توضیح می دهیم:

تراز تجاری مثبت

هر زمان که ارزش پولی صادرات از ارزش پولی واردات بیشتر شود، تراز تجاری هم مثبت خواهد شد.

تراز تجاری منفی

اگر در یک دوره زمانی معین ارزش پولی واردات از ارزش پول صادرات بیشتر شود، تراز تجاری منفی خواهد شد.

علت تشکیل تراز تجاری مثبت یا مازاد تجاری چیست؟

این که چرا BOT مثبت یا همان مازاد تجاری در اقتصاد یک کشور اتفاق می افتد بنا بر دو دلیل است:

  1. ممکن است کشوری در تولید برخی از کالاها و صادرات آن ها دارای مزیت رقابتی باشد.
  2. ممکن است این مازاد تجاری ناشی از ارزش گذاری نسبی پول یک کشور باشد و محصولات صادر شده را برای خریداران خارجی ارزان تر کند.

علت تشکیل تراز تجاری منفی یا کسری تجاری چیست؟

کسری تجاری هم ناشی از دو علت است که یکی ضعف نسبی یک کشور در تولید برخی از کالاها است. دیگری هم ارزش گذاری نسبی پول یک کشور است که ممکن است منجر به ارزان تمام شدن واردات و گرانی صادرات باشد.

فرمول تراز تجاری

تراز تجاری

برای این که بتوان BOT یا همان خالص صادرات را محاسبه کرد باید از فرمول زیر استفاده کنیم:

تراز تجاری = واردات صادرات

صادرات منظور ارزش پولی تمام کالاهایی است به کشورهای خارجی فروخته می شود. واردات هم منظور ارزش پولی تمامی کالاهای خارجی وارد شده به کشور است.

تفاوت تراز تجاری و تراز پرداخت

تراز تجاری با تراز پرداخت دو مقوله متفاوت از یک دیگر هستند. BOT در واقع تفاضل ارزش صادرات از ارزش واردات است که به آن خالص ارزش صادرات هم می گویند. اما به تمامی تراکنش های مالی با سایر کشورهای جهان تراز پرداخت گفته می شود. بنابراین BOT به نوعی زیر مجموعه یا بخشی از تراز پرداخت محسوب می شود که ممکن است منفی یا مثبت شود.

یک کشور ممکن است به دلیل واردات بیشتر، تراز تجاری منفی داشته باشد، اما همزمان چون سرمایه مالی بسیاری دریافت می کند و یا نقل و انتقالات مالی آن زیادی است، تراز پرداختی مثبت داشته باشد. همچنین ممکن است کشوری به دلیل صادرات بیشتر، تراز تجاری مثبتی داشته باشد، اما چون سرمایه مالی بیشتری از دست می دهد، تراز پرداختی آن منفی باشد.

تغییرات در نرخ ارز یک کشور چگونه منجر به تغییر تراز تجاری می شود؟

BOT می تواند از روش های مختلفی بر نرخ ارز کشورها تاثیر بگذارد و با بالعکس نرخ ارز روی تراز تجاری موثر باشد. در این قسمت هر دو این مورد را با هم بررسی می کنیم:

عرضه و تقاضا

زمانی که ارزش ارز یک کشور افزایش پیدا کند، قیمت کالاها و خدمات تولید شده توسط آن کشور در بازارهای خارجی هم افزایش پیدا خواهد کرد. در نتیجه کالاهای وارداتی برای مردم این کشور ارزان تر خواهد بود. اما تولیدکنندگان داخلی برای صادرات و فروش کالاهای خود در خارج از کشور با مشکلات زیادی روبرو می شوند.

به این دلیل که قیمت این کالاها برای افراد خارجی گران تر تمام خواهد شد. در نهایت افزایش ارزش ارز یک کشور می تواند باعث کاهش صادرات و افزایش واردات شود. این جریان هم به نوبه خود منجر به ایجاد تراز تجاری منفی یا همان کسری تجاری خواهد شد.

انتقال ثروت مالی از کشورهای دارای کسری تجاری به کشورهای دارای مازاد تجاری

تراز تجاری

افزایش مداوم سطح کسری تجاری در یک کشور به همراه بدهی های خارجی، باعث می شود دیدگاه بازار نسبت به ارز این کشور دچار تغییر شود. نرخ ارز تعادلی بلند مدت چنین کشوری از دیدگاه باز با کاهش قیمت همراه خواهد بود.

آیا تراز کسری تجاری نامطلوب و مازاد تجاری مطلوب است؟

نمی توانیم در مورد این موضوع به طور کلی پاسخ دهیم که همیشه تراز تجاری مثبت در اقتصاد یک کشور مطلوب و تراز تجاری منفی نامطلوب است. اما باید به این نکته توجه داشت که کسری تجاری یا مازاد تجاری همواره به معنای قدرت یا ضعف اقتصادی نیست. برای این که به یک تحلیل درست در این خصوص برسیم باید عوامل دیگری همچون رشد اقتصادی، نرخ اشتغال و نرخ تورم را هم در نظر بگیریم.

در نهایت هم باید بگوییم که تراز تجاری به تنهایی نمی تواند شاخص مناسبی برای سنجش سلامت اقتصاد یک کشور باشد. در واقع تراز تجاری باید در چارچوب چرخه های تجاری و دیگر شاخص های اقتصادی در نظر گرفته شود. به عنوان مثال در زمان رکود اقتصادی کشورها بیشتر ترجیح می دهند که برای افزایش تقاضا و میزان اشتغال، صادرات بیشتری داشته باشند. در زمان توسعه اقتصادی هم کشورها ترجیح می دهند برای افزایش رقابت قیمتی و محدود کردن تورم، واردات بیشتری داشته باشند.

قطعا هدف اصلی هر شرکتی از تاسیس، در دنیای تجارت، کسب سود است. سود بازرگانی هم به عنوان یک مفهوم کلیدی در مدیریت تجارت و تجارت الکترونیک نقش موثری دارد. در این مطلب قصد داریم در مورد سود بازرگانی صحبت کنیم و بگوییم چه عواملی روی افزایش و کاهش سود بازرگانی موثر است. همچنین راه حل هایی برای محاسبه این سود هم به شما ارائه خواهیم داد.

سود بازرگانی چیست؟

سود بازرگانی

سود بازرگانی درآمدی است که یک شرکت می تواند از فروش محصولات و خدمات خود به دست آورد. این سود در واقع نشان دهنده تفاوت بین درآمدهای حاصل از فروش محصولات و یا خدمات یک شرکت و هزینه های عملیاتی شرکت است. هزینه های عملیاتی شامل تمام هزینه هایی خواهد شد که بازرگانان برای شرکت خود جهت انجام امور مختلف پرداخت می کنند مانند هزینه بروزرسانی تجهیزات و فناوری شرکت، سرمایه گذاری، آموزش به کارکنان و غیره.

بازرگانان همواره در تلاش هستند تا بتوانند هزینه های عملیاتی شرکت را کاهش دهند تا در نهایت سودآوری بیشتری برای شرکت داشته باشند. از جمله شرکت هایی که به فکر سود بازرگانی بیشتر هستند، شرکت هایی هستند که به واردات کالای پرسود چینی می پردازند.

سود بازرگانی چه اهمیتی دارد؟

  1. پایداری مالی: زمانی که شرکتی به صورت منظم و پایدار سود کسب می کند، می تواند در برابر نوسانات بازار و مشکلات مالی از خود محافظت کند.
  2. سرمایه گذاری: این سود برای توسعه و رشد شرکت ها بسیار مهم و حیاتی است. با این سود به دست آمده از عملیات مختلف، می توان سرمایه گذاری های جدیدی انجام داد و تجهیزات را بروزرسانی و فناوری ها را بهبود بخشید.
  3. جذب سرمایه گذار: شرکت هایی که سود قابل توجهی به دست می آورند، معمولا جذابیت بیشتری برای سرمایه گذاران دارند. سود بازرگانی می تواند به عنوان یک شاخص در تعیین ارزش شرکت برای فروش هم بسیار موثر باشد.

عوامل موثر بر سود بازرگانی

عوامل زیادی روی سود بازرگانی موثر هستند که در این قسمت ما چند مورد از مهم ترین آن ها را برای شما عنوان می کنیم:

  • دسترسی به منابع ارزان: دسترسی به منابع مواد اولیه و سایر منابع ارزان تر می تواند به صورت کلی هزینه های تولید را کاهش دهد و روی نتیجه سود بازرگانی اثر مثبتی داشته باشند.
  • بهره وری بالا: با بهره وری بالا می تواند هزینه های عملیاتی یک شرکت را کاهش داد و در نتیجه باعث بهبود عملکرد آن شد. برای این که به بهره وری بالا دست پیدا کرد، می توان تجهیزات شرکت را بروز کرد، به کارکنان آموزش های بهتری ارائه داد و عملیات شرکت را بهینه سازی کرد.
  • بازاریابی موثر: یکی دیگر از عوامل موثر روی سود بازاریابی موثر است که کمک می کند مشتریان فعلی حفظ شده و مشتریان جدیدی هم جذب شوند. در نتیجه فروش بیشتر خواهد شد و فروش بیشتر هم منجر به کسب سود بیشتر خواهد شد.

فرمول محاسبه سود بازرگانی

برای این که بتوان سود بازرگانی را محاسبه کرد از فرمول زیر استفاده می شود:

سود بازرگانی = فروش کلیهزینه های عملیاتیسرمایه گذاری

در این فرمول منظور از:

  • سود خالص سودی است که از فروش کلی به دست می آید و آن را منهای هزینه های عملیاتی شرکت می کنند. این عدد می تواند نشان دهنده تفاوت بین درآمد و هزینه های عملیاتی شرکت باشد.
  • فروش کلی در واقع مجموع درآمدهای حاصل از فروش محصولات یا خدمات یک شرکت است.
  • هزینه های عملیاتی هم شامل تمام هزینه های ضروری برای تاسیس و اداره یک شرکت خواهد بود. این هزینه ها شامل هزینه تولید، هزینه بازاریابی، هزینه پرداخت به کارکنان و هزینه های اجاره و خرید تجهیزات است.
  • سرمایه گذاری، هزینه هایی است که شرکت برای توسعه عملیات و بهبود فناوری ها انجام می دهد. این هزینه ها شامل سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه، خرید تجهیزات جدید و سایر سرمایه گذاری های مشابه خواهد بود.

