تجارت بین المللی فعالیت پیچیده و چالش برانگیزی است که در عین حال، رشد اقتصادی کشورها به آن وابسته می باشد. در تجارت بین المللی یکی از موثرترین و حیاتی ترین فعالیت ها، حمل و نقل کالا از کشوری به کشور دیگر است. حمل و نقل به مانند هر فعالیت دیگری، سختی های خود را دارد و تنها افرادی در این حیطه موفق خواهند بود که به خوبی با جزئیات و سختی های آن آشنا باشند. همانطور که برای هر شغل و حرفه ای در دنیا، سازمان و نهادی جهت کنترل و آسان سازی فعالیت ها وجود دارد، انجمنی به نام فیاتا FIATA نیز وجود دارد که به عنوان نماینده اصلی شرکت های حمل و نقل در سطح جهانی شناخته شده است. ما در این مطلب قصد داریم بیشتر با تعریف فیاتا و نقش های آن در صنعت حمل و نقل آشنا شویم.
همه چیز درباره فیاتا
سال 1926 میلادی، سال تاسیس فیاتا در وین اتریش است. این واژه در واقع خلاصه شده عبارت فرانسوی Fédération Internationale des Associations de Transitaires et Assimilés است که آن را به اختصار FIATA می خوانند. فیاتا به معنای فدراسیون بین المللی تدارکات حمل و نقل است. فیاتا در واقع یک سازمان یا نهاد غیر دولتی است که چیزی حدود 150 کشور به عضویت آن در آمده اند.
فیاتا را می توانیم به عنوان نماینده اصلی 40 هزار شرکت مختلف در صنعت حمل و نقل بین المللی معرفی کنیم که با یک سری فعالیت های خاص، فرایند حمل و نقل و ارسال محموله های مختلف از کشوری به کشور دیگر را آسان و راحت می کند. فدراسیون فیاتا یک سازمان عضوپذیر و خصوصی است که متشکل از 109 عضو انجمن و بیش از 5500 عضو انفرادی است. اگر بخواهیم به طور کلی در مورد مهم ترین اهداف و وظایف FIATA صحبت کنیم، باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- تمامی سیاست ها و قوانین وضع شده در صنعت حمل و نقل بین المللی زیر نظر سازمان فیاتاست. در واقع این نهاد به عنوان منبع اصلی تمامی مقررات حمل و نقل بین المللی شناخته می شود.
- سازمان فیاتا با در نظر گرفتن یک سری آموزش ها و کنگره ها و از طریق اسناد و فرم هایی که منتشر می کند، به شرکت های تجاری کمک می کند تا به آسان ترین شکل ممکن در حوزه تجارت بین الملل فعالیت کنند.
- سازمان FIATA با آژانس ها و سازمان های بین المللی متحد، سازمان های حمل و نقل و تجارت جهانی و همچنین دولت ها تعاملی سازنده برقرار کرده و به این شکل از منافع اعضای خود محافظت به عمل می آورد. این موضوع به ارتقای اعضای سازمان فیاتا نیز کمک شایانی می کند.
نقش فیاتا در صنعت حمل و نقل بین المللی
در بخش قبل به صورت مختصر و کلی با نقش های مهم فیاتا آشنا شدیم. در این بخش نیز قصد داریم لیست دقیق تری از اهدافی که برای فعالیت سازمان فیاتا در نظر گرفته شده اند را شرح دهیم. همانطور که صنعت بارفرابری در رشد و توسعه صنعت حمل و نقل نقش موثری داشته است، فعالیت های انجام شده در سازمان فیاتا نیز به شکلی گسترده تمامی جوانب حمل و نقل بین المللی را در بر گرفته و فرایند تجارت بین الملل را بسیار تسهیل نموده است. از مهم ترین اهداف پایه ریزی شده برای این سازمان می توانیم به لیست زیر اشاره کنیم:
- فعالیت های انجام شده در سازمان فیاتا برای دستیابی به یک هدف اصلی و مهم است. آن هم چیزی نیست جز جمع آوری و گرد هم آوردن شرکت های حمل و نقل بین المللی در کنار یکدیگر به نحوی که در نهایت به رشد و ارتقای آن ها بیانجامد.
- فیاتا به عنوان نماینده اصلی شرکت های بین المللی لجستیک شناخته می شود که وظیفه ترویج و حفاظت از منافع آن ها را برعهده دارد.
- در کنوانسیون های حمل و نقل و در لجستیک جهانی، سازمان فیاتا به عنوان کارشناس اصلی فعالیت دارد که همه چیز زیر نظر کارشناسان آن انجام می شود.
- از دیگر اهداف FIATA این است که فعالیت های انجام شده توسط شرکت های حمل و نقل جهانی را ارتقا داده و آن ها را استاندارد سازی کند. به این شکل استانداردهای جدید تعیین شده دائما در میان شرکت های لجستیکی در حال گسترش و ترویج هستند.
- یکی دیگر از اهداف سازمان فیاتا منتشر کردن نشریات و اطلاعات مهم در خصوص شرکت های لجستیکی است تا از این طریق مردم بیشتر با خدمات آن ها آشنا شوند.
- هدف دیگر FIATA نیز ارتقا دادن سطح دانش و مهارت افراد است. این نهاد با آموزش های همه جانبه به اعضای خود، آن ها را برای فعالیت مفیدتر در صنعت لجستیکی آماده می کند. اینگونه کیفیت خدمات رسانی به مشتریان نیز به شکل چشمگیری بهبود می یابد.
