CMR سندی است که درحمل و نقل بین المللی جاده ای با کامیون استفاده می شود. CMR تحت مقررات کنوانسیون بین المللی حمل ونقل جاده ای کالا یا مقررات بین المللی حمل کالا از طریق جاده صادر می گردد و حدود مسئولیت های راننده های خورو های باری جاده ای را مشخص می کند. کنوانسیون بین المللی حمل ونقل جاده ای کالا یک پیمان سازمان ملل متحد است که در 19 می 1956 در ژنو، سوئیس منعقد شده‌است. این پیمان در مورد قوانین مختلفی در صنعت حمل و نقل جاده‌ای است که تا فوریه 2017 میلادی 44 کشور به این پیمان پیوسته‌اند و هم اکنون بیش از 60 کشور عضو این کنوانسیون هستند.
این سند غیر قابل انتقال است و به عنوان رسید کالامحسوب می شود و باید توسط سازمان حمل و نقل پایانه های کشور تایید شود. به علاوه CMR در حمل و نقل بین المللی جاده ای کالا و در حالت های خاص در حمل ترکیبی به شرطی که کالا از وسایل نقلیه جاده ای تخلیه نشود مورد استفاده قرار می گیرد. همانطور که گفته شد از آن جایی که CMR حدود مسئولیت های راننده های خورو های باری جاده ای را مشخص می کند، تعیین حدود مسئولیت هر یک از حمل کنندگان حمل و نقل بین المللی در صورت بروز خسارت به محموله یا تاخیر در حمل و تحویل کالا، باعث شده است تا شرکت های بیمه بهتر بتوانند مسئولیت شرکت های باربری را بیمه کنند.
تفاوت CMR و بارنامه
قطعا تا اینجای مطلب اگر از بارنامه شناخت کافی داشته باشید به تفاوت آن با CMR پی برده اید اما، می توان گفت، تفاوت CMR با بارنامه فیاتا وسراسری که دو مورد از خاص ترین انواع بارنامه هستند در این است که بارنامه سند مالکیت است و قابل انتقال است در حالی که سند CMR قابل انتقال نیست و سند مالکیتی کالا هم نیست و تنها یک رسید برای کالا محسوب می شود و حیطه مسئولیت های باربری را تعیین می کند. CMR علاوه بر نظارت بر روابط بین حمل کننده، فرستنده و گیرنده، پوشش بیمه‌ای برای مسئولیت شرکت‌های باربری بوجود می آورد. در واقع با این سند مسئولیت شرکت‌های باربری بیمه می شود.
مفاد سند CMR
- قوانین CMR برای شرکت باربری: بر اساس قوانین این سند شرکت باربری مسئول اعمال، خدمه یا هر شخص دیگری است که در جریان حمل از خدمات آن ها استفاده می‌کند.
- قوانین CMR برای فرستنده: بر اساس قوانین این سند فرستنده مسئول جبران تمام هزینه‌ها، خسارات و صدماتی خواهد بود که در نتیجه عدم صحت یا کفایت مشخصات ارائه شده به باربری وارد شود است. از جمله این مشخصات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نام و نشانی فرستنده کالا
- نام و نشانی گیرنده کالا
- تاریخ و محل دریافت کالا
- وزن ناخالص کالا
- شرح ماهیت کالا و نوع بسته‌بندی
- تعداد بسته‌ها و علایم و شماره‌های مخصوص آن ها
- دستورات ضروری برای تشریفات گمرکی و غیره
- قوانین CMR برای حق بیمه:
- بر اساس این سند حق بیمه شرکت بیمه با بیمه گذار می باشد.
- در خصوص راهنامه و CMR اظهار شده، متقاضی باید قبل از بارگیری مراتب را به بیمه گذار اعلام کند وحق بیمه را نیزپرداخت کند.
- هر گاه برای یک محموله چند راهنامه صادرشود حق بیمه برای هر راهنامه به صورت جدا محاسبه نمی شود.
- حق بیمه معادل یک کامیون دربست با توجه به حجم کل ناخالص کالا است.
- در صورتی که محموله قرار است به چند مقصد فرستاده شود، حق بیمه بر اساس دورترین مقصد و با حجم کل کامیون محاسبه می شود.
- برای محموله های خطرناک و فاسد شدنی نیز نرخ بیمه متفاوت از محموله های معمولی است.
- هزینه نجات و جلوگیری از توسعه خسارت نیز بایت توسط بیمه گذار پرداخت شود.
- قوانین CMR برای حامل بار: بر اساس این سند مسئولیت خسارت و ضرر بر عهده خود حامل بار است.
سند CMR چند کپی دارد؟
- کپی قرمز برای فرستنده
- کپی آبی برای گیرنده
- کپی سبز برای حمل کننده
- کپی سیاه برای حمل کننده دوم (در صورت وجود)