روش های افزایش سود بازرگانی

سود بازرگانی

برای این که بتوان سود بازرگانی را افزایش داد، شرکت ها می توانند از راه حل های مختلفی استفاده کنند که به عنوان چند مورد از بهترین این راه حل ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • بهبود فروش: شرکت های می توانند با ایجاد یک بازاریابی هدفمند و جذاب، بروزرسانی استراتژی های فروش، طراحی بسته های تخفیف و افزایش تعامل با مشتریان، فروش محصولات و یا خدمات خود را به میزان زیادی افزایش دهند. با این روش سود هم افزایش پیدا خواهد کرد.
  • کاهش هزینه ها: یکی دیگر از راه های افزایش سود ، شناسایی و کاهش هزینه های غیر ضروری شرکت است و به دنبال آن بهتر است بهره وری در فرآیندها و عملیات شرکت افزایش یابد. در این صورت هزینه های عملیاتی شرکت هم کاهش خواهد یافت و سود بازرگانی با افزایش روبرو خواهد بود.
  • بهبود بهره وری: شرکت ها می توانندتجهیزات خود را برو کنند و از فناوری های پیشرفته استفاده کنند. به این شکل بهره وری کارمندان و دستگاه ها بیشتر خواهد شد و هزینه ها کاهش می یابند. در نتیجه سود حاصل از تجارت بیشتر خواهد شد.
  • تنظیم قیمت مناسب: در نهایت بگوییم که یکی از روش های افزایش سود تنظیم قیمت مناسب است. در این روش باید قیمت گذاری به صورت کاملا دست و اصولی با توجه به هزینه ها، تقاضا و رقابت انجام شود. این روش می تواند کمک زیادی به رشد سود بازرگانی کند.
  • یکی از کارهایی که شرکت های وارد کننده می توانند برای افزایش سود انجام دهند، واردات کالا بدون کارت بازرگانی است. از آن جایی که باید برای دریافت این کارت هزینه هایی پرداخت شود، می توان با ترفندهای مختلف از پرداخت هزینه های اضافی جلوگیری کرد.

مزایا و معایب سود بازرگانی

سود بازرگانی هم دارای مزایا و معایب خاص خود است که در این قسمت چند مورد از این مزایا و معایب را برای شما عنوان خواهیم کرد:

مزایای سود بازرگانی

سود بازرگانی به شرکت ها این امکان را خواهد داد تا سرمایه گذاری بیشتری داشته باشند و فرآیندهای خود را بهبود ببخشند. در نتیجه شرکت با رشد و توسعه بیشتری روبرو خواهد بود. علاوه بر آن داشتن یک درآمد منظم و پایدار برای شرکت که معمولا از همین سود به دست می آید، می تواند شرکت را در برابر نوسانات بازار و همچنین مشکلات مالی حفظ کند.

معایب سود بازرگانی

اما از معایب سود بازرگانی باید بگوییم که شرکت در تلاش برای افزایش در سود، ممکن است کیفیت محصولات و خدمات خود را کمی کاهش دهد. این موضوع باعث می شود مشتریان قدیمی اعتماد خود را نسبت به محصولات و خدمات شرکت از دست دهند. در واقع شرکت با کاهش رضایت مشتریان و همچنین تصعیف رقابت پذیری روبرو خواهد شد. علاوه بر این موضوع از آن جایی که سود بازرگانی بیشتر برای کسب سود بیشتر است، ممکن است بعضی از شرکت ها در استثمار و توسعه آینده خود با محدودیت هایی مواجه شوند.

سخن پایانی

ما در این مطلب به طور کامل برای شما توضیح دادیم که سود بازرگانی چیست و چه مزایا و معایبی دارد. شرکت هایی که به دنبال افزایش سود بازرگانی خود هستند می توانند با استفاده از روش های مختلف و کارآمد مانند کاهش هزینه ها، بهبود فروش، بهبود بهره وری و تنظیم قیمت مناسب، سود شرکت خود را به حداکثر برسانند.

در زمینه حمل و نقل دریایی، تأخیر در بارگیری و تخلیه کشتی‌ها می‌تواند عواقبی جدی برای صاحبان کشتی‌ها و همچنین بنادر و ترمینال‌ها به همراه داشته باشد. به منظور ایجاد تحرک و تشویق به دقت و سرعت در عملیات بارگیری و تخلیه، مفهوم دموراژ ایجاد شده است. در این مقاله، به بررسی مفهوم دموراژ و تفاوت آن با دیسپچ، که مفهوم مشابهی دارد، می‌پردازیم.

Demurrage و Despatch اصطلاحاتی هستند که در حمل‌ونقل استفاده می‌شوند و به جریمه یا غرامت اشاره می‌کنند. اگر بارگیری یا تخلیه کشتی در بندر در مقایسه با شرایطی که در محاسبات قبل از سفر تعیین کرده‌اید، زمان بیشتر یا کمتری داشته باشد، یکی از این موارد اعمال می‌شود. در ادامه به توضیحات بیشتر در رابطه با این موارد می‌پردازیم.

دموراژ چیست؟

دموراژ

دموراژ یا گرفتاری کشتی، هزینه‌ای است که اجاره‌ کننده یا گیرنده کشتی باید به مالک کشتی پرداخت کند. بنابراین اگر در عملیات بارگیری و تخلیه تأخیری رخ دهد و این تاخیر به عهده کشتی نباشد اجاره کننده باید مبلغی را به عنوان جریمه به مالک کشتی بپردازد. در حقیقت، دموراژ یک پرداخت اضافه به عنوان جریمه زمان اضافه ای است که در قرارداد اجاره کشتی تعیین شده است.

عموماً دموراژ به‌ صورت نرخ روزانه تعریف می‌شود، اما در صورت لزوم، برای دوره‌های کوتاه‌تر نیز به نسبت مواردی خاص، تعیین می‌شود. این نرخ‌ها در مذاکرات چارتر پارتی (قرارداد اجاره کشتی) توافق می‌شوند و معمولاً براساس مقداری مشخص برای هر روز سفر مورد نظر تعیین می‌شوند. اگر تاخیر در بارگیری و تخلیه به علت نقصی در کشتی باشد، آن زمان تأخیر در محاسبهٔ زمان استراحت یا دموراژ در نظر گرفته نمی‌شود.

انواع دموراژ

  1. دموراژ بارگیری (Loading Demurrage): پرداختی بابت تأخیر در بارگیری کالا به مالک کشتی. این اتلاف زمان ممکن است به دلیل تأخیر در تهیه مدارک، نامطلوب بودن شرایط بارگیری یا دیگر عوامل مرتبط با فرآیند بارگیری رخ دهد.
  2. دموراژ تخلیه (Discharging Demurrage): پرداختی بابت تأخیر در تخلیه کالا از کشتی. این موضوع ممکن است به دلیل عدم آماده‌ بودن بندر مقصد برای دریافت کالا، نقص تسهیلات تخلیه یا سایر عوامل مرتبط با فرآیند تخلیه رخ دهد.
  3. دموراژ ترمینال (Terminal Demurrage): پرداختی بابت تأخیر در ترمینال یا بندر. این نوع Demurrage در مواردی رخ می‌دهد که بندر یا ترمینال عاملیت کافی برای سرعت بخشیدن به عملیات بارگیری یا تخلیه بار را ندارد.

هزینه دموراژ و دلایل افزایش هزینه

هزینه دموراژ بر اساس مقدار تأخیر در عملیات بارگیری یا تخلیه کالا و نرخ تعیین شده در قراردادهای حمل و نقل بار محاسبه می‌شود. افزایش هزینه Demurrage می‌تواند به عوامل زیر بستگی داشته باشد:

  • تأخیر در عملیات بارگیری/تخلیه: اگر عملیات بارگیری یا تخلیه کالا به هر دلیلی تأخیر داشته باشد، هزینه Demurrage افزایش می‌یابد.
  • عدم رعایت زمان مجاز: در قراردادهای حمل و نقل بار، زمان مجازی برای بارگیری و تخلیه کالا تعیین می‌شود. اگر این زمان مجاز رعایت نشود و عملیات به تأخیر افتد، هزینه دموراژ افزایش می‌یابد.
  • عوامل خارجی: عواملی مانند شرایط جوی نامساعد، مشکلات در بنادر یا ترمینال‌ها، مسائل حمل و نقل عمومی و مسائل قانونی می‌توانند باعث افزایش هزینه دموراژ شوند.
  • نرخ تعیین شده در قرارداد: نرخ دموراژ در قراردادهای حمل و نقل بار توافق شده است اما افزایش این نرخ می‌تواند به عواملی چون افزایش هزینه‌های عمومی و تقاضا بیشتر برای حمل و نقل بار بستگی داشته باشد.

