معافیت گمرکی چیست؟ مراحل دریافت مجوز معافیت گمرکی

یکی از فرایندهای حیاتی و مهم برای مشاغل و افرادی که درگیر تجارت های بین المللی هستند، دریافت مجوز معافیت گمرکی است. این مجوز با هدف کاهش بار مالی مرتبط با واردات کالاهای خاص اخذ می شود و شامل مستندات دقیقی از جمله فرم های تعهد تکمیل شده، اطلاعات کامل محصول و پایبندی به فرایندهای ارزیابی است. بعد از این که این مجوز به افراد اعطا شد، افراد می توانند با صرفه جویی های قابل توجه در هزینه ها، از بخش های مختلف مانند تولید داخلی، تحقیقات و صنایع دانش بنیان حمایت کنند. از این رو ما در این مطلب قصد داریم در مورد معافیت گمرکی صحبت کنیم و بگوییم که برای دریافت مجوز آن باید چه مراحلی را طی کنیم.

معافیت گمرکی چیست؟

همان طور که می دانید یکی از بخش های مهم هر کشوری که به رشد و پیشرفت چشمگیر آن کمک زیادی می کند، واردات کالاها و محصولات مختلف است. اگر کالاهایی که وارد کشور می شود، طبق لیست ارائه شده باشد باید برای آن مجوزهای مربوطه را از سازمان های خاصی دریافت کرد. برخی از این کالاها مانند مواد غذایی، گیاهی، اسباب بازی، تجهیزات پزشکی، فویل های آلومینیوم، برندهای معتبر کیف و کفش، چمدان، cd و dvd برای وارد شدن به کشور نیاز به مجوز دارند. برای اخذ مجوز این کالاها بازرگانان باید به سازمان هایی که از طرف دولت معرفی می شود، مانند وزارت و مخابرات ایران، وزارت راه، سازمان انرژی اتمی، وزارت بهداشت، وزارت ارشاد و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مراجعه کنند طبق ماده 119 قانون امور گمرکی در ایران، معافیت هایی بر اساس موارد مندرج زیر تعیین خواهد شد:

• مواردی که در جدول تعرفه گمرکی بر اساس پیوست آیین نامه اجرایی قانون و مقررات صادرات و واردات درج شده باشد.
• برخی از معافیت هایی که توسط خود قانون وضع شده باشد.
• معافیت سوم هم براساس تصویب نامه ها، قراردادهای شورای اسلامی و موافقت نامه ها تعیین می شود.

انواع معافیت گمرکی

قبل از این که بخواهیم شما را با مراحل و فرایند دریافت مجوز معافیت گمرکی آشنا کنیم، بهتر است در مورد انواع معافیت های گمرکی که وجود دارد، صحبت کنیم. در ادامه لیستی از انواع این مجوزها را در اختیار شما قرار می دهیم:

• معافیت انواع ماشین آلات و تجهیزات واحدهای تولیدی از پرداخت حقوق ورودی
• ترخیص چای وارداتی به همراه معافیت سود بازرگانی از کارخانجات مربوط به آن
• معافیت از عوارض گمرکی اقلام قیمتی مانند طلا و نقره
• معافیت از عوارض واردات کالاهایی با نام و مدل های تجاری قیمت بالا
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی برای قراردادهایی که دولت با سایر کشورهای خارجی دارد.
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی کالاهای مورد استفاده توسط سران کشورهای خارجی، نمایندگان سیاسی و کنسولی های کشورهای خارجی یا نمایندگان
• معافیت گمرکی اسباب و اثاثیه مورد استفاده افراد ایرانی که در خارج از کشور مقیم بودند و فوت شدند.
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی ترانزیت خارجی، مرجوعی، انتقالی، کاپوتاژ ، ورود موقت و صادرات
• معافیت گمرکی برای اشیای شخصی و اسباب سفر همراه افراد خارجی که به طور موقت وارد کشور ایران می شوند.
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی نتیج دام هایی که برای تعلیف از کشور خارج وارد ایران می شوند و یا این که دام به کشور وارد شده و پس از تعلیف بازگردانده می شوند.
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی ابزار دستی افراد ایرانی مقیم خارج از کشور و افراد خارجی که به ایران می آیند.
• معافیت گمرکی پرداخت حقوق ورودی برای اشیاء باستانی و اشیا عتیقه مربوط به میراث فرهنگی و تمدن ایران زمین
• معافیت گمرکی پرداخت حقوق ورودی مربوط به لوازم های اهدایی به جمعیت هلال احمر
• معافیت از پرداخت حقوق ورودی مدال ها و نشان هایی که از طرف موسسات خارجی بین المللی به اتباع ایران اعطا می شود.

