واردات قطعی کالا چیست؟ لیست کالاهای مشمول واردات قطعی + مدارک

در دنیای امروز، تجارت بین ‌الملل به یکی از ارکان اصلی رشد اقتصادی کشورها تبدیل شده است. در این میان، واردات قطعی کالا به عنوان یکی از روش ‌های مهم تأمین نیازهای داخلی، نقش بسزایی در رونق بازار و توسعه صنایع ایفا می کند. اما سوال اینجاست که چه کالاهایی مشمول این نوع واردات می ‌شوند و چه مراحلی برای انجام آن باید طی شود؟ آیا می ‌دانید که برخی کالاها تنها از طریق واردات قطعی قابل دسترسی هستند؟ اگر کنجکاو شده ‌اید که بیشتر درباره این فرآیند جذاب و مهم بدانید، ادامه این مطلب را از دست ندهید.

فهرست مطالب

• منظور از واردات قطعی کالا چیست؟
• واردات قطعی کالا چه روش هایی دارد؟
• طبقه بندی های واردات قطعی
• مدارک موردنیاز برای واردات قطعی کالا 
• مجوزهای موردنیاز برای واردات قطعی
• فرم های موردنیاز برای واردات قطعی 
• کالاهای مشمول واردات قطعی
• سوالات متداول

منظور از واردات قطعی کالا چیست؟

واردات قطعی کالا به فرآیندی گفته می ‌شود که در آن کالاهای خارجی با هدف فروش، مصرف یا استفاده در داخل کشور وارد می ‌شوند و پس از ترخیص از گمرک، به طور دائم در بازار داخلی باقی می ‌مانند. این روش واردات برخلاف واردات موقت است که در آن کالاها پس از مدتی به کشور مبدأ بازگردانده می ‌شوند.

واردات قطعی معمولاً برای تأمین کالاهایی استفاده می ‌شود که در داخل کشور تولید نمی‌ شوند یا تولید آنها پاسخگوی نیاز بازار نیست. این فرآیند نیازمند رعایت قوانین گمرکی، پرداخت حقوق و عوارض، و اخذ مجوزهای لازم است. در واقع واردات قطعی کالا یکی از مهم ‌ترین روش ‌های تجاری برای تأمین نیازهای داخلی محسوب می‌ شود و نقش کلیدی در رونق اقتصادی ایفا می کند.

واردات قطعی کالا چه روش هایی دارد؟

واردات قطعی کالا به روش ‌های مختلفی انجام می ‌شود بیایید با این روش ها آشنا شویم:

• یکی از روش ‌های اصلی، واردات از طریق ارز خریداری شده از سیستم بانکی است. در این روش، واردکننده ارز مورد نیاز خود را از بانک‌ های داخلی خریداری می کند و با نرخ ارز رسمی اقدام به واردات کالا می ‌نماید. این روش معمولاً برای کالاهای اساسی و ضروری که در اولویت دولت هستند، استفاده می‌ شود و نیاز به مجوزهای خاصی دارد.
• روش دیگر، واردات با ارز آزاد است که در آن واردکننده ارز مورد نیاز خود را از بازار آزاد تأمین می کند. این روش برای کالاهایی که در اولویت دولت نیستند یا نرخ ارز ترجیحی برای آنها وجود ندارد، استفاده می ‌شود. در این روش، واردکننده می ‌تواند با نرخ ارز روز بازار، کالاهای مورد نیاز خود را وارد کند.
• روش سوم، واردات در مقابل صادرات است که در آن واردکننده موظف است ارزش کالای وارداتی را از طریق صادرات کالاهای دیگر جبران کند. این روش معمولاً در مواردی استفاده می ‌شود که کشور با محدودیت ارزی مواجه است و واردکننده باید تعهد صادراتی داشته باشد.
• همچنین، روش‌ هایی مانند واردات از طریق مناطق آزاد تجاری و واردات از طریق شرکت ‌های بازرگانی نیز وجود دارد. در روش مناطق آزاد، کالاها ابتدا به مناطق آزاد وارد شده و سپس به داخل کشور منتقل می ‌شوند. در روش شرکت ‌های بازرگانی نیز، این شرکت ‌ها به عنوان واسطه عمل کرده و فرآیند واردات را تسهیل می کنند. انتخاب روش مناسب به عواملی مانند نوع کالا، حجم واردات و قوانین کشور مبدأ و مقصد بستگی دارد.