چطور هزینه دموراژ کمتری بپردازیم؟

  1. برنامه‌ ریزی دقیق: برای عملیات بارگیری و تخلیه برنامه‌ریزی دقیق انجام دهید. این کار شامل زمانبندی مناسب، تهیه مدارک مورد نیاز، مطالعه شرایط بارگیری و تخلیه و هماهنگی با تیم‌های مرتبط می‌شود.
  2. همکاری با اشخاص دارای تخصص: با کسانی که تجربه و تخصص لازم را در زمینه بارگیری و تخلیه دارند، همکاری کنید. این کار می‌تواند شامل استفاده از نیروی انسانی متخصص، تجهیزات مناسب و رعایت راهنمایی‌ها و استانداردهای صنعتی باشد.
  3. آمادگی مقصد: اطمینان حاصل کنید که مقصد برای دریافت کالا آماده است. این مورد شامل تهیه دقیق مستندات و مجوزهای لازم، تهیه تسهیلات و تجهیزات لازم در مقصد و هماهنگی با طرف دیگر برای تحویل کالا می‌شود.
  4. بهبود فرآیندها: بررسی و بهبود فرآیندهای بارگیری و تخلیه کالا را در نظر بگیرید. این کار شامل بهبود مدیریت انبار، بهینه‌ سازی استفاده از تجهیزات، موازنه بار و استفاده از روش‌های مدرن و اتوماسیون است.
  5. مذاکره در قرارداد: هنگام بستن قرارداد حمل و نقل بار، شرایطی را که به کاهش هزینه دموراژ کمک می‌کند، در نظر بگیرید. مثلاً تعیین زمان مجاز بارگیری و تخلیه مناسب، تعیین نرخ Demurrage عادلانه و اعمال تعهدات مناسب برای تسریع در عملیات بارگیری و تخلیه.
  6. پیشگیری از عوامل خارجی: از عواملی مانند شرایط جوی نامساعد، مشکلات ترمینال و بنادر یا مسائل قانونی مطلع شوید و در صورت امکان برنامه‌ریزی و تدابیر لازم را برای مقابله با آنها انجام دهید.
  7. مذاکره با صاحب کشتی: در صورت لزوم، با صاحب کشتی در مورد تمدید زمان یا کاهش هزینه دموراژ مذاکره کنید.

قاعده FOB و CFR در Demurrage

دموراژ

قاعده FOB و قاعده CFR دو قاعده متداول در قراردادهای حمل و نقل بین‌المللی بار هستند و تأثیر مستقیمی بر هزینه دموراژ دارند.

  1. قاعده FOB (Free On Board): در قاعده FOB، مسئولیت بارگیری کالا و هزینه‌های مربوط به آن به فروشنده تعلق دارد تا زمانی که کالا به ناوگان حمل و نقل منتقل شود و بر روی ناوگان بارگیری شود. پس از بارگیری، مسئولیت و هزینه‌های حمل و نقل به خریدار منتقل می‌شود. در این قاعده، اگر خریدار به هر دلیلی تأخیر در بارگیری ایجاد کند، هزینه Demurrage بر عهده خریدار قرار می‌گیرد.
  2. قاعده CFR (Cost and Freight): در قاعده CFR، فروشنده مسئولیت هزینه حمل و نقل کالا تا مقصد نهایی را بر عهده دارد. این مورد شامل هزینه‌های حمل و نقل تا مقصد، هزینه بارگیری و تخلیه، و هزینه انتقال کالا از ناوگان حمل و نقل به مقصد نهایی است. در این قاعده، اگر به هر دلیلی تأخیر در تخلیه کالا در مقصد ایجاد شود، هزینه دموراژ بر عهده فروشنده قرار می‌گیرد.

در هر دو قاعده FOB و CFR، هزینه Demurrage بر اساس زمان تأخیر در عملیات بارگیری یا تخلیه کالا محاسبه می‌شود. بنابراین، هر دو طرف در قرارداد باید به موقع و با دقت عملیات بارگیری و تخلیه را انجام دهند تا هزینه دموراژ کمتری پرداخت شود.

پیشبینی زمان رسیدن کشتی در دموراژ

محاسبه زمان رسیدن کشتی در دموراژ به مجموعه‌ای از عوامل بستگی دارد. در ادامه، روش‌های مختلف برای محاسبه زمان رسیدن کشتی را بررسی می‌کنیم:

  • برنامه‌ریزی شروع و پایان سفر: زمان شروع و پایان سفر کشتی به طور کلی توسط صاحب کشتی تعیین می‌شود. این مورد شامل تصمیم‌ گیری در مورد تاریخ ترک بندر مبدأ، سرعت میانگین کشتی در طول مسیر، ترمینال‌های میانی (اگر موجود است) و تاریخ پیش‌ بینی شده ورود به بندر مقصد است.
  • استفاده از خدمات پیش‌بینی شرکت‌های هواشناسی: شرکت‌های هواشناسی و خدمات پیش‌بینی هوا می‌توانند اطلاعات مربوط به هوا، دریا و شرایط آب و هوایی را فراهم کنند. با استفاده از این اطلاعات، می‌توانید زمان رسیدن تقریبی را محاسبه کنید.
  • استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت ناوگان: نرم‌افزارهای مدیریت ناوگان معمولاً قابلیت پیش‌ بینی زمان رسیدن کشتی را دارند. این نرم‌افزارها با توجه به اطلاعاتی مانند سرعت کشتی، فاصله تا مقصد، شرایط دریا و زمان‌های بارگیری و تخلیه، زمان رسیدن تقریبی را محاسبه می‌کنند.
  • مشاوره با صاحب کشتی: صاحب کشتی می‌تواند اطلاعات دقیق‌تری در مورد زمان رسیدن کشتی را فراهم کنند. آنها با توجه به تجربیات خود و اطلاعات در دسترس می‌توانند تخمینی دقیق‌تر از زمان رسیدن کشتی را ارائه دهند.

مهم است بدانید که زمان رسیدن کشتی ممکن است تحت تأثیر عوامل غیرقابل پیش‌بینی مانند شرایط جوی، ترافیک دریایی، مشکلات فنی و غیره قرار بگیرد. بنابراین، تخمین‌ها همیشه ممکن است تغییر کنند و بهتر است با این موضوع در نظر گرفتن تأخیرات احتمالی برنامه‌ ریزی کنید.

زمان‌هایی که به آنها دموراژ تعلق نمی‌گیرد

  1. زمان احتمالی تأخیر: در برخی مواقع، صاحب کشتی با توجه به شرایط دریا و مسیر سفر، زمان احتمالی تأخیر را در نظر می‌گیرد و اجازه می‌دهد که کشتی با تأخیر کمی به مقصد برسد. در این صورت، تا زمان اتمام این زمان احتمالی تأخیر، هزینه دموراژ محاسبه نمی‌شود.
  2. زمان مجاز بارگیری و تخلیه: هر بندر یا ترمینال معمولاً زمان مجازی برای بارگیری و تخلیه کشتی‌ها تعیین می‌کند. اگر کشتی در این زمان مجاز بارگیری و تخلیه را انجام دهد، هزینه دموراژ محاسبه نمی‌شود. اما، اگر کشتی قبل از زمان مجاز وارد بندر شود یا پس از زمان مجاز، بندر را ترک کند، هزینه دموراژ اعمال می‌شود.
  3. تأخیرات بیرونی غیرقابل کنترل: در صورتی که تأخیر بارگیری یا تخلیه به عوامل خارجی غیرقابل کنترل مانند شرایط جوی سخت، اضطراب سیاسی، مشکلات فنی ناگهانی یا اتفاقات غیرمترقبه دیگر بستگی داشته باشد، هزینه دموراژ معمولاً اعمال نمی‌شود.

هر بندر و ترمینال ممکن است قوانین و سیاست‌های خاص خود را در خصوص دموراژ داشته باشد. بنابراین، برای دریافت اطلاعات دقیق‌تر در مورد زمان‌ها و قوانین مربوط به دموراژ، بهتر است با مقامات مربوطه در بندرها و ترمینال‌های مورد نظر تماس بگیرید.

دیسپچ چییست؟

دیسپچ

دیسپچ (Dispatch) یک مفهوم مهم در صنعت حمل و نقل دریایی است که به تشویق سرعت و دقت در عملیات بارگیری و تخلیه کشتی‌ها اشاره دارد. در واقع، دیسپچ به عنوان یک تحریک مالی برای انجام سریع‌تر فعالیت‌ها به کار می‌رود.

وقتی یک کشتی به بندر یا ترمینالی می‌رسد، زمان مجازی برای بارگیری و تخلیه آن تعیین می‌شود. اگر کشتی توانایی انجام این عملیات را در زمان مجاز داشته باشد، بدون هیچ تأخیری، دیسپچ می‌شود. با این کار، صاحب کشتی به عنوان پاداش، تخفیفی در هزینه‌های حمل و نقل خود دریافت می‌کند.

در صورتی که کشتی قبل از زمان مجاز به بندر وارد شود یا پس از زمان مجاز بندر را ترک کند، هزینه دیسپچ اعمال می‌شود. این هزینه معمولاً بر اساس توافقات قراردادی بین صاحب کشتی و نهادهای بندری تعیین می‌شود و ممکن است به ازای هر ساعت یا هر روز محاسبه شود.

مزیت اصلی دیسپچ این است که به صورت مستقیم تأثیر مالی زیادی بر روی صاحب کشتی دارد و باعث می‌شود تا صاحبان کشتی‌ها تلاش کنند عملیات بارگیری و تخلیه را در زمان مجاز انجام دهند. این امر بهبود عملکرد و بهره‌ وری در بنادر و ترمینال‌ها را به همراه دارد و نیز موجب کاهش هزینه‌های حمل و نقل و زمان تحویل بار می‌شود.

تفاوت بین دموراژ و دیسپچ

به طور خلاصه، دموراژ پرداختی بابت تأخیر در عملیات بارگیری و یا تخلیه است، در حالی که دیسپچ پاداشی است که بابت اتمام زودهنگام عملیات بارگیری داده می‌شود. هر دوی اینها برای تشویق به کارآمدی و کاهش تأخیر در فرآیند بارگیری و تخلیه استفاده می‌شوند، زیرا زمان عاملی حیاتی در حمل و نقل است.

