معرفی معتبرترین و مهمترین بانک های چین که با ایران همکاری می کنند
چین بهعنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان، نقشی محوری در تجارت بینالملل ایفا میکند، ایران نیز طی سالهای اخیر این کشور را بهعنوان یکی از اصلیترین شرکای اقتصادی خود انتخاب کرده است. روابط تجاری دو کشور نیز شامل بخشهای مختلفی از جمله انرژی، صنعت، زیرساخت و خدمات مالی میشود. بانکهای چین بهعنوان ستون اصلی سیستم مالی، در تأمین مالی پروژهها، تسهیل معاملات و مدیریت جریانهای ارزی نقش حیاتی دارند. این بانکها، علاوه بر ارائه خدمات بانکی استاندارد، توانایی پشتیبانی از پروژههای بزرگ و همکاری با بزرگترین شرکت های چینی را دارند. در نهایت با توجه به تحریمهای بینالمللی و محدودیتهای ارزی، انتخاب یک بانک مطمئن برای تجارت با چین اهمیت ویژهای دارد. از این رو در این مطلب، با بررسی معتبرترین و مهمترین بانک های چین، گزینههای امن برای تجارت بینالمللی را با هم بررسی میکنیم.
آشنایی با سیستم بانکی چین
سیستم بانکی چین یکی از قدرتمندترین ساختارهای مالی جهان است که به چهار دسته اصلی تقسیم میشود: بانکهای تجاری دولتی، بانکهای تجاری سهامی، بانکهای شهری و بانکهای روستایی. ستون اصلی این ساختار، بانکهای دولتی هستند که بیش از نیمی از داراییهای بانکی کشور را در اختیار دارند و مسئولیت تأمین مالی پروژههای بزرگ داخلی و بینالمللی را بر عهده دارند. بانکهایی مانند ICBC، CCB، BOC و ABC بهعنوان چهار غول بانکی چین شناخته میشوند و میلیاردها دلار دارایی تحت مدیریت دارند و به دلیل پشتیبانی دولت چین، ثبات بالایی هم دارند. برای بازرگانان ایرانی، آشنایی با ساختار این سیستم اهمیت ویژهای دارد، زیرا انتخاب بانک مناسب میتواند در تسهیل پرداختها، کاهش ریسک تحریم و دسترسی آسانتر به خدمات ارزی از جمله ارسال حواله یوان تأثیر مستقیم داشته باشد.
معتبرترین و مهمترین بانک های چین

بسیاری از بانکهای بزرگ چین به دلیل ظرفیت مالی بالا و تجربه در همکاری با کشورهای تحت تحریم، توانستهاند ارتباط مالی با ایران را حفظ کنند. برخی از این بانکها بهصورت مستقیم و برخی دیگر از طریق کانالهای غیرمستقیم در پروژههای زیرساختی، انرژی و صنعتی ایران حضور داشتهاند. در ادامه 10 بانک برتر چین را به هم بررسی میکنیم. هر یک از این بانکها در حوزههایی مانند تجارت خارجی، تأمین مالی پروژهها، مدیریت ارز و ارائه خدمات یوان نقش مهمی دارند.
1. بانک صنعتی و تجاری چین (ICBC)
بانک صنعتی و تجاری چین (ICBC) بزرگترین بانک جهان از نظر دارایی است و سالهاست در صدر رتبهبندی جهانی The Banker قرار دارد. این بانک با بیش از 5 تریلیون دلار دارایی، شبکهای گسترده در دهها کشور دارد و یکی از فعالترین بانکها در تجارت خارجی محسوب میشود. ICBC یکی از مهمترین و معتبرترین بانک های چین برای همکاری با بازرگانان ایرانی است، زیرا سابقه حضور در پروژههای انرژی ایران و تجربه فعالیت در شرایط تحریم را دارد. این بانک گزینهای مناسب برای واردکنندگان و صادرکنندگان ایرانی است که نیاز به دریافت یا ارسال حواله یوان دارند. همچنین ICBC با شرکتهای بزرگ چینی همکاری گسترده دارد و از زیرساختهای مالی پیشرفته مانند سیستم CIPS برای دور زدن محدودیتهای بینالمللی استفاده میکند.
