اگر تصمیم دارید به کشور چین سفر کنید و یا قصد مهاجرت و اقامت در این کشور را دارید، بهتر است قبل از هرگونه اقدامی، در خصوص آداب و رسوم و فرهنگ این کشور بدانید. شاید در یک سفر کوتاه نیازی به دانستن جزئیات مربوط به سبک زندگی مردم چین نداشته باشید. اما برای زندگی قطعا می بایست با فرهنگ زندگی کردن در این کشور آشنا باشید تا با مشکل خاصی مواجه نشوید. کشور چین فرهنگی بسیار غنی و پربار دارد و اتفاقا مردم آن نیز به فرهنگ و تاریخ خود بسیار افتخار می کنند. این کشور از هر لحاظ کشور بسیار زنده و پویایی است و با وجود جمعیت بسیار زیاد، یکی از اقتصادهای بزرگ جهان محسوب می شود. در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر در رابطه با فرهنگ چین و آداب و رسوم این کشور صحبت کنیم.
همه چیز درباره فرهنگ مردم چین و آداب و رسوم این کشور
شاید به عنوان یک توریست یا یک مهاجر، مقصد خود را کشور چین در نظر گرفته باشید. بنابراین احتمالا بسیار مشتاق خواهید بود که در خصوص فرهنگ چین و آداب و رسوم مردم این کشور بیشتر بدانید. این موضوع برای هر کشوری صدق می کند. در واقع اگر می خواهید سفر لذت بخشی را تجربه کنید و یا یک زندگی آرام در هر نقطه از این دنیا داشته باشید، لازم است با شیوه و سبک زندگی هر جامعه به خوبی آشنا باشید تا بتوانید ارتباط موثرتر و سازنده تری با مردمان آن کشور برقرار کنید.
فرهنگ می تواند پلی برای برقراری ارتباط با افراد باشد. تمدن و قدمت کشور چین به بیش از 3000 سال می رسد. قطعا اتفاقاتی که در طول این سال ها در کشور چین رخ داده تاثیر زیادی در ایجاد فرهنگ و آداب و رسوم آن داشته است. کشور چین جزء پرجمعیت ترین کشورهای دنیا به شمار می رود و در میان گروه های قومی مختلف در دنیا، نژاد چینی جزء بزرگ ترین نژادهای قومی است.
پیش از سفر به چین بایستی بدانید که زبان رسمی این کشور، زبان ماندارین است که در تمامی ادارات و مکان های عمومی از این زبان برای برقراری ارتباط استفاده می شود. اما برای شناخت بهتر فرهنگ چین قصد داریم به صورت مجزا به بررسی آداب و رسوم و سنن این کشور در زمینه های مختلف بپردازیم.
فرهنگ غذا در چین
قطعا یکی از مهم ترین پارامترهایی که توریست ها و مهاجران قبل از سفر به هر کشور آن را مد نظر می گیرند، فرهنگ غذایی آن کشور است. اگر بخواهیم در رابطه با فرهنگ غذایی چین صحبت کنیم، بایستی پیش از هر چیزی بگوییم که سبک غذایی این کشور با بسیاری از دیگر نقاط دنیا متفاوت است. البته این تفاوت به گونه ای است که سبب شده بسیاری از توریست ها و گردشگران برای یک بار هم که شده به چین سفر کنند.
احتمالا شما هم در فضای مجازی با منوی غذایی متفاوت و متنوع این کشور تا حدودی آشنا شده اید. مردم این کشور اهمیت بسیار زیادی به غذا می دهند و بر این عقیده استوار هستند که غذا یکی از مهم ترین دلایل برای دور هم جمع شدن، نزدیکی و همبستگی اعضای خانواده است. از مهم ترین گروه های غذایی که در وعده های غذایی مردم چین مشاهده می شوند می توان به گوشت، سبزیجات، میوه و غلات اشاره کرد. از عادات غذایی مردم چین عبارتند از:
- در فرهنگ غذایی چین توجه بسیار زیادی به طعم و رنگ مواد غذایی می شود. به همین دلیل می توان گفت مصرف ادویه جات در حجم بالا، جزء عادات غذایی مهم مردم چین است. احتمالا اگر بخواهید به سراغ غذاهای معروف و محبوب چینی بروید، حتما در این لیست حداقل یک نمونه از انواع برنج، توفو و یا رشته فرنگی مشاهده خواهد شد. از مهم ترین مواد تشکیل دهنده در این غذاها می توان به قارچ چینی، لوبیا سبز و رشته ای، سیر، ریشه زنجبیل، جوانه بامبو، گشنیز و فلفل چیلی اشاره کرد.