دو مورد از مهم ترین شاخص های کلیدی و پرکاربرد برای محاسبه رشد اقتصادی، شاخص های تولید ناخالص داخلی و تولید ناخالص ملی است. با این دو شاخص می توان به ارزیابی عملکرد اقتصادی یک کشور کمک کرد و به اندازه گیری ارزش کل کالاها و خدمات نهایی تولید شده در کشور پرداخت. این اندازه گیری در تصمیم گیری های اقتصادی، سیاست گذاری ها و برنامه ریزی نقش حیاتی و مهمی دارد. در این مطلب قصد داریم به توضیح شاخص تولید ناخالص داخلی بپردازیم و روش محاسبه آن را هم به شما آموزش دهیم و بگوییم که چه تفاوتی با تولید ناخالص ملی دارد.

تولید ناخالص (GDP) داخلی به چه معنا است؟

تولید ناخالص داخلی

تولید ناخالص داخلی (GDP) مجموع ارزش کالاها و خدمات نهایی تولید شده طی یک دوره مشخص مثلا یک سال است که در داخل مرزهای یک کشور اندازه گیری می شود. در واقع این شاخص را پایه ای ترین روش های اندازه گیری سلامت و اندازه یک اقتصاد می دانند. با توجه به این که تولید ناخالص داخلی می تواند به عنوان نشانه ای از رشد یا نزول یک اقتصاد باشد، آن را بسیار مهم و ضروری برای هر کشوری می دانند. 

روش های محاسبه تولید ناخالص داخلی

برای این که بتوان تولید ناخالص داخلی را محاسبه کرد روش های مختلفی وجود دارد که در ادامه هر کدام از آن ها را توضیح می دهیم:

روش تولید

در این روش ابتدا ارزش افزوده همه کالاها و خدمات تولیدی یا همان تراز پرداخت در داخل یک کشور را محاسبه می کنند. در واقع در این روش به محاسبه تفاوت ارزش تولید محصولات نهایی و هزینه های ورودی در هر مرحله از تولید می پردازند. ارزش افزوده را می توانیم به شکل زیر تعریف کنیم:

ارزش افزوده = (سایر هزینه ها + ارزش مواد اولیه + کالای نیمه ساخته) – ارزش تولید محصولات نهایی

روش درآمد

یکی دیگر از روش های محاسبه تولید ناخالص داخلی روش درآمد است که در آن درآمدهای ایجاد شده از فعالیت های اقتصادی در یک کشور را با هم جمع می کنند. این درامد می تواند شامل حقوق و دستمزد، سود شرکت ها و درآمدهای اجاره ای باشد.

روش مخارج

در روش مخارج هم هزینه های مختلفی که برای تولید کالا و خدمات ایجاد می شود را با هم جمع می کنند. این مخارج هم شامل مصرف افراد، سرمایه گذاری ها، مخارج دولت و خالص صادرات می شود. اگر بخواهیم تعریفی از این روش محاسبه تولید ناخالص داخلی داشته باشیم باید این گونه بگوییم:

GDP= C + I + NX

  • در اینجا C (Consumption) همان مصرف است که از مخارج مصرفی یا هزینه هایی که خانوارها برای خرید کالاها و خدمات مصرف می کنند به دست می آید.
  • I (Investment) هم همان سرمایه گذاری یا هزینه هایی که برای خرید تجهیزات و کالاهای سرمایه ای جدید مانند ابزارها، وسایل، ماشین آلات و ساختمان صرف شده است.
  • G (Government spending) هم مخارج دولت یا هزینه هایی است که دولت برای خرید کالاها و خدمات انجام می دهد.
  • NX (Net Exports) خالص صادرات است که از تفاوت ارزش صادرات انجام شده با ارزش واردات به دست می آید.

انواع تولید ناخالص داخلی

تولید ناخالص داخلی

تولید ناخالص داخلی را می توان با استفاده از روش های مختلفی محاسبه کرد که اطلاعات به دست آمده از هر یک از آن ها به صورت جزئی با یک دیگر متفاوت هستند. در ادامه انواع تولید ناخالص داخلی را برای شما عنوان می کنیم:

تولید ناخالص داخلی اسمی

تولید ناخالص داخلی اسمی نوعی تولید اقتصادی است که قیمت های جاری در محاسبه آن لحاظ می شود. به عبارتی تورم و سرعت افزایش قیمت در این نوع در نظر گرفته می شود چرا که نقش مهمی روی نرخ شد دارد. تمامی کالاها و خدماتی که در این نوع از تولید ناخالص داخلی در نظر گرفته می شوند، طبق قیمت هایی که آن کالاها و خدمات در آن یک سال فروخته شده اند، ارزیابی خواهند شد.

تولید ناخالص داخلی حقیقی

در این روش هم با احتساب تاثیر تغییرات تورم، تعداد کالاها و خدمات تولید شده در یک سال به دست می آید و قیمت ها در هر سال ثابت نگه داشته می شوند تا بتوان ارزیابی روند تولید طی زمان را بدون تاثیر افزایش قیمت یا کاهش تورم وجود داشته باشد. از آن جایی که GDP بیشتر بر مبنای ارزش پولی کالاها و خدمات است، بیشتر در معرض تورم قرار می گیرد. افزایش قیمت ها باعث می شود تولید ناخالص داخلی هم افزایش یابد، اما این موضوع لزوما به معنای تغییر در کمیت یا کیفیت کالاها و خدمات تولید شده نیست. بنابراین فقط نمی توان با نگاه کردن به تولید ناخالص داخلی اسمی، افزایش رقم گزارش شده را همان افزایش حجم تولیدات یا افزایش قیمت ها دانست. در این زمان تولید ناخالص داخلی حقیقی می تواند با به دست آوردن نسبت سطح تولید در هر سال معین به سطوح قیمت سال پایه، تاثیر تورم را ارزیابی کند.

تولید ناخالص داخلی سرانه

تولید ناخالص داخلی سرانه هم اندازه گیری تولید ناخالص داخلی به ازای هر یک فرد در جمعیت کل کشور است. این شاخص نشان می دهد که میزان تولید یا درآمد به ازای هر یک فرد در اقتصاد می تواند نمایانگر میانگین بهره وری یا استانداردهای زندگی باشد. تولید ناخالص داخلی سرانه را می توان به صورت اسمی، حقیقی یا برابری قدرت خرید هم بیان کرد. به طور کلی این شاخص نشان می دهد که چقدر هر شهروند می تواند مستقلا برای ارزش تولید اقتصادی کشور تاثیر بگذارد.

چه تفاوتی بین تولید ناخالص داخلی و تولید ناخالص ملی وجود دارد؟

تولید ناخالص داخلی

قبل از این که بخواهیم به تفاوت تولید ناخالص داخلی و تولید ناخالص ملی بپردازیم، بهتر است تعریف کوتاهی از تولید ناخالص ملی داشته باشیم. تولید ناخالص ملی (GNP) ارزش ریالی تمام تولیدات و خدمات ایجاد شده در یک بازه زمانی مشخص مثلا یک ساله توسط یک ملت در سراسر جهان است. این شاخص، معیار سنجش بسیار خوبی برای رشد اقتصادی و فعالیت واحدهای صنعتی و صنفی برای یک کشور و ملت است.

کلمه داخلی در شاخص تولید ناخالص داخلی به این معنی است که معیار سنجش آن، مرزهای جغرافیایی است. تولیدات و کالاهایی شمارش می شوند که در داخل مرزهای یک کشور تولید شده است فارغ از این که ملیت سازنده آن کجا باشد. به عنوان مثال تصور کنید که یک شرکت که مالک آلمانی آن در کشور آمریکا قرار دارد و به تولید محصولات و کالاهای خود می پردازد. تمام کالاهای تولید شده توسط این شرکت جز تولید ناخالص داخلی آمریکا محسوب خواهد شد.

اما کلمه ملی در تولید ناخالص ملی بیان می کند که معیار سنجش، شهروند بودن یا به عبارتی ملیت مالکان شرکت هایی است که به تولید محصول می پردازند. تولیدات و کالاهایی در این شاخص به حساب می آیند که توسط ملیت همان کشور تولید شوند. بدون این که بخواهیم مکان و کشوری که شرکت در آن وجود دارد را در نظر بگیریم. به عنوان مثال تولیدات یک شرکت آلمانی که در آمریکا وجود دارد، جز تولید ناخالص ملی آلمان محسوب خواهد شد.

آیا بالا بودن نرخ تولید ناخالص داخلی یک کشور نشانه خوبی است؟

شاید بیشتر مردم تصور کنند که هر چقدر GDP یک کشور بالاتر باشد بهتر است، چون به شکل افزایش فرصت های اقتصادی و استانداردهای رفاهی تفسیر می شود. شاید تولید ناخالص داخلی یک کشور که مکان چندان جالبی برای زندگی نباشد بالا باشد. پس در این صورت باید اندازه گیری ها و معیارهای مهم دیگری را هم در نظر بگیریم. به عنوان مثال یک کشور می تواند GDP بالایی داشته باشد در عین حال تولید ناخالص داخلی سرانه پایینی داشته باشد. این موضوع نشان می دهد که ثروت زیاد در اختیار افراد کمی قرار گرفته است. یکی از راه های پرداختن به این موضوع مشاهده GDP همراه با دیگر معیارهای توسعه اقتصادی است.

اعتبار اسنادی یکی از روش های بین المللی برای مبادله پول بین خریداران و فروشندگان است. در این روش بانک مورد نظر متعهد می شود مبلغی را که فروشنده از خریدار بستانکار است را پرداخت کند. این پرداخت زمانی انجام می گیرد که خریدار کالایی را که خریداری کرده است را دریافت کند و بانک هم تا پایان مراحل این معامله موظف است تا وضعیت معامله را پیگیری کند. در واقع اعتبار اسنادی به عنوان یک روش مدرن و مناسب برای چنین معاملاتی در نظر گرفته می شود. از سال 1933 این روش توسط اتاق بازرگانی بین المللی ایجاد شد و از همان زمان توانست به آرزو و نیازهای مهم بازرگانان برای یک مبادله کم خطرتر و دقیق تر جامه عمل بپوشاند و به شکل یک قانون مدون و به نام مقررات متحد الشکل اعتبارات اسنادی در اختیار تمامی بازرگانان و تجار قرار گرفت. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا شما را به طور کامل با این روش آشنا کنیم.