- سازمان فیاتا به چند پلتفرم مهم تجارت الکترونیکی دسترسی داشته و خدماتی را نیز در زمینه بیمه مسئولیت به مشتریان خود ارائه می کند.
قوانین فیاتا شامل چه مواردی می شوند؟
قطعا شرکت های حمل و نقلی که در سطح بین الملل فعالیت می کنند، برای اینکه فعالیتی یکپارچه، منسجم و به دور از هرگونه پیچیدگی داشته باشند، موظف به رعایت یک سری قوانین و مقررات خاص هستند. این قوانین را سازمان فیاتا مشخص می کند تا به این شکل بتواند مسیر پیش روی شرکت های لجستیکی را کمی هموار کرده و از فعالیت های غیر قانونی نیز جلوگیری کند. از مهم ترین قوانین وضع شده توسط این سازمان عبارتند از:
- توزیع یا انتشار اسناد مربوط به سازمان فیاتا تنها برای شرکت های ملی باربری عضو آن امکان پذیر است.
- روی بارنامه صادر شده برای هر کالا، باید یک شماره سریال مخصوص درج شود.
- شرکت های عضو اتحادیه FIATA باید پیش از انتشار فرم بارنامه، تاییدیه مورد نیاز را از بخش دبیرخانه فیاتا دریافت کنند.
- اسنادی که منحصر به سازمان فیاتا هستند تنها توسط همین مرکز قابل انتشار می باشند. حق تالیف این اسناد نیز تنها در اختیار سازمان فیاتاست و اعضای آن چنین دسترسی ندارند.
- انجمن های ملی فرا باربری به صورت مستقیم مسئولیت انتشار اسناد FIATA به سه زبان انگلیسی، فرانسوی و آلمانی را بر عهده دارند.
- تمامی اسناد منتشر شده به سه زبان گفته شده باید محتوا و رنگی منطبق بر نمونه اصلی خود داشته باشند.
- اسناد فیاتا که به وسیله انجمن های آن منتشر شده اند لازم است بین اعضا توزیع شوند.
- هر انجمن باید پس از توزیع اسناد و فرم ها، گزارش آن را به شکل کتبی ارائه نمایند.
مزایای عضویت در سازمان فیاتا
از مهم ترین مزایای عضویت در سازمان فیاتا می توانیم به لیست زیر اشاره کنیم:
- دسترسی به خدمات آموزشی و پژوهشی آن ها
- برقراری ارتباط و تعامل با شبکه جهانی اعضای فیاتا
- سازمان فیاتا یک سازمان معتبر جهانی است که در سراسر دنیا کاملا شناخته شده است. همچنین تمامی افراد و سازمان هایی که به عنوان عضو و زیرمجموعه آن هستند نیز به واسطه عضویت در آن، از نظر جایگاه اجتماعی و شغلی ارتقا پیدا کرده و به اعتبار آن ها افزوده می شود.
مزایای استفاده از اسناد فیاتا
یکی از سوالاتی که برای برخی از افراد ایجاد شده این است که علت استفاده از اسناد و فرم های فیاتا چیست. استفاده از این اسناد مسلما یک سری امتیازات برای انجمن ها و افراد در بر دارد که باعث می شود، فعالیت های آن ها رشد بهتری داشته و عملکرد بهتری در تجارت بین المللی خود داشته باشند. در ادامه به برخی از این مزایا اشاره می کنیم.
یکپارچه شدن حمل و نقل بین المللی کالا
اسناد منتشر شده توسط سازمان فیاتا به گونه ای عمل می کند که طرفین معامله با استفاده از آن، می توانند تجارت مربوطه را راحت تر و آسان تر پیش ببرند. در واقع می توان گفت این اسناد به عنوان یک زبان مشترک و رسمی بین شرکای تجاری شناخته می شود که در تسهیل امور نقش مهمی دارد.
به حداقل رساندن اختلافات میان طرفین معامله
اسنادی که توسط انجمن فیاتا منتشر می شوند، وظایف، مسئولیت ها و تعهدات میان طرفین معامله را به طور دقیق مشخص می کنند. به این شکل سوء تفاهم ها، اختلافات و همچنین دعاوی حقوقی به حداقل ممکن می رسند. این موضوع نیز سبب می شود تا همه چیز برای شرکت فروشنده و خریدار واضح و شفاف باشد.
سرعت بخشیدن به فرایند حمل و نقل
این اسناد همچنین باعث استاندارد سازی فرایندها و رویه ها می شوند. این اتفاق فرایند انجام کارها را سریع تر کرده و باعث حل شدن بسیاری از مشکلات و چالش ها می شود. همچنین با تسریع روند کارها، در زمان انجام معاملات نیز صرفه جویی به عمل می آید.
صرفه جویی در هزینه های حمل و نقل
مزیت دیگر استفاده از اسناد فیاتا این است که تا حد امکان، هزینه های حمل و نقل را کاهش می دهد. دلیل آن هم این است که به علت ساده سازی و تسریع فرایندها، زمان انجام معاملات کمتر شده و این موضوع به صورت مستقیم روی هزینه نهایی حمل و نقل تاثیر می گذارد.
افزایش سطح امنیت در فرایند حمل و نقل
این اسناد همچنین برای جلوگیری از عملکردها و رفتارهای غیر قانونی بسیار به کار می آیند. اسناد فیاتا با مشخص کردن دقیق وظایف و تعهدات افراد از بروز ناهنجاری ها در معاملات جلوگیری می کنند و به این شکل امنیت معاملات بین المللی را افزایش می دهند.