2. بانک ساختوساز چین (CCB)
بانک ساختوساز چین (CCB) دومین بانک بزرگ چین و یکی از تأثیرگذارترین نهادهای مالی آسیا است. این بانک که در سال 1954 تأسیس شد، تمرکز زیادی بر پروژههای ساختوساز، انرژی و توسعه زیرساخت دارد. CCB در ایران نیز سابقه مشارکت در پروژههای بزرگ پالایشگاهی و صنعتی را داشته و از جمله بانکهایی است که نسبت به همکاری با کشورهایی با شرایط پیچیده مالی انعطافپذیرتر عمل میکنند. داراییهای CCB بیش از 4.5 تریلیون دلار برآورد میشود و این بانک از فناوریهای نوین در خدمات ارزی و تسهیل نقلوانتقال مالی بهره میبرد. برای تاجران ایرانی که با شرکتهای چینی در حوزه تجهیزات ساختمانی یا صنعتی همکاری میکنند، CCB یک گزینه امن و قابل اعتماد محسوب میشود.
3. بانک چین (BOC)
بانک چین (BOC) قدیمیترین بانک فعال در چین است و بیشترین حضور بینالمللی را در میان بانکهای چینی دارد. این بانک در 57 کشور جهان شعبه دارد و تخصص آن در ارائه خدمات ارزی، تراکنشهای خارجی و تسهیل تجارت بینالمللی است. BOC یکی از معدود بانکهایی است که حتی در دورههای تشدید تحریمها، همکاری با ایران را متوقف نکرد. این بانک به دلیل ارتباط گسترده با شرکتهای بزرگ و کارخانههای معتبر، برای تجار ایرانی انتخاب مناسبی است. اگر قصد ارسال حواله یوان، پرداخت هزینههای دانشگاهی، خرید مواد اولیه از یکی از بزرگترین کارخانه چین را دارید، BOC یکی از بهترین و امنترین انتخابهاست.
4. بانک کشاورزی چین (ABC)

بانک کشاورزی چین یکی از بانکهای بزرگ دولتی و سومین وامدهنده بزرگ جهان است. با بیش از 25 هزار شعبه، این بانک نقش مهمی در بخشهای کشاورزی، روستایی و همچنین تجارت بینالملل دارد. حضور ABC در ایران بیشتر در پروژههای انرژی، کشاورزی و واردات تجهیزات تخصصی بوده است. برای بازرگانانی که در حوزه صادرات پسته، خرما، محصولات غذایی و مواد اولیه به چین فعال هستند، ABC گزینهای بسیار مناسب است. این بانک نرخهای ارزی رقابتی ارائه میدهد و برای مشتریانی که نیاز به انتقال یوان دارند، خدمات مطمئنی فراهم کرده است. ثبات مالی بالا و تجربه همکاری با ایران، ABC را در میان مهمترین و معتبرترین بانک های چین قرار میدهد.
5. بانک صادرات و واردات چین (China Exim Bank)
بانک صادرات و واردات چین، که بهصورت کامل تحت حمایت دولت فعالیت میکند، یکی از مهمترین بانکها در تأمین مالی تجارت خارجی است. این بانک در دهها پروژه بزرگ در ایران مانند ساخت سد، راه، خطوط انتقال انرژی و طرحهای صنعتی مشارکت داشته است. بسیاری از قراردادهای فاینانس بین ایران و چین از طریق China Exim Bank انجام میشود. این بانک امکان ارائه وام تجاری میانمدت و بلندمدت با نرخهای مناسب را دارد و برای واردکنندگان ایرانی که از چین کالا یا تجهیزات سنگین خریداری میکنند، بهترین انتخاب است.
6. بانک توسعه چین (CDB)
بانک توسعه چین یک بانک سیاستگذاری است که در پروژههای بزرگ مانند حملونقل، انرژی، مخابرات و راهسازی سرمایهگذاری میکند. CDB یکی از مهمترین بانکها برای تأمین مالی پروژههای مرتبط با برنامه کمربند و جاده است و سهم گستردهای در توسعه زیرساخت کشورهای شریک دارد. در ایران، CDB سابقه حضور در پروژههای حملونقل، پتروشیمی و خطوط انرژی را دارد و یکی از بانکهایی است که بهصورت غیرمستقیم با شرکتهای ایرانی همکاری میکند. این بانک به دلیل پشتوانه مالی بزرگ و وابستگی مستقیم به دولت چین، از ثبات و امنیت بالایی برخوردار است و گزینهای مناسب برای پروژههای بلندمدت محسوب میشود.