مزایای اعتبارات اسنادی

اعتبار اسنادی

اعتبارات اسنادی مزایای زیادی دارد که در ادامه چند مورد از مهم ترین آن ها را عنوان می کنیم:

  • اعتبار اسنادی باعث می شود فروشنده از این که پس از ارائه اسناد حمل وجه اعتبار را مطابق با شرایط اعتبار از بانک کارگزار یا تایید کننده دریافت می کند، اطمینان حاصل کند.
  • در این روش امکان کنترل تاریخ حمل و تحویل نهایی کالا وجود دارد.
  • در اعتبارات اسنادی می توان اسناد حمل را مطابق با مفاد موافقت اولیه تحت شرایط قرارداد میان طرفین تحصیل کرد.
  • از این که پرداخت وجه اعتبار به فروشنده فقط بعد از انتقال و فک مالکیت کالا از وی صورت می گیرد، اطمینان حاصل می شود.
  • می توان تسهیلات بیشتری برای فروشنده در مقابل اعتبار گشایش یافته برای تهیه کالای سفارش شده کسب کرد.
  • بانک برای پرداخت بها در معاملات به جای فرد فروشنده متعهد خواهد بود.

آشنایی با اصطلاحات مربوط به اعتبار اسنادی

در اعتبارات اسنادی چندین اصطلاح وجود دارد که بهتر است آن ها را بدانید:

  • دموراژ که به معنای هزینه ای است که برای معطل کشتی و نقطه مقابل دیسپچ پرداخت می شود.
  • سوشارژ هم به معنای هزینه ای است که به کرایه حمل تعلق می گیرد.
  • کابوتاژ هم به معنای حمل کالا از یک نقطه کشور به نقطه دیگر کشور است که از راه دریا یا رودخانه های مرزی انجام می گیرد.
  • متقاضی که به معنای شخص حقیقی یا حقوقی است که درخواست گشایش اعتبار دارد.
  • ذینفع هم همان فروشنده یا طرف اصلی خریدار است که در معاملات بین المللی موظف است کالا را در تاریخ مشخصی به خریدار تحویل دهد.
  • بانک عامل بانکی است که در آن اعتبار بنا به درخواست خریدار گشایش پیدا می کند.
  • بانک کارگزار هم بانکی است که در ارتباط با بانک عامل است و از جانب بانک عامل و خریدار تعهد می کند که وجه توسط خریدار و بانک عامل پرداخت شود.

انواع اعتبار اسنادی

اعتبار اسنادی

اعتبار اسنادی انواع مختلفی دارد که در این قسمت همه آن ها را برای شما عنوان کرده و توضیح می دهیم:

  1. اعتبار اسنادی وارداتی و صادراتی: اعتباری که خریدار برای واردات کالا به کشور خود ایجاد می کند را اعتبار اسنادی وارداتی می گویند. همین اعتبار برای شخص خریداری که کالا را از کشور خود به کشور مقصد صادر می کند، اعتبار اسنادی صادراتی می گویند.
  2. اعتبار اسنادی قابل برگشت (Revocable L/C): اعتبار اسنادی قابل برگشت دارای شرایط خاصی است و بانک گشایش کننده اعتبار می تواند بدون این که به طرفین قرارداد اطلاعی دهد، هر گونه تغییری را در این اعتبار به وجود آورد. از این نوع اعتبار استفاده چندان زیادی نمی توان کرد چرا که آن اطمینان لازم را برای انجام تعهدات خریدار نمی دهد.
  3. اعتبار اسنادی غیر قابل برگشت Irrevocable L/C: این نوع اعتبار اسنادی دقیقا برخلاف اعتبار قابل بازگشت است. به این صورت که اگر قرار باشد بانک گشایش کننده اعتبار هر نوع تغییری در این نوع اعتبار به وجود آورد، باید ابتدا موافق فروشنده را دریافت کند. فروشندگان کالا معمولا از این نوع اعتبار استفاده بیشتری می کنند.
  4. اعتبار اسنادی تایید شده Confirmed L/C: این نوع اعتبار هم خریدار را ملزم می کند تا اعتبار صادره از بانک خود را به تایید بانک دیگر مورد تایید فروشنده برساند. اعتبار اسنادی تایید شده به دلیل عدم اطمینان به حیثیت با صادر کننده یا موقعیت دشوار اقتصادی و سیاسی کشور خریدار صادر خواهد شد.
  5. اعتبار اسنادی تایید نشده Unconfirmed L/C: برخلاف اعتبار اسنادی تایید شده، گشایش اعتبار اسنادی تایید نشده نیازی به تایید بانک دیگری ندارد. نکته ای که باید در این مورد بدانید این است که اگر واژه Confimed  در سند ذکر شود، اعتبار اسنادی تایید نشده تلقی خواهد شد.
  6. اعتبار اسنادی قابل انتقال Tranferable L/C: در این نوع اعتبار هم ذینفع اصلی یعنی همان فروشنده این حق را خواهد داشت همه یا بخشی از اعتبار گشایش شده را به شخص یا اشخاصی انتقال دهد. در واقع این نوع اعتبار یک امتیاز برای فروشنده محسوب خواهد شد.
  7. اعتبار اسنادی غیر قابل انتقال Untransferable L/C: در تجارت بین الملل عرف این است که اعتبار اسنادی غیر قابل انتقال باشد که برای گشایش اعتبار اسنادی نیاز به مجوز بانک مرکزی است. اعتبار اسنادی غیر قابل انتقال اعتباری است که در آن ذینفع یا فروشنده اصلی نمی تواند اعتبار خود را به شخص یا اشخاص دیگر منتقل کند.
  8. اعتبار اسنادی نسیه یا مدت دار (یوزانس) Usance L/C: در این نوع از اعتبار اسنادی پرداخت وجه بلافاصله پس از ارائه اسناد از طرف خریدار انجام نمی شود بلکه یک مدت زمان خاص برای پرداخت وجه تعیین خواهد شد در واقع با استفاده از این نوع اعتبار فروشنده به خریدار این مهلت را خواهد داد تا کالای خریداری شده را بفروشد و از محل فروش آن بهای کالا را به فروشنده پرداخت کند. در کشورهایی که از کمبود ارز برخوردار هستند بیشتر از این نوع اعتبار اسنادی استفاده می شود.
  9. اعتبار دیداری At Sight L/C: اعتبار اسنادی دیداری هم یکی از انواع اعتباراتی است که در آن بانک ابلاغ کننده پس از آن که اسناد حمل و نقل ارائه شده از طرف فروشنده را رویت کرد و اطمینان پیدا کرد که کلیه شرایط اعتبار رعایت شده است، بلافاصله وجد نقد را می تواند پرداخت کند.
  10. اعتبار اسنادی پشت به پشت یا اتکایی Back to Back L/C: این نوع از اعتبار اسنادی خود شامل دو مدل اعتبار می شود که اعتبار اول برای فروشنده ای است که امکان تهیه و ارسال کالای مورد نظر را ندارد. در این صورت با تکیه بر اعتباری که برای خود باز کرده، اعتبار دیگری برای فروشنده دوم که امکان تهیه و ارسال کالا را دارد، باز می کند.
  11. اعتبار اسنادی ماده قرمز Red Clause L/C: با استفاده از این نوع اعتبار دریافت پیش پرداخت قبل از ارسال کالاهای خریداری شده برای خریدار امکان پذیر خواهد شد.
  12. اعتبار اسنادی گردان Revolving L/C: در نهایت می رسیم به آخرین نوع اعتبار اسنادی که گردان است و پس از هر بار استفاده ذینفع از اعتبار، همان مبلغ تا سطح اعتبار اولیه افزایش پیدا می کند. به عبارت دیگر بدون احتیاج به افتتاح یا اصلاح اعتبار جدید، اعتبار کنونی به صورت خود به خودی تجدید خواهد شد.

مدارک مورد نیاز برای گشایش اعتبار اسنادی

از جمله مدارکی که باید در این زمان خریدار به بانک تحویل دهد، موارد زیر هستند:

  • فرم تکمیل شده تقاضای گشایش اعتبار
  • پروفرما اینویس یا پیش فاکتور ممهور توسط وزارت بازرگانی در زمان ثبت سفارش
  • فرم ثبت سفارش
  • بیمه نامه باربری
  • فرم ارائه تسهیلات به منظور گشایش اعتبار اسنادی وارداتی
  • تعهد نامه ورود و ترخیص کالا از گمرک
  • تعهد نامه نوسانات نرخ ارز

چه ریسک هایی برای درخواست دهنده اعتبار وجود دارد؟

  • عدم تحویل کالاها
  • تحویل ناقص
  • تحویل کالاهای بی کیفیت و نامرغوب
  • تحویل زود یا دیرهنگام
  • خرابی کالا در حین انتقال
  • مشکلات مربوط به مبادلات ارزی
  • مشکلات مربوط به بانک صادرکننده یا دریافت کننده
  • دزدیده شدن

مراحل گشایش اعتبار چیست؟

حال که با اعتبار اسنادی و انواع آن آشنا شدیم وقت آن رسیده که بگوییم چه شرایط و مدارکی برای گشایش اعتبار اسنادی لازم است. یکی از مهم ترین و اصلی ترین شرایط گشایش اعتبارات اسنادی است است که ابتدا طرفین کارت بازرگانی دریافت کنند و برای انعقاد معامله یا قرارداد برای صادرات و واردات اقدام کنند. همچنین باید روش پرداخت آن را هم تحت عنوان اعتبار اسنادی معرفی نمایند. بعد از آن خریدار باید به بانک مراجعه کند و درخواست گشایش LC داشته باشد و بر مبنای قرارداد منعقده، اعتبار اسنادی را تشکیل دهد.