خرید کالا از چین معمولاً به روش واردات با ارز آزاد یا واردات از طریق شرکت ‌های بازرگانی انجام می‌ شود، زیرا این روش ‌ها انعطاف ‌پذیری بیشتری در معاملات بین ‌المللی و تأمین ارز مورد نیاز دارند.

طبقه بندی های واردات قطعی

واردات قطعی کالا بر اساس معیار های مختلفی طبقه ‌بندی می‌ شود. این طبقه بندی ها به شرح زیر هستند:

1. یکی از این معیارها، نوع کالا است که شامل کالاهای مصرفی، صنعتی، سرمایه ‌ای و مواد اولیه می‌ شود. کالاهای مصرفی مانند لوازم خانگی و مواد غذایی، کالاهای صنعتی مانند ماشین ‌آلات و کالاهای سرمایه ‌ای مانند تجهیزات سنگین در این دسته قرار می گیرند.
2. طبقه ‌بندی دیگر بر اساس روش پرداخت مانند واردات با پرداخت نقدی، اعتبار اسنادی یا روش‌ های دیگر مالی است. در روش پرداخت نقدی، واردکننده بلافاصله پس از خرید کالا، هزینه آن را پرداخت می کند. در روش اعتبار اسنادی، بانک واردکننده تضمین می کند که پرداخت به فروشنده در زمان مشخصی انجام خواهد شد.
3. همچنین، واردات قطعی می ‌تواند بر اساس کشور مبدأ طبقه ‌بندی شود. مثلاً واردات از کشورهای عضو سازمان تجارت جهانی (WTO) یا کشورهای دارای توافقنامه ‌های تجاری خاص.
4. علاوه بر این، واردات قطعی بر اساس منطقه واردات نیز طبقه ‌بندی می ‌شود. مانند واردات از مناطق آزاد تجاری یا واردات مستقیم از کشور مبدأ. هر کدام از این روش ‌و طبقه‌ بندی ‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند و انتخاب بهترین روش نیازمند بررسی دقیق شرایط است.

این طبقه ‌بندی ‌ها به تجار کمک می کند تا بهترین استراتژی را برای واردات خود انتخاب کنند و با قوانین گمرکی و تجاری هر دسته به درستی آشنا شوند.

مدارک موردنیاز برای واردات قطعی کالا

برای انجام واردات قطعی کالا، ارائه مدارک خاصی به گمرک الزامی است. این مدارک شامل موارد زیر می ‌شود: 

• پروفرما (پیش‌ فاکتور): سندی که مشخصات کالا، قیمت و شرایط فروش را نشان می‌ دهد.
• بارنامه (Bill of Lading): سندی که حمل کالا را تأیید می‌کند و توسط شرکت حمل ‌و نقل صادر می ‌شود.
• فاکتور تجاری: سندی که ارزش واقعی کالا را نشان می‌ دهد و توسط فروشنده صادر می‌ شود.
• گواهی مبدأ: سندی که کشور تولیدکننده کالا را تأیید می کند.
• لیست عدل بندی (Packing List): سندی که مشخصات بسته‌ بندی و تعداد کالاها را نشان می‌ دهد.
• گواهی استاندارد و بهداشت: برای کالاهای خاص مانند مواد غذایی یا تجهیزات پزشکی صادر می شود.
• گواهی بازرسی کالا: در برخی موارد برای اطمینان از کیفیت کالا مورد نیاز است.
• وکالت نامه هایی که در پروسه واردات، از سمت صاحبین اصلی محموله به نمایندگان آنها در واردات داده شده است. 
• قبض انبار
• ترخیصیه
• بیمه نامه
• و…

این مدارک باید به دقت تهیه و ارائه شوند تا فرآیند ترخیص کالا از گمرک بدون مشکل انجام شود. نبود هر یک از این مدارک ممکن است باعث تاخیر در ترخیص کالا یا حتی جریمه شود.