7. بانک بازرگانان چین (CMB)
بانک بازرگانان چین (CMB) یکی از مهمترین و معتبرترین بانک های سهامی چین بوده و در سالهای اخیر رشد چشمگیری در دارایی و کیفیت خدمات داشته است. CMB انتخاب محبوب شرکتها و مشتریان خصوصی است و بهعنوان بهترین بانک مصرفکنندگان در آسیا شناخته میشود. این بانک در تجارت بینالمللی نیز حضور فعالی دارد و با شرکتهای ایرانی در پروژههای تجاری و مالی همکاری داشته است. برای بازرگانانی که معاملات سبکتر یا حجم متوسط با چین دارند، CMB یک گزینه مناسب با کارمزدهای منطقی و خدمات دیجیتال پیشرفته است. این بانک برای پرداختهای خرد، تراکنشهای روزمره و نقلوانتقالات سریع یوان انتخابی محبوب محسوب میشود.
8. بانک ارتباطات چین (Bank of Communications)
بانک ارتباطات (BoCom) یکی از قدیمیترین بانکهای چین و پنجمین بانک بزرگ این کشور است. این بانک نقش مهمی در پروژههای لجستیکی، حملونقل و انرژی دارد و در ایران نیز در طرحهایی مانند خطوط لوله گاز و پروژههای صنعتی مشارکت داشته است. BoCom با بیش از 2800 شعبه و چندین زیرمجموعه بینالمللی، از نظر خدمات ارزی و مالی در سطحی قابل رقابت با چهار بانک بزرگ دولتی قرار دارد. بازرگانان ایرانی که در حوزه همکاری صنعتی و تجهیزات حملونقل فعالیت دارند، معمولاً BoCom را بهعنوان یکی از گزینههای امن برای دریافت و پرداخت وجوه انتخاب میکنند. سیستم مالی این بانک سازگار با استانداردهای جهانی است و از شبکه گسترده انتقال یوان پشتیبانی میکند.
9. بانک CITIC
بانک CITIC یکی از بانکهای سهامی بزرگ چین است که تمرکز اصلی آن بر پروژههای صنعتی، انرژی و سرمایهگذاری است. این بانک به دلیل ارتباط قوی با هلدینگهای بزرگ انرژی و صنایع سنگین چین، در پروژههای پالایشگاهی ایران نیز مشارکت داشته است. CITIC خدمات مالی ویژهای برای شرکتهای فعال در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی ارائه میدهد و به همین دلیل برای بازرگانان ایرانی فعال در این صنایع گزینهای بسیار مناسب محسوب میشود. بهخصوص افرادی که با بزرگترین شرکت های چینی در حوزه انرژی همکاری دارند، معمولاً از خدمات CITIC برای نقلوانتقال یوان و تأمین مالی استفاده میکنند.
10. بانک مینشنگ (Minsheng Bank)
بانک مینشنگ یکی از مهمترین بانکهای خصوصی چین است که تمرکز آن بر خدمات مالی برای شرکتهای کوچک و متوسط و پروژههای شهری است. این بانک در سالهای اخیر در پروژههای حملونقل و بزرگراههای ایران مشارکت داشته و یکی از بانکهایی است که تمایل بیشتری به همکاری با کشورهای درحالتوسعه دارد. Minsheng Bank برای بازرگانانی که در حوزه واردات کالاهای مصرفی، تجهیزات سبک و مواد اولیه فعالیت دارند، گزینهای مناسب است. این بانک خدمات الکترونیکی قوی، کارمزدهای منطقی و سیستم نقلوانتقال سریعی را ارائه میدهد و به همین دلیل در تجارت خرد و متوسط با چین بسیار محبوب است.