علاوه بر همه این موارد متقاضی اعتبارات اسنادی باید در آن بانک حساب جاری تشکیل دهد و ارزیابی مثبتی از خود در نزد بانک ارائه دهد. پس از آن که بانک شرایط گشایش اعتبار بررسی کرد و با ایجاد آن موافقت خود را اعلام نمود، باید به اطلاع بانک فروشنده برساند و بانک مزبور هم باید پس از اصالت اعتبار اسنادی یا LC این موضوع را به فروشنده اعلام کند. از این به بعد اعتبار LC گشایش شده تلقی خواهد شد و هر دو بانک های گشاینده اعتبار و تایید کننده در مقابل اعتبار اسنادی متعهد به پرداخت وجه خواهند شد.

سوالات متداول

طرف های اعتبار اسنادی چه کسانی هستند و چه نقشی را در این نوع مبادله ایفا می کنند؟

برای شکل گیری اعتبار اسنادی باید از بازار بین المللی استفاده کرد تا مبادلات و معاملات انجام شود. در چنین شرایطی باید یک سری ذینفع وجود داشته باشد و هر یک مطابق با قوانین و مقررات تدوین شده توسط اتاق بازرگانی بین المللی عمل کنند.

متقاضی در اعتبار اسنادی کیست و چه نقشی دارد؟

متقاضی می تواند هم یک شخص حقوقی و هم یک شخص حقیقی باشد و با انجام معاملات بین المللی از بانک مشخصی درخواست گشایش کند. بانک هم پس از بررسی های لازم در مورد شرایط متقاضی و دریافت درخواست های تکمیل شده توسط وی می تواند حساب مورد نظر را برای او باز کند و امکان پرداخت پول به فروشنده را از این طریق برای متقاضی فراهم کند.

بانک گشایش کننده اعتبار اسناد چگونه بانکی بوده و چطور این کار را انجام می دهد؟

بانک گشایش کننده این حساب بنا به درخواست متقاضی یا به دستور یک ارگان دولتی اقدام به گشایش یک چنین حسابی در نزد خود می کند. گشایش این حساب باید کاملا مطابق با قوانین باشد و در صورت انجام تعهدات توسط آن صورت گیرد. تا زمانی که این تعهدات انجام نشود، اعتبار نزد بانک خواهد ماند.

بانک کارگزار کیست و چه نقشی را در گشایش اعتبار اسنادی ایفا می کند؟

این بانک عموما در کشوری قرار دارد که فروشنده در آن حضور دارد و توسط بانک گشایش کننده انتخاب می شود. کاری که بانک کارگزار انجام می دهد این است که اصل حساب و موجودی و اصلاحات مربوط به فروشنده را بررسی می کند و از بانک اصلی در مورد آن استعلام گیرد و اگر بانک اصلی با دریافت اطلاعات و اسناد اجازه پرداخت را به او دهد، این بانک اقدام به پرداخت مبلغ به فروشنده می کند. اگر هم بانک این اجازه را صادر نکند، فقط مبادله اسناد را انجام می دهد. در واقع بانک کارگزار یک رابی بین بانک اصلی و خریدار و فروشنده است. وظیفه آن هم بررسی اسناد و مدارک فروشنده و خریدار و همچنین حساب اعتبار اسنادی آن است.

در اعتبار اسنادی ذینفع اعتبار چه کسی است؟

ذینفع اعتبار اسنادی هم می تواند یک شخص حقوقی باشد و هم یک شخص حقیقی. در واقع ذینفع طرف حساب اصلی خریدار محسوب می شود و به نوعی به آن فروشنده می گویند. ذینفع باید مطابق با قواین و مقررات و دستورالعمل های صادر شده تحت عنوان شرایط حساب اسنادی کالایی که فروخته است را در مدت زمان مشخصی با واسطه های قانونی ذکر شده در معامله به خریدار تحویل دهد. فروشنده ذینفع اعتبار است و از طریق فروش کالای خود نفع مورد نظر را کسب می کند. در این صورت هم باید به تعهدات خود عمل کند. این کار توسط بانک اصلی و بانک کارگزاری نظارت می شود.

بانک تنظیم کننده چیست و چه نقشی دارد؟

در گشایش حساب اعتبار اسنادی و انجام معاملات بین المللی و پرداخت پول آن ها ممکن است یک بانک دیگر تحت عنوان بانک تنظیم کننده وارد میدان شود و اقدام به تایید بانک کارگزار و اعتبار خریدار کند. پس از تایید آن ها مجددا خود اقدام به پرداخت وجه معامله کرده و کار انتقال پول را به فروشنده انجام دهد. در چنین مواردی وجود یک بانک ثالث دیگر ضروری نخواهد بود و نقل و انتقال پول و بررسی قوانین و اسناد و مدارک معامله واسطه بانک تنظیم کننده انجام می شود.

شرایط و مقررات اعتبار به چه مقرراتی گفته می شود؟

شرایط و مقررات اعتبار قوانین و شرایطی است که بین فروشنده و خریدار در نظر گرفته می شود. هر دو این ها ملزم به رعایت این قوانین خواهند شد. برخی از این شرایط تعیین دقیق مشخصات کالا فروخته شده و مبلغ و سررسید اعتبار برای حمل و جابجایی اسناد و کالا است.

در اعتبار اسنادی، اسناد مقرر چیست و چه کاربردی دارد؟

یک سری اسناد در اعتبار اسنادی باید وجود داشته باشد که اگر نباشد، بدون آن ها معامله امکان پذیر نخواهد بود. در این صورت پولی هم مبادله نمی شود. برخی از این اسناد باید توسط خریدار و برخی دیگر باید توسط فروشنده فراهم شود و در اختیار بانک اصلی، بانک تنظیم کننده و بانک کارگزار قرار بگیرد. بارنامه، سیاهه تجاری، گواهی مبدا ساخت، سیاه حمل، گواهی بازرسی بین المللی اسناد پرداخت و قرارداد از این گروه هستند. هر کدام از این اسناد در مرحله خاصی مورد بازرسی قرار می گیرند و در نهایت باعث می شوند کالا برای انتقال به مرحله بعد راه پیدا کند. 

در گذشته، انجام بسیاری از تشریفات گمرکی در مسیر ترانزیت بین المللی، موجب طولانی شدن زمان حمل، آسیب و خسارت و مفقود شدن کالا ها می شد. از آن جایی که فاکتور زمان، یکی از موارد مهم برای بازرگانان در حمل و نقل بین المللی است، استفاده از برخی قوانین و راهکار ها در این شرایط، موجب رفع این مشکلات خواهد شد. یکی از این راهکار ها، تصویب کنوانسیون تیر و استفاده از سند تیر است. با این سند، متصدیان حمل و نقل کشور های عضو این کنوانسیون، کالا های خود را بدون رعایت تشریفات گمرکی طولانی در مبدا بارگیری و در مقصد، تخلیه خواهند کرد. در این مطلب، شما را با عملکرد سند کارنه تیر، قوانین و مقررات آن، مزایای استفاده از کارنه تیر در حمل و نقل و موارد دیگر در این زمینه آشنا خواهیم کرد.

معرفی کارنه تیر

کارنه تیر

همان طور که گفته شد، کارنه تیر یکی از اصطلاحات گمرکی است که نوعی مجوز و کارت برای حمل و نقل جاده ای بوده که در چارچوب کنوانسیون تیر صادر شده و تمامی شرکت های حمل و نقل بین المللی، با دریافت این مدرک، مجوز حمل و نقل جاده ای کالا ها را در بین کشور های عضو کنوانسیون تیر را خواهند داشت. درج پلاک آبی رنگ تیره بر روی وسیله نقلیه، نشان دهنده این موضوع است که متصدی حمل و نقل وسیله نقلیه مورد نظر، از ضمانت تیر استفاده می کند. شرکت های حمل و نقل با دریافت این کارت و ساده شدن رویه های گمرکی، نیازی به دریافت مجوز های گمرکی جداگانه برای هر مرحله از انتقال کالا نخواهند داشت.

 در گذشته، در صورت انجام ترانزیت های زمینی، وسایل نقلیه با بازرسی های متعددی در گمرکات هر کشور مواجه بوده که این امر، نیازمند توقف خودرو، انجام بازرسی ها و صرف هزینه های مرتبط و تاخیر در تحویل کالا می شد. امروزه استفاده از سند تیر، سرعت انتقال و ارسال کالا از مبدا به مقصد را به طور چشمگیری افزایش داده و تاثیر زیادی در تسهیل فرآیند تردد کالا از کشوری به کشور دیگر دارد.

هنگامی که کالای خریداری شده، در کشور مبدا بر روی وسیله نقلیه بارگیری می شود، بار مهر و موم شده و این مهر، تا زمان رسیدن محموله به کشور مقصد، دست نخورده باقی مانده و نیاز به بررسی های گمرکی ندارد. سند تیر، به عنوان یک سند جامع و کامل عمل کرده و با ارائه آن در طول سفر، انجام مراحل گمرکی بسیار ساده خواهد شد. لازم است به منظور بهره مندی از مزایای کارنه تیر، آن را به شکل فیزیکی همراه کالا و وسیله نقلیه داشته و بدانید، کارنه تیر مجوزی برای حمل و نقل زمینی بوده و برای حمل بار به شکل دریایی یا هوایی، کاربردی ندارد.