- در میان انواع گوشت، گوشت خوک، اردک، ماهی و صدف جزء پرمصرف ترین گوشت ها در عادات غذایی چینی ها هستند. انواع سوپ، رول گوشت و تخم مرغ، نودل سرخ شده و… نیز از دیگر غذاهای محبوب چین به شمار می روند.
همه چیز درباره آداب هدیه دادن
در فرهنگ چین، هدیه دادن نیز آداب مخصوص به خود را دارد. در لیست زیر به چند مورد از مهم ترین آداب هدیه دادن در چین اشاره می کنیم:
- یکی از آداب جالب مردم چین در هدیه دادن این است که آن ها هدیه خود را حتما با دو دست تقدیم می کنند و این موضوع را نشان از ادب و احترام خود به شخص موردنظر می دانند.
- وسایلی همچون: دستمال گردن، صندلی حصیری، ساعت دیواری، قیچی، چاقو و گل در فرهنگ چین جزء هدایای بد یمن هستند و هدیه دادن یا هدیه گرفتن آن ها توصیه نمی شود.
- با توجه به ارزش غذا در فرهنگ چین، دادن یک سبد غذا به دوستان و آشنایان می تواند یک هدیه ارزشمند به شمار رود.
- چینی ها برای تزئین و کادوپیچ کردن از کاغذ کادوی سیاه، سفید و آبی استفاده نمی کنند.
- در آداب هدیه گرفتن، اینگونه است که پس از دریافت کادو آن را بلافاصله باز نمی کنند.
- از آن جایی که در فرهنگ چین، عدد چهار جزء اعداد بد یمن به حساب می آید، معمولا هیچ کادویی را به صورت چهارتایی به افراد هدیه نمی دهند.
- خوش یمن ترین عدد در فرهنگ چین، عدد 8 است. این عدد برای فرد گیرنده هدیه می تواند نمادی از خوشبختی و اتفاقات خوب باشد.
- در رسم هدیه دادن چینی معمولا اینگونه است که فرد هدیه دهنده سه مرتبه به دادن هدیه اصرار می ورزد و در نهایت پس از بار سوم گیرنده، کادو را می پذیرد.
آداب مهمانی در کشور چین
مهمانی رفتن در کشور چین نیز می بایست کاملا طبق آداب و رسوم انجام شود. یکی از رسوم مهم چینی ها این است که مهمانی های خود را در فضای باز و مکان های عمومی برگزار کنند. چینی ها بر این باورند که جشن ها و مراسم بزرگ نیز می بایست به باشکوه ترین شکل ممکن اجرا شوند. در صورتی که فردی از کشور چین شما را برای مهمانی به خانه خود دعوت کرد، بایستی این موضوع را به فال نیک بگیرید. چرا که چینی ها کمتر زمانی پیش می آید که مهمانی خود را در منزل برگزار کنند.
حضور پیدا نکردن در مهمانی بدون دلیل خاص می تواند از نظر میزبان کمی غیر محترمانه به نظر برسد و ناراحت کننده باشد. بنابراین حتما در صورتی که امکان حضور در مهمانی را ندارید، با یک دلیل قانع کننده از میزبان پوزش بخواهید. یکی دیگر از آداب مهمانی رفتن در کشور چین، همراه داشتن یک کادو برای تقدیم کردن به میزبان است.
حتما قبل از وارد شدن به خانه میزبان کفش هایتان را درآورید. بهتر است اجازه دهید تا میزبان به شما بگوید که کجا بنشینید. همچنین برای شروع غذا، عادت بر این است که ابتدا میزبان شروع کننده غذا باشد. این موضوع را در نظر داشته باشید که در زمان سرو غذا، هر آنچه که به شما تعارف و پیشنهاد می کنند را بایستی میل کنید.