مجوزهای موردنیاز برای واردات قطعی

واردات قطعی کالا نیازمند اخذ مجوزهای خاصی از مراجع ذی ‌صلاح است. این مجوزها بسته به نوع کالا متفاوت هستند و شامل موارد زیر می ‌شوند: 

• مجوز وزارت بهداشت: همانطور که پیش از این نیز اشاره کرده ایم، برای واردات مواد غذایی، دارو و تجهیزات پزشکی به این مجوز نیاز است.
• مجوز سازمان تنظیم مقررات: برای واردات تجهیزات الکترونیکی و ارتباطی
• مجوز محیط زیست: برای واردات مواد شیمیایی یا کالاهای دارای تأثیرات زیست ‌محیطی
• مجوز انرژی اتمی: برای واردات مواد پرتوزا یا تجهیزات مرتبط
• مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: برای واردات کالاهای فرهنگی مانند کتاب یا آثار هنری 
• مجوز راه و شهرسازی: برای محموله های خاص یا حجیم
• مجوز سازمان دریانوردی: برای حمل محموله از طریق دریا
• مجوز سازمان دامپزشکی: برای واردات مواد غذایی و فرآورده های دامی
• مجوز وزارت نفت: برای واردات محموله های نفتی و…

این مجوزها قبل از انجام فرآیند واردات باید اخذ شوند و در صورت عدم دریافت آنها، کالا اجازه ورود به کشور را نخواهد داشت. اخذ این مجوزها بخش مهمی از فرآیند واردات قطعی است و برای دریافت آنها باید دقت و پیگیری مداوم داشته باشید.

فرم های موردنیاز برای واردات قطعی

در فرآیند واردات قطعی کالا، تکمیل برخی فرم ‌ها الزامی است. این فرم ‌ها شامل موارد زیر می ‌شوند: 

• اظهارنامه گمرکی: در این فرم اطلاعات کامل کالا، ارزش آن و کشور مبدأ ثبت می‌ شود.
• فرم پرداخت حقوق و عوارض گمرکی: برای پرداخت هزینه‌ های مربوط به ترخیص کالا
• فرم بازرسی کالا: در صورت نیاز به بازرسی کالا قبل از ترخیص
• فرم استاندارد ملی: برای کالاهایی که نیاز به تأییدیه استاندارد دارند.
• فرم گواهی مبدأ: برای تأیید کشور سازنده کالا

این فرم ‌ها باید به دقت و با اطلاعات دقیق تکمیل شوند تا فرآیند ترخیص کالا به سرعت و بدون مشکل انجام شود. هرگونه خطا در تکمیل این فرم ‌ها ممکن است باعث تاخیر در ترخیص کالا شود.

کالاهای مشمول واردات قطعی

کالاهای مشمول واردات قطعی شامل طیف گسترده ‌ای از محصولات هستند که به دو دسته کلی کالاهای مجاز و کالاهای مشروط تقسیم می‌ شوند. 

1. کالاهای مجاز: این کالاها بدون نیاز به مجوزهای خاص قابل واردات هستند و شامل محصولاتی مانند لوازم خانگی، مواد غذایی، تجهیزات پزشکی و مواد اولیه صنعتی می ‌شوند.
2. کالاهای مشروط: این کالاها برای واردات نیاز به اخذ مجوزهای ویژه دارند و شامل محصولاتی مانند مواد شیمیایی، تجهیزات نظامی و برخی کالاهای فرهنگی هستند. 

لیست این کالاها معمولاً توسط وزارت صمت اعلام می ‌شود و ممکن است در بازه‌ های زمانی مختلف تغییر کند. آگاهی از این لیست و قوانین مرتبط با آن برای تجار و بازرگانان بسیار مهم است تا بتوانند فرآیند واردات را به درستی مدیریت کنند.

سوالات متداول