آشنایی با قوانین موجود در کارنه تیر

کنوانسیون کارنه تیر، برای بهره مندی بازرگانان و شرکت های حمل و نقل از مزایای کارنه تیر، مجموعه ای از مقررات و قوانین را وضع کرده که لازم است افراد، قبل از دریافت دفترچه و ادامه این فرآیند، با آن ها آشنا شوند. برخی از این قوانین، شامل موارد زیر می باشد:

1. حمل و نقل مبدا تا مقصد

یکی از قوانین مهم در کارنه تیر، حمل کالا از مبدا تا مقصد است. بر این اساس، لازم است محموله های تجاری در کشور مبدا بارگیری و در کشور مقصد تخلیه شده و وسیله نقلیه حامل کالا، اجازه بارگیری کالا های جدید در طول مسیر را نخواهد داشت.

2. استاندارد های خودرو

یکی دیگر از قوانین موجود در سند تیر، رعایت استاندارد های مربوط به خودرو است. لازم است وسیله نقلیه مورد نظر برای حمل کالا از مبدا به مقصد، دارای استاندارد های مشخص شده در کنوانسیون تیر بوده و در کشور های مربوطه نیز مورد تایید قرار گیرد.

3. پوشش جامع

کارنه تیر

یکی دیگر از مقررات موجود در سند تیر، قابلیت پوشش جامع است. بر این اساس، سند کارنه تیر صادر شده برای حمل و نقل محموله های تجاری، باید دارای پوشش کاملی از واحد ها و کالا ها باشد.

4. تفاوت کارنه تیر با کارنه دوپاساژ

کارنه دوپاساژ نیز نوعی سند برای تسهیل حرکت خودرو های شخصی مسافربری در مرز های بین المللی است که رویه ای متمایز با کارنه تیر دارد. زیرا کارنه تیر، برای ترانزیت و حمل کالا های تجاری بین کشور ها طراحی شده ولی کارنه دوپاساژ، برای افرادی که قصد مسافرت با وسایل شخصی خود از طریق زمینی به خارج از کشور را دارند، ارائه خواهد شد.

5. مدت اعتبار و انقضای کارنه تیر

از موارد مهم در زمینه مقررات موجود در کارنه تیر، مدت اعتبار و تاریخ انقضای سند است. این سند، باید دارای تاریخ اعتبار مشخصی بوده تا نشان دهد، سند تیر در طول ترانزیت معتبر می باشد. همچنین، در صورتی که مدت اعتبار سند تیر قبل از رسیدن وسیله نقلیه به مقصد به اتمام برسد، می توان همچنان از کارنه تیر برای ترخیص کالا از گمرک در طول مسیر تا رسیدن کالا به مقصد نهایی، استفاده کرد.

6. تعلیق در کشور های غیر عضو

یکی از قوانین مهم که لازم است مورد توجه افراد و شرکت ها قرار گیرد، تعلیق کارنه تیر در کشورهای غیر عضو در کنوانسیون تیر است. بر این اساس، در صورتی که وسیله نقلیه حامل کالا، از کشوری که عضو کنوانسیون تیر نباشد به کشور مقصد برود، سند تیر دریافتی در آن کشور غیر عضو، به حالت تعلیق موقت در می آید.

7. اطلاعات مندرج در کارنه تیر

همان طور که گفته شد، کارنه تیر برای انجام ترانزیت بین المللی کالا در کشور مبدا صادر شده که به منظور بالا رفتن سرعت حمل و نقل و بازرسی های آسان تر، مشخصات مربوط به کالا در آن درج خواهد شد. کارنه تیر، دارای حداقل دو کوپن در هر کشور بوده که به زبان فرانسوی چاپ می گردد. در ادامه، برخی از موارد مندرج در کارنه تیر را نام می بریم:

  • هر کارنه تیر دارای یک شماره سری خاص برای شناسایی سند است.
  • در سند تیر، نام و آدرس شرکت یا سازمان صادرکننده ثبت می شود.
  • نام و آدرس شرکت یا سازمان معامله کننده که کالا را خریداری کرده و قصد حمل آن را دارد ذکر می شود.
  • نام و آدرس شرکت حمل و نقل که مسئول حمل کالا توسط کارنه تیر است ذکر می شود.
  • برخی از شماره های ثبتی که به شرکت حمل و نقل یا صادر کننده داده می شود در سند تیر درج خواهد شد.
  • جزئیات مربوط به کالا مانند نام، تعداد، حجم، وزن، ارزش و غیره ذکر می شود.
  • تاریخ حمل و نقل، شامل تاریخ خروج از کشور مبدا و ورود به کشور مقصد در سند درج می شود.
  • امضای شرکت حمل و نقل و صادر کننده برای تایید صحت اطلاعات نیز درج می شود.

مزایای استفاده از کارنه تیر

امروزه تمامی شرکت های حمل و نقل، با دریافت کارنه تیر، نیازی به مجوزهای گمرکی جداگانه نداشته که این امر، در نهایت موجب افزایش سرعت حمل و نقل بین المللی و کاش هزینه های پرداختی خواهد شد. علاوه بر این، دریافت و استفاده از کارنه تیر، دارای مزایا و فواید فراوان دیگری نیز می باشد که در ادامه، برخی از مهم ترین آن ها را نام می بریم:

  • کارنه تیر بدون توجه به تشریفات گمرکی در هر کشور، حمل و جابجایی کالا ها را با استفاده از راهکار های یکسان و استاندارد تسهیل کرده و در نهایت، موجب ایجاد یک محیط تجارت بین المللی هماهنگ و یکپارچه شده و بسیاری از موانع بوروکراتیک را نیز کاهش خواهد داد.
  • سند تیر، با کاهش خطر استفاده نادرست، دسترسی غیر مجاز و دستکاری محموله در حین حمل و نقل، موجب حفظ یکپارچگی محموله ها، کاهش احتمال سرقت، آسیب یا تغییرات غیر مجاز در کالا ها خواهد شد. انجام این کار، علاوه بر حفظ منافع طرف های درگیر، اعتماد به سیستم تجارت بین المللی را نیز تقویت خواهد کرد.
  • کارنه تیر نوعی عامل بازدارنده در مقابل تداخل غیر مجاز بوده و امنیت را نیز فراهم می کند. پایبندی به روش ها و پروتکل های استاندارد، میزان آسیب پذیری در فرآیند حمل و نقل را کاهش داده و از انجام فعالیت های غیر قانونی نیز جلوگیری می کند.
  • سند تیر علاوه بر تسهیل تجارت بین المللی، انطباق با مقررات ملی هر کشور را نیز تضمین کرده و تعادلی بین تسهیل تجارت کارآمد و رعایت الزامات قانونی خاص در هر حوزه قضایی ایجاد می کند.

مدت زمان اعتبار کارنه تیر

کارنه تیر

در حال حاضر، مدت اعتبار کارنه تیر برای دفترچه های 6 برگی و 14 برگی، به مدت 120 روز بوده که پس از گذشت این مدت زمان، اعتبار سند تیر به پایان می رسد. کارنه تیر قابل تمدید نبوده و دارنده آن، باید پس از پایان اعتبار، در ظرف 10 روز کارنه تیر را به موسسه صادر کننده برگشت دهد.

نکات مهم در زمینه استفاده از کارنه تیر

استفاده از کارنه تیر در تجارت بین المللی و مدیریت آن، نیازمند دقت در نکات مهمی است تا علاوه بر آسان کردن این فرآیند، از بروز مشکلات احتمالی نیز جلوگیری شود. برخی از این نکات، شامل موارد زیر می باشد:

  • لازم است بدانید، استفاده از سند تیر با ریسک بالایی همراه بوده که برای کاهش آن، موسسه ضامن، ظرفیت های خاصی برای کارنه تیر های در گردش در نظر خواهد گرفت.
  • لازم است در زمان مراجعه به سازمان برای دریافت کارنه تیر، اطلاعاتی مانند نام شرکت، شماره ثبت و نحوه مالکیت را در اختیار سازمان مربوطه قرار دهید.
  • بهتر است در صورت بروز هر گونه مشکل مربوط به کالا در گمرک، طبق رویه قانونی برخورد با تخلفات و مشکلات، رفتار شود.
  • سازمان مربوطه مجاز است علاوه بر شرایط موجود در اظهارنامه، قوانین داخلی خود را نیز در کارنه تیر اضافه کند.
  • لازم است همه کارنه تیر های صادر شده، با مشخصات کامل، به مدت 5 سال نگه داشته شوند.
  • در صورت تعلیق دائم، لازم است کلیه کارنه تیر ها تحویل داده شده، زیرا تعلیق موقت و دائمی، هر کدام دستورالعمل های خاص خود را دارند.

یکی از اسناد حیاتی و مهم در تجارت بین المللی، گواهی مبدا است که تولید یا پرداخت کالای صادرات یا واردات شده را تایید می کند. گواهی مبدا، نوعی مدرک ثبت شده در قوانین تجارت بین المللی است که اطلاعات منشا کالا را در اختیار بازرگانان و مشتریان قرار می دهد. در این مطلب، شما را با مفهوم گواهی مبدا، انواع مختلف آن و نحوه صدور آن از مراجع مربوطه آشنا می کنیم.

گواهی مبدا چیست؟

گواهی مبدا

همان طور که گفته شد، این گواهی نوعی مدرک رسمی و تایید کننده این موضوع است که کالای صادر یا وارد شده، از کشور مشخصی تولید شده است. این گواهی در اغلب موارد، توسط مرجع یا سازمان مشخص در کشور تولید کننده صادر شده و شامل اطلاعاتی مانند نام کشور مبدا، مشخصات کالا، روش تولید و معامله، شرایط تولید، ارزش افزوده و غیره می باشد.

انواع گواهی مبدا

گواهی مبدا دارای انواع مختلفی است که در ادامه، به هر کدام از آن ها اشاره می کنیم:

1. گواهی مبدا عمومی

این نوع گواهی، برای تایید منشا عمومی کالا و محصولات استفاده شده که به طور عمومی توسط سازمان ها و اتاق های بازرگانی صادر می شود. گواهی مبدا عمومی، شامل اطلاعاتی مانند مشخصات کشور مبدا و قوانین و مقررات مربوطه می باشد.