مذاهب در کشور چین
ممکن است شما هم در رابطه با قوانین متفاوتی که برای مذهب در کشور چین حکم فرماست چیزهایی شنیده باشید. قبل از هر چیزی بهتر است بدانید که حزب کمونیست چین به خدا هیچ اعتقادی ندارد. چیزی حدود 52.2 درصد از مردم چین بی دین هستند و اعتقاد خاصی به هیچ نوع از مذاهب رایج در دنیا ندارند. البته امروزه در کشور چین می توان اقلیت هایی را با مذاهب مختلف دید که این مذاهب عبارتند از:
- بودائی
- تائوئیسم
- دین اسلام
- کاتولیک
- پروتستان
به غیر از این ادیان وجود هر نوع مذهب یا دین دیگر در کشور خلاف مقررات و قوانین است. با این حال که کنفوسیوسیسم را در دنیا به عنوان یک دین مستقل به رسمیت نمی شناسند، اما می توان گفت چیزی حدود یک چهارم مردم چین به کنفوسیوس و تائوئیسم مقید هستند. یکی از فلسفه های جالب و مهم دین کنفوسیوس که بسیار مورد توجه مهاجران و افراد غیربومی چین قرار گرفته است، این موضوع می باشد که این دین بر پایه اصول، رفتار و اخلاق انسانی بنا شده و به این موارد بسیار تاکید دارد. این دین برای محکم نگه داشتن پیوند انسان ها بسیار ارزش قائل است و این روابط را در پنج گروه اصلی خلاصه می کند:
- روابطم بین زن و شوهر
- روابط بین والدین و فرزندان
- روابط بین کارگر و کارفرما
- روابط بین دو دوست
- روابط بین خواهر و برادر
آداب معاشرت در کشور چین
آداب معاشرت یکی از مهم ترین اصول اولیه در فرهنگ چین است که تمامی جنبه های زندگی افراد را در بر می گیرد. در اصول تجارت با چین نیز این موضوع کاملا مشهود است و شرکت هایی که با شرکای چینی خود در تعامل هستند، بایستی کاملا با آداب معاشرت چینی ها آشنا باشند. حال می خواهیم ببینیم در فرهنگ چینی، آداب معاشرت شامل رعایت چه پارامترهایی است و چه رفتارهایی می توانند احترام آمیز یا خلاف آن باشند؟
- همانطور که اشاره کردیم، برای ورود به منزل یک میزبان چینی باید حتما کفش های خود را درآورید. این کار را باید زمانی انجام دهید که میزبان برای شما دمپایی مخصوص می آورد.
- یکی از مهم ترین آداب معاشرت در کشور چین، اهمیت و احترام قائل شدن زیاد به بزرگسالان و بخصوص افراد سالمند است.
- دست دادن در شروع احوالپرسی از دیگران بسیار مهم است. در زمان دست دادن نیز هر دو فرد به زمین نگاه می کنند. موضوع دست دادن همراه با لبخند به ویژه در جلسات کاری از اهمیت زیادی برخوردار است.
- اگر برای کار به چین سفر کرده اید، برای گرفتن کارت ویزیت مشاغل، بایستی حتما با دو دست کارت را تحویل بگیرید. این موضوع نشان دهنده احترام شما به کسب و کار مربوطه است. بهتر است پس از دریافت کارت، به صورت مختصر مطالعه ای روی آن داشته و سپس آن را در جیب یا کیف کارت خود قرار دهید.
- در فرهنگ چین، یکی از مهم ترین آداب معاشرت در دورهمی ها، سرو غذا ابتدا برای بزرگسالان است. همیشه اولین ظرف غذا برای بزرگ ترین فرد جمع ریخته می شود.
- یکی از عجیب ترین آداب و رسوم در فرهنگ چین این است که مردم برای تشکر از غذای آشپز، با سروصدا غذای خود را می خورند.
- اگر فردی گروهی را برای نهار یا شام به رستوران دعوت کند، پرداخت هزینه شام برعهده اوست. در صورتی که فردی بخواهد از جیب خود هزینه غذایش را پرداخت کند، این یک نوع بی احترامی تلقی می شود.
زبان مردم چین
همانطور که پیش از این اشاره کردیم، زبان ماندارین، رایج ترین گویش در میان مردم چین است و جزء پرکاربردترین زبان ها در دنیا به شمار می رود. البته در این کشور مانند دیگر کشورها، گویش ها و لهجه های متنوعی وجود دارد که شاید برخی از آن ها نیز ساختار کلامی مخصوص به خود را داشته باشند. طبق نظر بسیاری از زبان شناسان، زبان ماندارین که به آن چینی استاندارد نیز می گویند، سخت ترین زبان در دنیاست.
سازمان ملل متحد، زبان ماندارین را جزء شش زبان رسمی در دنیا معرفی کرده است و می توان گفت امروزه در دنیا از هر 5 نفر 1 نفر به این زبان صحبت می کند. از آن جایی که زبان ماندارین جزء زبان های آهنگین به شمار می رود، بایستی در زمان ادای کلمات از درست بودن لحن کلمات اطمینان داشته باشید. چرا که کوچک ترین اشتباه در تلفظ حروف می تواند معنی آن را به طور کامل تغییر دهد.