مراحل صدور مجوز معافیت گمرکی

شما برای دریافت هر نوع مجوزی باید مراحل و فرایندهایی را طی کنید که مجوز معافیت گمرکی هم از این قاعده مستثنی نیست و اتفاقا از جمله مجوزهایی است که شما باید برای دریافت آن مراحل مختلفی را پشت سر بگذارید. به طور کلی این فرایند شامل مراحل زیر می باشد:

1. ابتدا در خواست خود را برای اخذ مجوز معافیت گمرکی در سایت مربوطه ثبت کرده و کد رهگیری را دریافت می کنید. در این مرحله باید با سازمان صنعت و معدن تماس بگیرید.
2. حالا باید کد رهگیری را به کارشناس مربوطه اعلام کنید و به صورت آنلاین از کارشناس کنترل عدم تولید داخلی کالا استعلام بگیرید.
3. بعد از آن هم می توانید به دفتر استان جهت دریافت مدارک و استعلام تکمیلی از ستاد درخواست دهید.
4. سپس باید به صورت محضری تعهداتی دهید. بعد از آن هم جلسه ای جهت صدور تصمیم در خصوص معافیت گمرکی کالای مورد نظر تشکیل خواهد شد که باید در آن شرکت کنید.
5. کد رهگیری 14 رقمی که در دست شما است را باید به گمرک ارائه دهید و از قوانین خاصی که برای اخذ مجوز معافیت اعمال شده، پیروی کنید.
6. معافیت از عوارض واردات، شامل ابزار و ماشین آلات خط تولید صنعت و معدن خواهد شد.
7. وسایل نقلیه و تجهیزات مستعمل و دست دوم هم از پرداخت عوارض گمرکی معاف نخواهند بود.
8. مهلت استفاده از امکانات ماشین آلات تولیدی هم حدود شش ماه است.
9. ماشین های خط تولید هم در صورتی صادراتی محسوب خواهند شد که برای مقاصدی غیر از تولید مورد استفاده قرار گیرند.

 مدارک مورد نیاز برای دریافت مجوز معافیت گمرکی

تهیه مدارک برای ترخیص کالاهای ممنوعه و همچنین کالاهایی که معافیت گمرکی دارند جزء مراحل بسیار حساس و مهم در گمرک است که کوچک ترین اشتباه در آن ها باعث می شود تا ترخیص کالاها ماه ها به تاخیر بیفتد. در این قسمت مدارکی که برای دریافت مجوز معافیت های گمرکی لازم هستند را به شما ارائه خواهیم داد:

• با توجه به نوع کالا، باید مجوز های لازم را دریافت کنید و آن را ارائه دهید.
• دریافت مجوز ثبت سفارش کالا در سامانه جامع EPL
• بارنامه ای که تحت عنوان مجوز حمل و نقل محموله تجاری بین دو کشور مبدا و مقصد است.
• پیش فاکتور محموله تجاری که درخواست رسمی خریدار برای فروشنده است. تمامی معیارها و استانداردهای مورد نظر خریدار هم باید در آن ذکر شده باشد.
• اعلامیه تامین ارز و مجوزهای لازم برای تخصیص ارز از بانک مرکزی
• فاکتور خرید کالا که تمامی مشخصات مربوط به محموله تجاری در آن درج شده است.
• کاتالوگ کالا که معرفی کننده محصول و روش استفاده از آن است.
• گواهی مبدا که نشان دهنده هویت کالای وارداتی و همچنین کشور تولید کننده آن است.

کالاهای مشمول معافیت گمرکی

طبق قانون تصویبی جهت حمایت از شرکت ها و موسسات دانش بنیان، کالاهای غیر تجاری از جمله کالاهایی هستند که شامل معافیت گمرکی می شود. کالای تجاری کالایی است که در حد انبوه و فراوان تولید می شود و در محصولات روتین و تولیدی شرکت ها مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین کالاهای غیر تجاری با طی مراحل اخذ مجوز معافیت و دریافت آن می توانند وارد شوند.

به عنوان مثال واردات مواد اولیه دارو که در حد گرم و برای مصرف یک سال و تولید انبوه به میزان هزاران قرص و کپسول به وسیله یک داروسازی انجام می شود، مشمول حق گمرکی دانش بنیان و مجوز معافیت گمرکی نخواهد بود. همچنین واردات قطعات الکترونیکی جهت استفاده در کالاهای تولیدی شرکتی در حیطه الکترونیک، یا واردات باتری شارژر برای استفاده یک شرکت در حوزه تولید UPS مشمول معافیت نخواهند بود.

در کل اگر بخواهیم کالاهایی که مشمول معافیت گمرکی می شوند را برای شما دسته بندی کنیم، طبق موارد زیر خواهد بود:

• واردات کالایی در حوزه تخصصی شرکت و یا موسسه به مقدار کم به منظور مهندسی معکوس
• مواد اولیه، کالاها و قطعات لازم که به صورت خیلی محدود و فقط به منظور انجام فعالیت های تحقیقاتی و توسعه وارد می شوند. واردات چنین موادی در حد ساخت نمونه اولیه و پایلوت از کالاها و خدمات دانش بنیان مشمول طی مراحل اخذ معافیت گمرکی خواهند بود.
• واردات تجهیزات آزمایشگاهی و تست و کنترل کیفیت که تنها به شرط استفاده غیر تجاری و با هدف تجهیز بخش تحقیق و توسعه شرکت یا موسسه و به شرط این که این تجهیزات در داخل کشور توسط هیچ شرکتی تولید نشده باشدمشمول معافیت گمرکی می شوند. این قانون اخذ مجوز معافیت شامل دستگاه های مستعمل و دست دوم هم خواهد شد.
• واردات ماشین آلات خط تولید به منظور افزایش تولید کالاهای دانش بنیان و به شرطی که با هدف غیر تجاری مورد استفاده قرار گیرند. این دستگاه هم تنها به شرطی مشمول این طرح خواهد بود که در کشور تولید نشود و دستگاه های مستعمل و دست دوم را هم در برگیرد.