چالشهای مالی برای بازرگانان ایرانی در همکاری با بانکهای چین

اگرچه چین یکی از امنترین مقاصد برای تجارت خارجی ایران محسوب میشود، اما همکاری با بانکهای چینی چالشهای مالی خاص خود را دارد. تحریمهای آمریکا یکی از بزرگترین موانع است؛ بسیاری از بانکهای چینی برای جلوگیری از جریمههای سنگین، تراکنشهای مرتبط با ایران را با احتیاط بالا انجام میدهند یا از مسیرهای غیرمستقیم استفاده میکنند. این مسئله انتقال پول را زمانبر و پرهزینه میکند. ریسک نوسانات نرخ ارز یوان نیز برای تجار ایرانی مشکلساز است، بهخصوص در معاملاتی که تسویه آنها بهصورت مدتدار انجام میشود. همچنین گاهی حسابهای مرتبط با ایران در بانکهای چینی دچار محدودیت یا مسدودسازی موقت میشوند. استفاده از صرافیهای معتبر، شرکتهای بازرگانی واسطه و ابزارهای مالی امن میتواند از این چالشها بکاهد و روندنقل و انتقالات ارزی را تسهیل کند.
چالشهای حقوقی در تجارت با بانکهای چین
تجارت با بانکهای چینی تنها چالش مالی ندارد؛ بلکه پیچیدگیهای حقوقی نیز برای بازرگانان ایرانی ایجاد میشود. مهمترین مشکل، قرارداشتن ایران در لیست سیاه FATF است که باعث میشود بانکهای چینی در بررسی تراکنشهای مربوط به ایران دقت بسیار بیشتری داشته باشند. در نتیجه، روند تأیید پرداختها، افتتاح حساب یا دریافت خدمات بانکی ممکن است طولانیتر شود. علاوه بر این، قرارداد ارزی بین شرکتهای ایرانی و چینی باید با دقت تنظیم شوند؛ زیرا قوانین بانکی چین سختگیرانه بوده و کوچکترین خطا میتواند منجر به عدم انجام پرداخت شود. بسیاری از تجار ایرانی نیز به دلیل آشنایی کم با قوانین تجارت بینالملل و تحریمها، ناخواسته در معرض مشکلاتی مانند توقیف وجوه یا رد تراکنش قرار میگیرند. در این خصوص کمک گرفتن از مشاوران حقوقی، کارشناسان بازرگانی و شرکتهای مورد اعتماد میتواند ریسکهای حقوقی تجارت با چین را کاهش دهد.
جمعبندی
چین امروز نهتنها یکی از مهمترین بازیگران اقتصادی جهان، بلکه اصلیترین شریک تجاری ایران است. شناخت مهمترین و معتبرترین بانک چین و انتخاب درست میان آنها میتواند نقش تعیینکنندهای در موفقیت معاملات خارجی، واردات کالا، همکاری صنعتی و … داشته باشد. بانکهای بزرگی مانند ICBC، BOC، CCB و ABC به دلیل ثبات مالی و حضور گسترده در تجارت جهانی، گزینههایی قابل اعتماد برای بازرگانان ایرانی هستند.
با این حال، وجود تحریمها، محدودیتهای حقوقی و ریسکهای ارزی، تجارت با چین را به مسیری نیازمند دقت و مشاوره تخصصی تبدیل کرده است. استفاده از صرافیهای معتبر، شرکتهای بازرگانی قابل اعتماد و کارشناسان حقوقی میتواند ریسکها را کاهش دهد. در نهایت، همکاری بانکی با چین، در کنار ارتباط با بزرگترین شرکت ها و کارخانه های چین،فرصتهای بزرگی برای رشد تجارت ایران فراهم میکند، به شرط آنکه مسیر مالی هوشمندانه انتخاب شود.
سؤالات متداول
ICBC، BOC و بانک Kunlun در صدر قرار دارند.
بله؛ از طریق بانکها، صرافیها و سیستم CIPS امکانپذیر است.
بانکهای خصوصی مانند CMB و Minsheng معمولاً حساسیت کمتری دارند.
بله، اما باید محدودیتهای تحریم و ریسکهای حقوقی را در نظر گرفت.