امروزه در دنیا چیزی حدود یک میلیارد و هفتصد میلیون نفر به زبان ماندارین صحبت می کنند. شاید بتوانید با زبان انگلیسی مدتی را در شهرهای بزرگ چین گذران زندگی کنید، اما برای برقراری ارتباط بهتر، لازم است حتما زبان چینی را فرا بگیرید. این موضوع خصوصا برای شهرهای کوچکتر که مردم آن ها دانش کافی در حوزه زبان انگلیسی ندارند، از اهمیت بالایی برخوردار است. بر طبق بررسی های انجام شده، برای یادگیری زبان ماندارین به سالانه 2200 ساعت مطالعه مفید و مناسب نیاز خواهد بود.
فرهنگ ازدواج
در فرهنگ چین، ازدواج نیز بر طبق یک سری قاعده و قانون خاص انجام می شود. جالب است بدانید برخلاف بسیاری از کشورهای بزرگ جهان، زنان چینی پس از ازدواج نام خانوادگی خود را حفظ کرده و نام خانوادگی شوهر نمی گیرند. برای ازدواج در چین بایستی 5 نکته یا آداب مهم را رعایت کرد که این آداب به شرح زیر هستند:
- مراسم خاستگاری
- طالع بینی تولد زوجین
- دادن کادوی عروسی
- تعیین تاریخ عروسی
- برگزاری مراسم عروسی
معمولا در روز خاستگاری داماد بایستی دوست یا یک واسط را با خود همراه برده تا پس از تایید جواب مثبت و موافقت طرفین، کادوهای عروسی به واسط داده شوند. خانواده پسر در این مراسم طالع دختر را گرفته تا از خوش یمن بودن وصلت اطمینان حاصل کنند. یکی از آداب چینی ها برای برگزاری جشن عروسی پوشیدن لباس قرمز و پایکوبی و رقص با آهنگ و آتش بازی است.
در شروع مراسم نیز عروس و داماد از روی فرش قرمز عبور کرده و برای ادای احترام و آغاز شدن جشن، به سمت آسمان، والدین و همسر خود تعظیم می کنند. البته این شیوه عروسی نیز شیوه و رسم سنتی چینی هاست. امروزه نوجوانان و جوانان برای برگزاری مراسم خاستگاری و عروسی کمی به سبک مدرن عمل می کنند و طبق علاقه خود پیش می روند.
مهم ترین دانستنی های درباره فرهنگ چین
حال که به بخش اعظمی از فرهنگ چین در موضوعات مختلف پرداختیم، قصد داریم برای شناخت بهتر آداب و رسوم این کشور به دانستنی های جالب که تاکنون درباره آن ها صحبت نکردیم، اشاره کنیم:
- با این حال که زبان ماندارین زبان اصلی مردم کشور چین است، اما در این کشور بیش از 200 زبان مختلف مشاهده می شود. در گوانگجو و ماکائوی چین با زبان کانتونی صحبت می شود.
- چاپستیک یک وسیله رایج برای خوردن انواع غذا در چین است. در فرهنگ چین، چاپستیک ها هیچ گاه به شکل عمودی نباید در ظرف برنج قرار بگیرند.
- اگر به چین سفر کردید، هرگز از چاپستیک برای ژست عکاسی استفاده نکرده و یا آن ها را درون ظرف خود جا نگذارید.
- در فرهنگ چینی آروغ زدن پس از خوردن غذا به نشانه تشکر و لذت بردن از غذاست و هیچ بی احترامی در این رفتار نهفته نیست.
- میزبانان چینی به هیچ عنوان اجازه نمی دهند لیوان چای مهمان خالی بماند و آن را به طور مداوم پر می کنند. در مقابل مهمانان نیز برای تشکر، پس از هر بار پر شدن لیوان چای، دست خود را روی میز می کوبند.
- تف کردن در خیابان، خانه یا حتی تاکسی یک امر طبیعی میان مردم چین است که این عادت بی ادبی تلقی نمی شود.
- در صورتی که یک فرد چینی از شما تعریف و تمجید کرد، نباید در همان ابتدا این تعریف را بپذیرید و از او تشکر کنید. شما باید حالتی متواضعانه و فروتن به خود بگیرید. در غیر اینصورت ممکن است آن ها شما را فردی مغرور و خودشیفته بپندارند و از این کار چندان خوششان نیاید.
- انعام دادن در کشور چین برخلاف بسیاری از کشورهای دنیا چندان رایج نیست و در اغلب موارد این کار را نوعی بی احترامی تلقی می کنند.
- چرت زدن در مکان های عمومی یکی از فرهنگ های رایج در چین است.