در دنیای پیچیده تجارت، مفهوم “حقوق ورودی” به عنوان یکی از کلیدی‌ترین عوامل موفقیت در بازارهای جهانی مطرح می‌شود. اما حقوق ورودی چیست؟ این مقاله به بررسی این مفهوم مهم پرداخته استبنابراین اگر قصد خرید کالا در سایر کشورها و واردات آن ها را به ایران دارید، توصیه می کنیم در این مطلب با ما همراه باشید تا در مورد حقوق ورودی اطلاعات کافی کسب کنید.
حقوق ورودی چیست؟
حقوق ورودی در واقع نوعی مالیات و عوارض است که دولت ها آن را از افرادی که کالاهای خارجی وارد کشور می کنند، دریافت می نمایند که میزان آن براساس ارزش کالا محاسبه خواهد شد. به بیان ساده تر صاحب کالا با پرداخت درصدی از ارزش کالای وارداتی خود به گمرک، این اجازه را دریافت می کند تا کالا را وارد کشور کند. مجموع حقوق ورودی های اخذ شده از صاحبین کالا توسط گمرک از درآمدهای کشور محسوب می شود. با توجه به قوانین تصویب شده توسط دولت های متفاوت، میزان حقوق ورودی در هر کشور متفاوت خواهد بود. در ایران برای این که از تولیدات داخلی حمایت شود، اگر کالای خارجی که مشابه کالای ایرانی است، وارد کشور شود از آن حقوق گمرکی بیشتری خواهند گرفت. اما اگر مشابه آن در ایران وجود نداشته باشد، این مبلغ کمتر خواهد بود.
حقوق ورودی شامل چه اجزایی می شود؟
در این قسمت اجزای حقوق ورودی را که برای محاسبه بسیار مهم هستند، برای شما عنوان می کنیم:
- حقوق گمرکی: معادل 4 درصد و فقط برای کالاهای اساسی، دارو، تجهیزات پزشکی، نهاده های دامی، مواد اولیه و تجهیزات و قطعات ماشین آلات. خط تولید این کالاها برابر با 1 درصد است که از روی ارزش CIF (سیف) محاسبه خواهد شد.
- سود بازرگانی: این سود توسط هیئت وزیران تعیین می شود و در هر کالایی متفاوت است و از روی ارزش CIF کالا محاسبه خواهد شد. می توانید این سود را از کتاب مقررات صادرات و واردات پیدا کنید.
- مالیات بر ارزش افزوده: این مالیات برابر با 9 درصد از مجموع ارزش CIF و حقوق ورودی محاسبه می شود.
- هلال احمر: 1 درصد حقوق ورودی است.
- مالیات علی الحساب: 4 درصد از مجموع ارزش CIF و حقوق ورودی محاسبه می شود.
- برخی از کالاهای پسماند و غیره.
چگونه می توانیم حقوق ورودی را محاسبه کنیم؟
برای این که بتوانیم حقوق ورودی را محاسبه کنیم باید از فرمول زیر استفاده کنیم:
ارزش CIF * نرخ ارز گمرک (این نرخ به صورت روزانه اعلام خواهد شد) ماخذ حقوق ورودی
ابتدا ماخذ حقوق ورودی را پیدا می کنید و شماره تعرفه صحیح کالا را از روی کتاب سیستم هماهنگ شده پیدا می کنید. سپس برای کدگذاری کالا که در روبروی هر تعرفه دو عدد نوشته است استفاده می کنید. این دو عدد یکی حقوق گمرکی و دیگری سود بازرگانی است که مجموع این دو عدد به شما همان ماخذ حقوق ورودی یا نرخ تعرفه را می دهد. به عدد 8 رقمی نوشته در آن ردیف هم همان تعرفه گمرکی یا HS کد یا شماره تعرفه می گویند.
بعد از این محاسبه نوبت آن می رسد که حقوق گمرک را براساس ارزش CIF کالا محاسبه کنید. ارزش CIF عبارت است از مجموع ارزش خرید کالا در مبدا و هزینه کرایه حمل کالا تا رسیدن به اولین دفتر گمرکی که در این بین هزینه بیمه هم محاسبه خواهد شد.
چه مواردی باعث افزایش حقوق ورودی خواهد شد؟
فاکتورهای مختلفی وجود دارند که باعث می شوند حقوق ورودی برخی از کالاها افزایش پیدا کنند. در این قسمت آن ها را بررسی خواهیم کرد:
- نوع کالا: یکی از مهم ترین عوامل افزایش حقوق ورودی نوع کالا است چرا که باعث می شود تعرفه کالا یا همان HS کد، براساس نوع کالا تعیین شود.
- تعداد کالا: هر چقدر تعداد واردات کالاها به کشور بیشتر باشد، باید سود بیشتری هم در قبال آن به دولت پرداخت کنید. چرا که با افزایش تعداد کالا، ارزش کالا هم به همان میزان افزایش خواهد یافت. در نتیجه حقوق گمرکی بیشتری هم به کالاها تعلق خواهد گرفت.