2. گواهی مبدا خاص

 این گواهی نوع دیگری از گواهی مبدا است که برای تایید کالا و محصولات خاصی استفاده می شود. به طور مثال، برخی کالا ها نیاز به گواهی مبدا خاص داشته که بر اساس توافقات تجاری صورت گرفته بین دو کشور تعیین شده اند. مانند گواهی مبدا خاص برای محصولات کشاورزی یا صنایع دستی

3. گواهی مبدا ترکیبی

این نوع گواهی، به منظور تایید منشا کالا ها و محصولاتی که از چندین کشور ترکیب شده اند به کار می رود. به طور مثال، در صورتی که یک محصول، از قطعات و اجزای مختلف تشکیل شده و هر قطعه در کشور خاصی تولید شود، از گواهی مبدا ترکیبی برای این نوع محصول استفاده می شود.

4. گواهی مبدا خودگونه

در مواردی که تاجران به صورت خودگونه گواهی مبدا را تهیه یا ارائه کنند، از این نوع گواهی استفاده می شود. صدور این نوع گواهی مبدا، بر اساس اظهارات و تعهدات بازرگانان بوده و نیازی به تایید سازمان خاص یا اتاق بازرگانی ندارد. با این حال، لازم است بازرگانان و تولید کنندگان، تمامی قوانین و مقررات گمرکی در این زمینه را رعایت کرده و از درستی و اعتبار اظهارات خود مطمئن باشند.

5. گواهی مبدا ترجیحی

این نوع گواهی، برای استفاده از تسهیلات تجاری در توافقنامه های تجاری بین المللی صادر شده که این تسهیلات، شامل تخفیفات گمرکی، نرخ های ترجیحی، تسهیلات مالی و غیره می باشد. گواهی مبدا ترجیحی برای کالا هایی با شرایط خاص صادر شده، تا بتوانند از تسهیلات موجود در توافقات بین المللی استفاده کنند. انجام این توافقات، تجارت بین المللی بین دو کشور را تسهیل و برای تاجران نیز زمینه رقابتی را فراهم خواهد کرد.

6. گواهی مبدا غیر ترجیحی

این نوع گواهی، برای تعیین مبدا یا کشور مبدا کالا صادر شده و بر خلاف گواهی مبدا ترجیحی، تخفیفات گمرکی یا مزایای مرتبط با توافقات تجاری بین المللی را فراهم نخواهد کرد. از این نوع گواهی، اغلب برای ردیابی پرونده های گمرکی و احراز هویت کالا استفاده شده که به تاجران و مقامات گمرکی، اطلاعات لازم را در خصوص مبدا و کشور مبدا ارائه خواهد داد. با استفاده از گواهی مبدا غیر ترجیحی، مقامات گمرکی می توانند از اعتبار و اصالت کالا و مطابقت آن با قوانین گمرکی موجود اطمینان پیدا کنند.

مزایای استفاده از گواهی مبدا در تجارت بین المللی

استفاده از گواهی مبدا در تجارت بین المللی دارای مزایا و فواید زیادی است که در ادامه، به برخی از آن ها اشاره می کنیم:

1. تایید منشا کالا

یکی از مزیت های مهم و اصلی استفاده ازاین گواهی در تجارت یا حمل و نقل بین المللی، تایید منشا کالا است که به خریداران و مشتریان کمک می کند تا از درستی کشور تولید کننده کالای مورد نظر خود اطمینان یابند. این اطمینان به منشا کالا، موجب جلب رضایت مشتریان شده و در نتیجه، فروش و سودآوری را نیز افزایش خواهد داد.

2. رعایت قوانین و مقررات گمرکی

از دیگر مزایای استفاده از این گواهی، رعایت قوانین و مقررات گمرکی است. این گواهی، در تجارت بین المللی به بازرگانان کمک می کند تا مقررات گمرکی مربوط به منشا کالا و تجارت بین المللی را رعایت کنند. عدم رعایت این مقررات، منجر به بروز مشکلات فراوان قانونی و مالی شده که با داشتن این گواهی و ارائه مدارک و اسناد لازم، قابل پیشگیری می باشد.گ

9. استفاده از ترجیحات گمرکی

از دیگر مزایای استفاده از این گواهی، می توان به امکان استفاده از ترجیحات گمرکی اشاره کرد. بسیاری از توافقات صورت گرفته بین کشور ها، ترجیحاتی را برای کالا های خاص ارائه داده که با داشتن این گواهی، می توان از این ترجیحات بهره مند شد. استفاده از این ترجیحات گمرکی، موجب کاهش هزینه های گمرکی، رونق بخشیدن به تجارت بین الملل و افزایش رقابت پذیری بین تاجران خواهد شد.

10. جلوگیری از تقلب و جعل

یکی دیگر از مزایای مهم استفاده از این گواهی، جلوگیری از هر گونه تقلب و جعل است و به تاجران کمک می کند، تا از ورود کالا ها و محصولات تقلبی و جعلی جلوگیری کنند. تاجران و بازرگانان می توانند با ارائه گواهی مبدا و تایید منشا کالا، از کالا های اصلی و باکیفیت استفاده کرده و مشتریان را از کیفیت و اعتبار محصولات خود مطمئن کنند.

11. مرجع صدور گواهی مبدا

امروزه صدوراین گواهی، توسط اتاق های بازرگانی هر کشور یا مراجع دارای صلاحیت برای انجام این کار صورت می گیرد. در ایران، صدور این گواهی توسط اتاق بازرگانی مانند اتاق بازرگانی ایران و چین و صنایع و معادن صورت گرفته و در مناطق آزاد نیز، این کار توسط سازمان های مناطق آزاد انجام می شود. صدور گواهی مبدا در مناطق ویژه اقتصادی نیز، بر عهده سازمان بنادر و دریانوردی است.

مدارک لازم برای صدور گواهی مبدا

گواهی مبدا

لازم است برای درخواست صدور این گواهی توسط اتاق بازرگانی، مدارک زیر ارائه شود:

  • تصویر فیش بانکی
  • کارت بازرگانی
  • کپی پروانه صادراتی
  • بارنامه حمل
  • معرفی نامه برای درخواست و دریافت گواهی مبدا
  • فیش بانکی پرداخت هزینه صدور گواهی
  • گواهی مبدا کالا های وارد شده به ایران در صادرات مجدد
  • بارنامه حمل کالا به ایران در صادرات مجدد
  • پروانه گمرکی ورود کالا به ایران در صادرات مجدد

اطلاعات مندرج در گواهی مبدا

فرم این گواهی حاوی اطلاعات مهم و کلیدی است که عبارتند از:

  • نام، آدرس و شماره تلفن صادر کننده کالا به صورت کامل
  • نام، آدرس و شماره تلفن وارد کننده کالا به طور کامل
  • ذکر نام بندر بارگیری کالا و نام بندر و کشور تحویل گیرنده بار
  • نوع حمل بار از نظر دریایی، زمینی ، ریلی یا هوایی
  • مهر تایید اتاق بازرگانی کشور صادر کننده
  • شماره ردیف کالا
  • ویژگی های خاص کالا و بسته بندی
  • تعداد، نوع بسته بندی و ارائه توضیحاتی از ماهیت و مشخصات کالای هر بسته
  • شماره تعرفه مشخص کننده کالای مورد نظر در کشور صادر کننده
  • وزن ناخالص بار
  • شماره و تاریخ فاکتور صادر شده
  • مهر و امضای اتاق بازرگانی در کشور مبدا
  • مهر و امضای کمپانی صادر کننده برای تایید اطلاعات

مراحل صدور گواهی مبدا

هر چند نحوه صدور این گواهی برای صادرات کالا به کشور های مختلف، متفاوت است، با این حال در حالت کلی، فرآیند صدور گواهی مبدا، شامل مراحل زیر است:

  • ثبت نام: لازم است در اولین مرحله، در سازمان مربوطه، اتاق های بازرگانی یا وزارتخانه تجارت کشور خود برای صدور گواهی مبدا ثبت نام کرده و تمامی اطلاعات مربوط به کسب و کار خود و کالا ها و محصولاتی که قصد صادرات آن ها را دارید، ارائه دهید.
  • بررسی و ارزیابی: در این مرحله، سازمان یا وزارتخانه تجارت کشور مورد نظر، اطلاعات را ارزیابی و بررسی می کنند که در برخی موارد، نیاز به اطلاعات و مدارک دیگری داشته تا درستی و قانونی بودن صادرات را تایید نمایند.
  • آموزش و آشنایی با قوانین: در این مرحله، لازم است با قوانین و مقررات مربوط به صادرات به کشور مقصد آشنا شده و با حضور در دوره های آموزشی یا مشاوره های حقوقی، اقدامات لازم برای صدور گواهی مبدا را به درستی انجام دهید.
  • تکمیل فرم و ارائه مدارک: لازم است فرم های مربوطه را تکمیل کرده و به همراه مدارک لازم، ارائه دهید. این مدارک، شامل فاکتور ها، برگه های حمل و نقل، گواهی های کیفیت و استاندارد و غیره می باشد.
  • پرداخت هزینه: لازم است برای صدور این گواهی از مراجع مربوطه، هزینه لازم را پرداخت کرده تا فرآیند صدور گواهی به پایان برسد.
  • بررسی و تایید: سازمان یا وزارتخانه تجارت کشور مورد نظر، پس از بررسی و ارزیابی مدارک و اطلاعات، در صورت قانونی بودن، گواهی مبدا را صادر خواهد کرد. در برخی موارد، این گواهی در قالب یک سند رسمی بوده که به کالای شما الحاق شده و نشان دهنده صادرات کالا از کشور مبدا به کشور مقصد است.