در دنیای تجارت بین‌الملل، افزایش سقف واردات یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های شرکت‌های بازرگانی است که به دنبال توسعه فعالیت‌های خود و بهره‌مندی از فرصت‌های بازارهای جهانی هستند. سقف واردات به حداکثر میزان کالایی اشاره دارد که یک شرکت یا فرد می‌تواند در یک بازه زمانی مشخص وارد کشور کند. این محدودیت‌ها اغلب توسط دولت‌ها برای مدیریت تراز تجاری و حمایت از تولید داخلی اعمال می‌شوند. در این مقاله، به بررسی راهکارهای عملی برای افزایش سقف واردات با تمرکز بر نظام رتبه‌بندی اعتباری وزارت صمت می‌پردازیم که برای کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ قابل استفاده است.
چرا برای واردات کالا سقف تعیین شده است؟
صادرات و واردات دو رکن مهم در تجارت هر کشور هستند که پایه های اقتصاد را مستحکم کرده و سلامت جامعه را حفظ می کنند. همانطور که می دانید واردات زمانی انجام می گیرد که محصولی در کشور دچار کاهش شده باشد و یا به زودی با کمبود آن مواجه شوند، بنابراین واردات از این لحاظ اهمیت زیادی دارد و افزایش سقف واردات برخی کالاها در جوامع مختلف مورد توجه قرار می‌گیرد. حال از آنجایی که تمام واردات در کشور بعد از ثبت نام در سامانه جامع تجارت امکان پذیر است، تعیین سقف واردات کالا نیز توسط وزارت صمت کشور انجام می شود.
اما همانطور که می دانید تورم در ایران نسبتا بالاست و عوامل متعددی در آن دخیل هستند. واردات کالا نیز تا حی در این امر دخیل بوده اما در صورت برنامه ریزی درست می تواند حتی باعث کاهش نسبی نرخ تورم شود. به این ترتیب مسئولین مربوطه باید تا جای ممکن در تقاضای محصولات و کالاهای متنوع هر استان اطلاعات درستی کسب کنند و واردات کالا بر اساس قوانین مصوب انجام گیرد.
در بحث واردات تقاضای کاذب می تواند مشکلات زیادی ایجاد کند، لذا لازم است چاره ای در این خصوص اندیشیده شود. در نظر گرفتن سابقه واردات در سیستم های مرطوبه تا حدی می تواند بر تقاضای واقعی نظارت داشته باشد و کنترل جامعی بر آمار آن ایجاد کند. وزارت صمت نیز از این راهکار بهره گرفته و تمامی کالاهای وارداتی را مشمول ثبت سابقه واردات قرار داده است. به دستور وزارت صمت در پی سیستمی کردن حدود 300 کالا بخش سابقه واردات اجرا شده است. به این ترتیب میزان کنترل در این حیطه افزایش خواهد یافت.بر این اساس مشخص گردیده است که میزان واردات هر کالا باید بر اساس میانگین واردات محصول مد نظر در دو سال اخیر انجام گیرد.
منظور از سقف واردات چیست و چرا اهمیت دارد؟
سقف واردات، حد مجاز ورود کالا به کشور است که توسط نهادهایی مانند وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) تعیین می‌شود. بر اساس مصوبه هیئت وزیران در تیرماه 1393، این سقف بر پایه رتبه‌بندی اعتباری در سامانه یکپارچه اعتبارسنجی و رتبه‌بندی اعتباری مشخص می‌شود. این سامانه از سال 1393 برای اعتبارسنجی واردکنندگان و صادرکنندگان مورد استفاده قرار گرفته و سقف حداقلی 500 هزار دلار برای شرکت‌هایی که رتبه‌بندی نشده‌اند، در نظر گرفته شده است. اما به طور کلی اهمیت افزایش سقف واردات در این است که به بازرگانان امکان می‌دهد تا حجم بیشتری از کالاها را وارد کنند، رقابت‌پذیری خود را افزایش دهند و از فرصت‌های تجاری جهانی بهره‌مند شوند. اما چگونه می‌توان این سقف را افزایش داد؟
نظام رتبه‌بندی اعتباری وزارت صمت چگونه کار می‌کند؟
سامانه یکپارچه اعتبارسنجی و رتبه‌بندی اعتباری وزارت صمت از یک مدل 1500 امتیازی تشکیل شده است که شامل چهار بخش اصلی است:
- مسئولیت‌پذیری اجتماعی: فعالیت‌های عام‌المنفعه و عضویت در تشکل‌ها.
- مالی: شفافیت و توان مالی شرکت.
- کسب‌وکار کمی: عملکرد گذشته بر اساس داده‌های موجود.
- کسب‌وکار کیفی: شاخص‌های کیفی مانند مدیریت، برنامه‌ریزی و بهره‌وری.
بازرگانان می‌توانند با مراجعه به سامانه جامع تجارت و بخش مدیریت رتبه‌بندی، امتیاز خود را مشاهده کنند. سقف واردات بر اساس مجموع امتیازات این چهار بخش تعیین می‌شود. در صورتی که سقف واردات پر شود، افزایش امتیاز به‌ویژه در بخش شاخص‌های کیفی ضروری است.
شرایط افزایش سقف واردات
ارزش گذاری بر حسب رتبه بندی اعتباری انجام می گیرد و جزئیات آن در مصوبه ذکر شده است. به این منظور برای دریافت کارت بازرگانی ازم است به سایت اعتبارسنجی مراجعه کرده و رتبه بندی را در این بخش جست و جو کنید. اگر رتبه بندی در سال اول به دلایل مختلف در سقف مشخص شده انجام نگرفت، 500 هزار دلار برای آن در نظر گرفته می شود. سقف واردات و ارزش آن در هنگام ثبت سفارش انجام می گیرد.