- حجم کالا: بعضی از کالاها فضای زیادی را اشغال نمی کنند و نیازی نیست برای حمل و نقل و یا نگهداری از آن ها، به فضای زیادی دسترسی داشته باشیم. بنابراین هزینه کمتری به آن محموله تعلق می گیرد. از آن جایی هم که کرایه حمل در ارزش CIF محاسبه خواهد شد، در نتیجه مبلغ سیف کالا به طور کلی کاهش می یابد و شما در نهایت مبلغ کمتری برای حقوق ورودی پرداخت خواهید کرد.
- چگونگی ارسال کالا: برای حمل و نقل کالا روش های مختلفی وجود دارد. اگر وارد کننده کالا بخواهد در کوتاه ترین زمان ممکن کالا از خارج به داخل وارد کند، می تواند از روش هوایی استفاده کند. از آن جایی که هزینه حمل و نقل هوایی نسبت به سایر روش ها بیشتر است، بنابراین ارزش CIF کالا افزایش می یابد و به دنبال آن باید مبلغ بیشتری برای حقوق ورودی پرداخت کنید.
انواع معافیت های حقوق ورودی
در بعضی از شرایط بازرگانان می توانند معافیت گمرکی در حقوق ورودی دریافت کنند که در این قسمت این شرایط را برای شما عنوان می کنیم:
معافیت کالای همراه مسافر
یکی از مواردی که توجه بسیاری از سازمان های جهانی را به خود جلب کرده است؟ ایجاد تسهیلات و معافیت های مختلف است. براساس تعاریف بین المللی دو نوع مسافر داریم: مسافر غیر مقیم و مسافر مقیم. با توجه به آیین نامه اجرایی قانون و مقررات صادرات و واردات، شرایط معافیت حقوق ورودی کالاهای مسافری به شکل زیر است:
- میزان مجاز سقف معافیت گمرکی کالای همراه مسافر 80 دلار است. یعنی هر مسافر می تواند تا این مبلغ کالاهای مجاز را بدون این که بابت آن حقوق ورودی و سود بازرگانی پرداخت کند، وارد کشور نماید.
- کالا همراه مسافر باید غیر تجاری باشد. تشخیص تجاری بودن یا نبودن کالا در این زمان به عهده گمرک است. تشخیص گمرک هم که به عرف رایج کشورها برمی گردد.
معافیت تعاونی های مرزنشینی
براساس قانون سامان دهی، مبادلات مرزی شامل موارد زیر می شود:
- خرید و فروش کالا توسط ساکنان مناطق مرزی
- تعاونی های مرزنشینی دارای مجوز
- پیله وران
- بازارچه های مرزی
- ملوانان
- خدمه
- کارکنان شناورهای دارای حداکثر 500 تن ظرفیت در حجم و نوع مشخص و در سقف تعیین شده وزارت بازرگانی.
معافیت ملوانی
ملوانان و خدمه کشتی زیر 500 تن مجاز هستند که سالانه تا سقف 240 میلیون ریال کالا را بدون این که بابت آن حقوق ورودی و سود بازرگانی پرداخت کنند، وارد کشور نمایند.
معافیت مناطق آزاد
هر کالایی که وارد مناطق آزاد می شود، با در نظر گرفتن سهمیه آن منطقه، مشمول معافیت خواهد شد. بدیهی است که حقوق ورودی این منطقه که معمولا از ترخیص کالا حاصل می شود، مازاد بر میزان مجاز به منظور اعمال معافیت، به عنوان عنوان حقوق ورودی از گمرک دریافت می شود.
معافیت طبق لایحه مجلس شورای اسلامی
- کالاهایی که توسط رئیس جمهور کشورهای خارجی و همراهانش استفاده می شوند.
- کالاهایی که برای ماموریت های کنسولی خارجی و ماموران و خانواده آن ها استفاده می شود.
- کالاهایی که برای سازمان ملل متحد و موسسات تخصصی وابسته به آن ها مورد استفاده قرار می گیرد.
- کالاهایی که برای کارشناسان خارجی اعزامی استفاده می شود.
- ابزار آلات، ادوات حفاریف مواد شیمیایی و وسایل عملیات علمی و فنی با تایید میراث فرهنگی و گمرک ایران.
- رادار و تجهیزات کمک ناوبری هوایی که امکان تولید آن ها در داخل کشور وجود ندارد.
- و غیره.
معافیت حقوق ورودی موسسات دانش بنیان
شرکت های دانش بنیان، معاف از پرداخت عوارض صادراتی برای صادرات کالاها و خدمات دانش بنیان خود هستند. این شرکت ها می توانند برای واردات کالاهای غیر تجاری هم، حقوق ورودی و سود بازرگانی پرداخت نکنند به شرطی که این کالاها شامل واردات ماشین آلات، تجهیزات، مواد اولیه، قطعات مورد نیاز و غیره باشد.