اگر در صنعت واردات و صادرات و تجارت بین المللی فعالیت داشته باشید، احتمالا با مفاهیمی همچون ترخیصیه به خوبی آشنا هستید. ترخیصیه تنها یکی از مدارک مهم و ضروری در ترخیص بار از گمرک است که توسط شرکت حمل و نقل کالا صادر می شود. در صدور ترخیصیه باید قوانین و ضوابط مربوطه کاملا رعایت شوند. در صورت نداشتن ترخیصیه، صاحب بار اجازه ترخیص آن را از گمرک را نخواهد داشت. در این مطلب مراحل اخذ و واگذاری ترخیصیه را شرح خواهیم داد.
ترخیصیه چیست؟
در ترخیص کالا از گمرک به اسناد و مدارک مختلفی نیاز است که یکی از مهم ترین آن ها ترخیصیه است. سند ترخیصیه (Delivery order) که به آن سند دستور تحویل یا دستور ترخیص کالا نیز گفته می شود، سندی است که به واسطه آن، صاحب بار یا نماینده قانونی او می تواند محموله را از انبار گمرک ترخیص کند. پس از تحویل بار نیز امکان انجام دیگر تشریفات گمرکی وجود خواهد داشت.
با توجه به این توضیحات باید بگوییم تمامی شرکت ها و مجموعه هایی که به صورت دولتی یا خصوصی در حوزه واردات و صادرات فعالیت می کنند لازم است با این سند و نحوه اخذ آن آشنا باشند. در غیر اینصورت، از خروج بار از واحد گمرک جلوگیری به عمل آمده و امکان تحویل بار وجود نخواهد داشت.
اما اینکه این سند در چه مرحله ای از پروسه واردات و توسط کدام بخش صادر می شود، سوالی است که باید حتما پاسخ آن را بدانید. وظیفه صدور ترخیصیه برعهده شرکت حمل و نقل است. این شرکت ها قبل از شروع مراحل ترخیص بار، موظف هستند تا سند ترخیصیه را با اطلاعات کاملا درست برای تحویل به صاحب بار آماده کنند.
این شرکت ها ترخیصیه را با شرایط و ضوابط آن تنظیم کرده و به این شکل به واحد گمرک اطلاع می دهند که صاحب اصلی بار یا نماینده قانونی او مجوز ترخیص بار از گمرک را دارند و می توانند محموله موردنظر را از انبار گمرک تحویل بگیرند.
برگه ترخیصیه به صورت کلی به شکل زیر است.
همچنین نمونه ای از برگه ترخیصیه برای بارهایی که به روش دریایی حمل می شوند به شکل زیر می باشد.
اطلاعات داخل ترخیصیه
اما یکی دیگر از سوالاتی که در رابطه با ترخیصیه پرسیده می شود این است که در این سند چه نوع اطلاعاتی به ثبت می رسند؟ لیست اطلاعات ثبت شده در ترخیصیه به شرح زیر هستند:
- اطلاعات و مشخصات گیرنده بار
- شماره بارنامه
- تاریخ صدور بارنامه
- اطلاعات بندری که در آن محموله بارگیری شده است.
- اطلاعات بندری که در آن محموله تخلیه می شود.
- نام کشتی
- تعداد بسته
- نوع بسته بندی
- شرح کامل بار
- وزن خالص بار
- مشخصات کامل وسیله حمل و نقل
- نام شرکت کشتیرانی
- نام موسسه حمل و نقل
- شماره فهرست کل بار و…
نحوه گرفتن ترخیصیه
خوشبختانه این روزها با اینترنتی شدن همه چیز، انجام کارها بسیار سریع و آسان شده است. برای اخذ ترخیصیه می توان به صورت اینترنتی اقدام کرد. همانطور که اشاره کردیم، وظیفه صدور ترخیصیه برعهده شرکت های حمل و نقل کالاست. این شرکت ها باید مشخصات صحیح کالا را در سامانه جامع امور گمرکی وارد کنند.
پس از آن باید مالکیت کالاهای وارداتی را در این سامانه به نام صاحب اصلی بار بزنند. پس از تایید این اطلاعات، لازم است یک نسخه کپی از سندی که توسط سامانه مورد تایید قرار گرفته تهیه کرده و آن را در اختیار صاحب بار یا نماینده او قرار دهند. بعد از صادر شدن ترخیصیه، ترخیص کار ( که می تواند صاحب بار یا نماینده او باشد) باید به سامانه جامع تجارت مراجعه کرده و قبض انبار را دریافت کنند.
توجه کنید که قبض انبار و ترخیصیه دو سند کاملا متفاوت هستند. ترخیصیه سندی است که توسط شرکت حمل و نقل صادر می شود و تا زمانی که امور اداری آن مورد تایید قرار نگیرند، امکان دریافت قبض انبار وجود نخواهد داشت. اما قبض انبار، سندی است که آن را مسئولین نگهداری از کالا در انبار گمرک صادر می کنند.
مراحل واگذاری ترخیصیه
در پست آشنایی با سامانه تجارت فرامرزی یا سامانه EPL با نحوه کار با این سامانه آشنا شدید اما در این بخش از این پست قصد داریم مراحل وا گذاری ترخیصیه را در این سامانه به شما آموزش دهیم، بنابراین می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص نحوه کار با این سامانه، به مقاله لینک شده در این بخش مراجعه کنید. مراحل واگذاری ترخیصیه به شرح زیر است:
- در مرحل نخست صاحبین بار یا شرکت حمل و نقل بار باید وارد سامانه EPL شوند. در این سامانه هر فردی برای ورود به آن به اطلاعات ورود مخصوص به خود نیاز دارد.
- پس از ورود به سایت باید روی گزینه واگذاری ترخیصیه کلیک کنید.
- در صفحه باز شده یک سری اطلاعات از شما خواسته می شود که باید آن ها را به دقت وارد کنید. این اطلاعات شامل کد ملی صاحب جدید ترخیصیه، کد ملی شرکت حمل و نقل، شماره بارنامه و شماره مانیفست می شوند. پس از وارد کردن این اطلاعات باید روی دکمه انتقال بزنید.
- پس از آن پیامی مبنی بر تایید مورد درخواستی شما برایتان ارسال می شود. با کلیک کردن روی دکمه تایید و گزینه مطمئن هستم، ترخیصیه به واگذار می شود.
- در نهایت پیام موفقیت آمیز بودن واگذاری ترخیصیه نمایش داده خواهد شد. با پایان یافتن این مراحل، صاحب جدید کالا که توسط شما در سایت معرفی شده و این امکان را دارد تا مراحل اظهار کالا را آغاز کند.