در این تبصره ذکر شده در صورتی که بدهی های گمرکی تسویه شده باشد به سقف ارزش واردات به اندازه همان مبلغ تسویه شده اضافه می شود. در این سامانه علاوه بر موارد گفته شده تعداد رشته ها کسب و کار و انواع آن طبق رتبه بندی مشخص می گردد. این مورد به ویژه برای محصولات ضروری و کالاهای اساسی به دقت رعایت می شود. هر گونه تغییر در افزایش سقف واردات به شکل موردی و تحت نظارت وزارت صمت انجام می گیرد. حال اگر سقف مشخص شده برای دارندگان کارت بازرگانی کافی نباشد لازم است از طریق دیگری اقدام شود تا افزایش سقف واردات اعمال شد.
این امتیاز در سه صورت به افراد تعلق می گیرد:
- در صورتی که ثبت سفارش برای برطرف نمودن نیازهای مراکز تولیدی باشد که دارای پروانه بهره برداری هستند.
- افراد حقوقی که تمام واحد تولیدی و یا بیشتر از 50 درصد آن را تحت مالکیت دارند.
- همچنین افرادی که تحت مالکیت مورد مذکور باشند.
چالش‌های پیش روی افزایش سقف واردات
- مقررات پیچیده: قوانین گمرکی و محدودیت‌های ارزی می‌توانند موانعی ایجاد کنند.
- اعتبارسنجی: رتبه پایین در سامانه به دلیل عدم تکمیل شاخص‌های کیفی.
- زمان محدود: شرکت‌ها اغلب در شرایط اضطراری به دنبال افزایش رتبه هستند و فرصت کافی ندارند.
- کمبود آگاهی: بسیاری از بازرگانان با مدل ارزیابی سامانه آشنا نیستند.
راهکارهای عملی برای افزایش سقف واردات
برای افزایش سقف واردات، بهبود رتبه اعتباری در سامانه وزارت صمت کلیدی است. در ادامه، راهکارهای مؤثر برای افزایش امتیاز، به‌ویژه در بخش شاخص‌های کیفی، ارائه می‌شود:
1. بهبود رتبه اعتباری شرکت
رتبه اعتباری شما در سیستم‌های دولتی نقش کلیدی در تعیین سقف واردات دارد. برای بهبود آن:
- پرداخت به‌موقع هزینه‌ها: تسویه بدهی‌های گمرکی و مالیاتی به‌سرعت رتبه شما را ارتقا می‌دهد.
- شفافیت مالی: ارائه گزارش‌های مالی دقیق و منظم به نهادهای نظارتی اعتماد آن‌ها را جلب می‌کند.
- همکاری با بانک‌ها: دریافت تسهیلات بانکی یا ضمانت‌نامه می‌تواند نشان‌دهنده توان مالی شما باشد.
2. استفاده از مشوق‌های صادراتی
بسیاری از کشورها، از جمله ایران، به شرکت‌هایی که صادرات بیشتری دارند، سقف وارداتی بالاتری اختصاص می‌دهند:
- افزایش صادرات: حتی اگر مستقیماً صادرکننده نیستید، می‌توانید با شرکت‌های صادراتی همکاری کنید.
- استفاده از ارز صادراتی: برخی قوانین اجازه می‌دهند از ارز حاصل از صادرات برای واردات بدون محدودیت استفاده کنید.
3. تأمین مالی هوشمندانه
دسترسی به منابع مالی متنوع می‌تواند به شما در افزایش سقف واردات کمک کند:
- تسهیلات بانکی: وام‌های ویژه بازرگانی را از بانک‌ها دریافت کنید.
- جذب سرمایه‌گذاری خارجی: همکاری با شرکای بین‌المللی می‌تواند منابع مالی شما را تقویت کند.
5. تنوع‌بخشی به بازارهای تأمین‌کننده
وابستگی به یک کشور یا بازار خاص می‌تواند شما را محدود کند:
- جستجوی بازارهای جدید: تحقیق کنید و تأمین‌کنندگان جدیدی پیدا کنید.
- توافق‌نامه‌های تجاری: از معاهدات بین‌المللی برای کاهش تعرفه‌ها استفاده کنید.
- روابط گسترده‌تر: با کشورهای مختلف ارتباط تجاری برقرار کنید.
6. کمک گرفتن از شرکت های خدمات بازرگانی
اگر اعتبار کافی برای افزایش سقف واردات خود ندارید می توانید از شرکت های بازرگانی با اعتبار بالا برای واردات کالا های خود کمک بگیرید. در این زمینه بازرگانی CDI Express با سال ها سابقه و اعتبار و سقف واردات بالا می تواند پروسه واردات کالای مورد نظرتان را بر عهده بگیرد و خیال شما را از هر بابت راحت کند. بنابراین برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره رایگان می توانید با کارشناسان ما از طرق شماره زیر در ارتباط باشید.
نتیجه‌گیری
افزایش سقف واردات می‌تواند دریچه‌ای به سوی فرصت‌های جدید برای شرکت‌های بازرگانی باشد، اما نیازمند استراتژی‌های هوشمندانه و برنامه‌ریزی دقیق است. با بهبود رتبه اعتباری، بهره‌گیری از مشوق‌های صادراتی و تأمین مالی متنوع می‌توانید محدودیت‌ها را پشت سر بگذارید و کسب‌وکار خود را گسترش دهید.
